Giáo án Khoa học 4 - Bài 1: Con người cần gì để sống ?

KHOA HỌC
CON NGƯỜI CẦN GÌ ĐỂ SỐNG? 
I. Mục tiêu: Sau tiết học, HS có khả năng
1. Kiến thức
- Nêu được con người cần thức ăn, nước uống, không khí, ánh sáng, nhiệt độ để sống.
- Kể ra một số điều kiện vật chất và tinh thần mà con người mới cần trong cuộc sống.
2. Kĩ năng
- Tư duy, học hỏi.
3. Thái độ
- Biết yêu và bảo vệ môi trường sống.
4. KNS
- Mối quan hệ với môi trường, con người cần thức ăn và không khí từ môi trường. 
GD BVMT: Giáo dục học sinh phải biết bảo vệ môi trường xung quanh ta: Nước, không khí, biết giữ gìn vệ sinh môi trường.
II. Chuẩn bị
1. Giáo viên
- SGK.
- BGĐT.
2. Học sinh
- SGK Khoa học 4.
- Vở, bút.
III. Hoạt động học và dạy
Hoạt động dạy
Hoạt động học
 1. Hoạt động khởi động:
- Ở lớp 3, các con đã được học môn TNXH, lên lớp 4, không có môn TN XH mà có thêm 2 phân môn : Khoa học và Lịch sử Địa Lý. 
Chương trình phân môn khoa học gồm 3 phần: 
- Phần thứ nhất: Con người và sức khỏe.
- Phần thứ hai: Vật chất và năng lượng.
- thứ ba: Thực vật và động vật.
=> Mỗi phần sẽ mang lại cho các con những kiến thức bổ ích về cuộc sống quanh mình.
- Chúng ta cùng làm quen với các kí hiệu trong SGK nhé.......
 - Đây là hình ảnh minh họa trong phần thứ nhất: Con người và sức khỏe. Các con thấy gì trong tranh?
- Gọi HS nhận xét.
- Giáo viên nhận xét: Con quan sát tranh rất tốt đó! Các con ạ, sức khỏe là vốn quý nhất của con người. Mà muốn có sức khỏe tốt thì 1 trong những việc cần làm là thường xuyên tập thể dục. Bác Hồ đã dạy “Ngày nào cũng tập thể dục thì khí huyết lưu thông, tinh thần đầy đủ, như vậy là có sức khỏe.”
 2. Dạy bài mới :
- Ngoài tập thể dục ra con người cũng cần những gì để tồn tại và phát triển, cô và các con sẽ đến với bài đầu