Giáo án Lịch sử và Địa lí 4 (Kết nối tri thức) - Tuần 24

 TUẦN 24
 CHỦ ĐỀ 5: TÂY NGUYÊN
 Bài 20: THIÊN NHIÊN VÙNG TÂY NGUYÊN (T1) 
 I. YÊU CẦU CẦN ĐẠT:
 1. Năng lực đặc thù: 
 - Xác định được vị trí địa lí của vùng Tây Nguyên trên bản đồ hoặc lược đồ.
 - Rèn luyện kĩ năng quan sát và sử dụng các tư liệu có liên quan, qua đó góp phần 
phát triển năng lực khoa học.
 2. Năng lực chung.
 - Năng lực tự chủ, tự học: Biết trình bày điểm thiên nhiên của vùng Tây Nguyên.
 - Năng lực giải quyết vấn đề và sáng tạo: Thực hiện tốt và có sáng tạo trong thực 
hiện các hoạt động.
 - Năng lực giao tiếp và hợp tác: Biết trao đổi, góp ý cùng bạn trong hoạt động nhóm 
và thực hành.
 3. Phẩm chất.
 - Phẩm chất nhân ái: Biết yêu nước, yêu thiên nhiên và có những việc làm thiết thực 
bảo vệ thiên nhiên.
 - Phẩm chất chăm chỉ: Có tinh thần chăm chỉ, ham học hỏi trong tìm hiểu về Địa lí.
 - Phẩm chất trách nhiệm: Có ý thức trách nhiệm với môi trường sống thông qua 
việc có ý thức bảo vệ môi trường, không đồng tình với những hành vi xâm hại thiên 
nhiên.
 II. ĐỒ DÙNG DẠY HỌC 
 - Kế hoạch bài dạy, bài giảng Power point.
 - SGK và các thiết bị, học liệu phục vụ cho tiết dạy.
 III. HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC
 Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh
1. Khởi động:
- Mục tiêu: 
+ Tạo không khí vui vẻ, khấn khởi trước giờ học.
+ Thông qua khởi động, giáo viên dẫn dắt bài mới hấp dẫn để thu hút học sinh tập 
trung.
- Cách tiến hành: - GV cho HS quan sát một số hình ảnh và trả - HS quan sát và trả lời:
lời câu hỏi:
+ Nội dung của các hình ảnh là gì? + Hình 1: Cao nguyên Lâm Viên; 
 Hình 2: Voi ở vườn quốc gia Yok 
 Đồn
+ Những hình ảnh này gợi cho em những + Vùng Tây Nguyên đa dạng về tài 
điều gì về thiên nhiên vùng Tây Nguyên? nguyên rừng với những cao nguyên 
 rộng lớn, nổi tiếng với nuôi voi.
+ Em hãy kể những điều đã biết về thiên + Thiên nhiên vùng Tây Nguyên mang 
nhiên vùng Tây Nguyên? nét hoang sơ của những cánh rừng lớn...
- GV nhận xét, chốt, giới thiệu và dẫn dắt vào - HS lắng nghe.
bài mới.
2. Khám phá:
- Mục tiêu: 
+ Xác định được vị trí địa lí của vùng Tây Nguyên trên bản đồ hoặc lược đồ.
+ Rèn luyện kĩ năng quan sát và sử dụng các tư liệu có liên quan, qua đó góp phần phát 
triển năng lực khoa học.
- Cách tiến hành:
Hoạt động 1: Tìm hiểu về vị trí địa lí 
- GV yêu cầu HS đọc thông tin SGK và quan - HS đọc thông tin, quan sát, thảo luận 
sát hình 3, làm việc nhóm 2 và trả lời các câu và trả lời
hỏi sau: + Xác định vị trí của vùng Tây Nguyên trên + Tây Nguyên là vùng duy nhất của 
lược đồ? nước ta không giáp biển.
+ Kể tên các vùng và quốc gia tiếp giáp với + Tây Nguyên tiếp giáp với các nước: 
vùng Tây Nguyên Lào, Cam – pu – chia; tiếp giáp với các 
 vùng: Duyên hải miền Trung, Nam Bộ.
- Gv mời HS các nhóm lên trình bày. - Đại diện lên chia sẻ.
- GV nhận xét tuyên dương.
- GV mở rộng thêm: Xã Bờ Y (huyện Ngọc - HS lắng nghe
Hồi, tỉnh Kom Tum) là địa điểm có cột mốc 
ngã ba biên giới giữa Việt Nam, Lào và Cam 
– pu - chia.
3. Luyện tập
- Mục tiêu: 
+ Xác định được vị trí địa lí của vùng Tây Nguyên trên bản đồ hoặc lược đồ.
+ Rèn luyện kĩ năng quan sát và sử dụng các tư liệu có liên quan, qua đó góp phần phát 
triển năng lực khoa học.
- Cách tiến hành:
- Mời cả lớp sinh hoạt nhóm 4, cùng nhau - Cả lớp sinh hoạt nhóm 4, cùng nhau 
thảo luận: thảo luận 
+ Kể tên các tỉnh thuộc vùng Tây Nguyên. + Vùng Tây Nguyên gồm có năm tỉnh: 
 Kom Tum, Gia Lai, Đăk Lăk, Đăk 
 Nông và Lâm Đồng.
- GV mời các nhóm lên bảng lớp chia sẻ kết - Đại diện các nhóm lên chia sẻ
quả thảo luận.
- GV nhận xét tuyên dương - HS lắng nghe.
4. Vận dụng trải nghiệm.
- Mục tiêu:
+ Củng cố những kiến thức đã học trong tiết học để học sinh khắc sâu nội dung.
+ Vận dụng kiến thức đã học vào thực tiễn.
+ Tạo không khí vui vẻ, hào hứng, lưu luyến sau khi học sinh bài học.
- Cách tiến hành:
- GV mời HS tham gia trò chơi “Ai nhanh – Ai đúng”
+ Luật chơi: chơi theo tổ, mỗi tổ cử một số - Học sinh lắng nghe luật trò chơi.
bạn tham gia theo lần lượt. Trong thời gian 
1 phút mỗi tổ sẽ phải nêu được những hiểu 
biết của mình về vùng Tây Nguyên. Tổ nào 
nêu đúng, nhiều và nhanh nhất là thắng 
cuộc.
+ GV mời từng tổ tham gia, GV làm trọng + Các tổ lần lượt tham gia chơi.
tài bấm giờ và xác định kết quả.
+ Nhận xét kết quả các tổ, tuyên dương. - HS lắng nghe, rút kinh nghiệm.
- Nhận xét sau tiết dạy, dặn dò về nhà.
IV. ĐIỀU CHỈNH SAU BÀI DẠY:
..............................................................................................................................
..............................................................................................................................
..............................................................................................................................
 ---------------------------------------------------
 Bài 20: THIÊN NHIÊN VÙNG TÂY NGUYÊN (T2) 
 I. YÊU CẦU CẦN ĐẠT:
 1. Năng lực đặc thù: 
 - Trình bày được một trong những đặc điểm thiên nhiên (ví dụ: địa hình, đất đai, khí 
hậu, ) của vùng Tây Nguyên.
 - Nêu được nét điển hình của khí hậu thông qua đọc số liệu về lượng mưa, nhiệt độ 
của một số địa điểm ở vùng Tây Nguyên.
 - Rèn luyện kĩ năng quan sát và sử dụng các tư liệu có liên quan, qua đó góp phần 
phát triển năng lực khoa học.
 2. Năng lực chung.
 - Năng lực tự chủ, tự học: Biết quan sát hình ảnh, đọc bằng thông tin về lượng mưa, 
nhiệt ở vùng Tây Nguyên.
 - Năng lực giải quyết vấn đề và sáng tạo: Thực hiện tốt và có sáng tạo trong thực 
hiện các hoạt động.
 - Năng lực giao tiếp và hợp tác: Biết trao đổi, góp ý cùng bạn trong hoạt động nhóm 
và thực hành. 3. Phẩm chất.
 - Phẩm chất nhân ái: Biết yêu nước, yêu thiên nhiên và có những việc làm thiết thực 
bảo vệ thiên nhiên.
 - Phẩm chất chăm chỉ: Có tinh thần chăm chỉ, ham học hỏi trong tìm hiểu về Địa lí.
 - Phẩm chất trách nhiệm: Có ý thức trách nhiệm với môi trường sống thông qua 
việc có ý thức bảo vệ môi trường, không đồng tình với những hành vi xâm hại thiên 
nhiên.
 II. ĐỒ DÙNG DẠY HỌC 
 - Kế hoạch bài dạy, bài giảng Power point.
 - SGK và các thiết bị, học liệu phục vụ cho tiết dạy.
 III. HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC
 Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh
1. Khởi động:
- Mục tiêu: 
+ Tạo không khí vui vẻ, khấn khởi trước giờ học.
+ Thông qua khởi động, giáo viên dẫn dắt bài mới hấp dẫn để thu hút học sinh tập 
trung.
- Cách tiến hành:
- GV tổ chức trò chơi Chiếc hộp âm nhạc. - HS trả lời 
- GV nêu cách chơi: HS chuyền tay nhau 
chiếc hộp có chứa các câu hỏi đồng thời nghe 
bài hát. Khi bài hát dừng chiếc hộp ở tay bạn 
nào thì bạn ấy bốc câu hỏi và trả lời 
 + Tây Nguyên tiếp giáp với các nước: 
+ Kể tên các vùng và quốc gia tiếp giáp với 
 Lào, Cam – pu – chia; tiếp giáp với các 
vùng Tây Nguyên
 vùng: Duyên hải miền Trung, Nam Bộ.
+ Kể tên các tỉnh thuộc vùng Tây Nguyên. + Vùng Tây Nguyên gồm có năm tỉnh: 
 Kom Tum, Gia Lai, Đăk Lăk, Đăk 
 Nông và Lâm Đồng.
- GV Nhận xét, tuyên dương.
- GV giới thiệu vào bài mới. - HS lắng nghe. 
2. Khám phá: - Mục tiêu: 
+ Trình bày được một trong những đặc điểm thiên nhiên (ví dụ: địa hình, đất đai, khí 
hậu, ) của vùng Tây Nguyên.
+ Nêu được nét điển hình của khí hậu thông qua đọc số liệu về lượng mưa, nhiệt độ của 
một số địa điểm ở vùng Tây Nguyên.
+ Rèn luyện kĩ năng quan sát và sử dụng các tư liệu có liên quan, qua đó góp phần phát 
triển năng lực khoa học.
- Cách tiến hành:
Hoạt động 2: Tìm hiểu về đặc điểm thiên 
nhiên.
a) Tìm hiểu về địa hình
- GV yêu cầu HS đọc thông tin SGK, bảng 1, - HS đọc thông tin, quan sát và trả lời
quan sát lược đồ hình 3, và thảo luận nhóm 
đôi thực hiện nhiệm vụ sau:
+ Kể tên và chỉ trên lược đồ vị trí các cao + HS lên kể và chỉ trên lược đồ những 
nguyên ở Tây Nguyên? cao nguyên theo chiều từ bắc xuống 
 nam: Kom Tum, Pleiku, Đăk Lăk, Mơ 
 Nông, Lâm Viên, Di Linh.
+ Tây Nguyên có địa hình cao hay thấp? + Tây Nguyên có địa hình cao, rộng 
 lớn.
+ Dạng địa hình chính ở Tây Nguyên là địa + Dạng địa hình chính ở Tây Nguyên là 
hình gì? địa hình cao nguyên?
+ Độ cao của địa hình có sự thay đổi như thế + Độ cao của địa hình có sự thay đổi là 
nào từ đông sang tây? cao ở phía đông và thấp dần ở phía tây tây.
- GV mời đại diện nhóm lên chia sẻ trước - Đại diện nhóm lên chia sẻ
lớp.
- GV nhận xét, bổ sung, tuyên dương.
* GV chốt: Tây Nguyên có địa hình cao, - HS lắng nghe.
gồm các cao nguyên xếp tầng, cao ở phía 
đông và thấp dần ở phía tây.
b) Tìm hiểu về khí hậu
- GV yêu cầu HS quan sát bảng 2 SGK, thảo - HS quan sát, thực hiện thảo luận, hoàn 
luận theo nhóm 4 và hoàn thành phiếu học thành phiếu học tập.
tập sau:
- Gọi đại diện các nhóm lên trình bày - Đại diện nhóm lên trình bày, chia sẻ.
- Nhóm khác nhận xét, bổ sung.
- GV nhận xét, tuyên dương. - HS lắng nghe.
* GV chốt: Đặc điểm khí hậu ở Tây Nguyên 
nhiệt độ cao quanh năm, trung bình trên 
20℃; Có hai mùa rõ rệt: mùa mưa (từ 
tháng 5 đến tháng 11) và mùa khô ( từ 
tháng 12 đến tháng 4 năm sau); Lượng mưa 
tập trung chủ yếu vào mùa mưa, mùa khô có tình trạng thiếu nước.
c) Tìm hiểu về đất
- GV yêu cầu HS làm việc cá nhân, đọc thông 
tin SGK và thực hiện nhiệm vụ sau: 
+ Cho biết tên và đặc điểm của loại đất chính - HS đọc và thực hiện 
ở vùng Tây Nguyên?
 + Loại đất chính ở Tây Nguyên là đất 
- Mời 3 - 5HS lên chia sẻ trước lớp đỏ badan. Đất giàu dinh dưỡng, thích 
- GV nhận xét, tuyên dương. hợp trồng các cây công nghiệp lâu năm: 
* GV đưa một số hình ảnh về đất đỏ badan, cà phê, hồ tiêu, cao su,...
các vườn trông cây cà phê, hồ tiêu, trên đất - HS lên chia sẻ trình bày.
đỏ badan để HS quan sát và nắm thêm về các 
thông tin.
3. Luyện tập
- Mục tiêu: 
+ Trình bày được một trong những đặc điểm thiên nhiên (ví dụ: địa hình, đất đai, khí 
hậu, ) của vùng Tây Nguyên.
+ Rèn luyện kĩ năng quan sát và sử dụng các tư liệu có liên quan, qua đó góp phần phát 
triển năng lực khoa học.
- Cách tiến hành:
- Mời cả lớp làm việc cá nhân: - Cả lớp làm việc cá nhân.
+ Khí hậu ở Tây Nguyên gồm có mấy mùa? + Khí hậu ở Tây Nguyên có hai mùa rõ 
Đó là những mùa nào? rệt là mùa mưa và mùa khô.
+ Mô tả mùa mưa và mùa khô ở Tây + Mùa mưa thường kéo dài liên miên, 
Nguyên? cả rừng núi bị phủ một bức màn nước 
 trắng xóa. Mùa khô, trời nắng gay gắt, 
 đất khô vụn bở...
- GV mời 3 – 5HS lên bảng lớp chia sẻ kết - HS lên chia sẻ
quả.
- GV nhận xét tuyên dương - HS lắng nghe.
4. Vận dụng trải nghiệm.
- Mục tiêu:
+ Củng cố những kiến thức đã học trong tiết học để học sinh khắc sâu nội dung. + Vận dụng kiến thức đã học vào thực tiễn.
+ Tạo không khí vui vẻ, hào hứng, lưu luyến sau khi học sinh bài học.
- Cách tiến hành:
- GV tổ chức trò chơi “Ai biết nhiều hơn”
+ Chia lớp thành các nhóm. Và cùng thi 
một lượt trong thời gian 2 phút.
+ Các nhóm thi nêu tên các cao nguyên ở - Học sinh lắng nghe luật trò chơi.
vùng Tây Nguyên. Mỗi lần đưa ra câu trả 
lời đúng sẽ được nhận 1 hoa dán vào vị trí 
nhóm. Sau 2 phút, nhóm nào nhiều hoa 
nhất nhóm đó thắng cuộc.
 + Các tổ lần lượt tham gia chơi.
- Nhận xét sau tiết dạy, dặn dò về nhà. - HS lắng nghe, rút kinh nghiệm.
IV. ĐIỀU CHỈNH SAU BÀI DẠY:
..............................................................................................................................
..............................................................................................................................
 ---------------------------------------------------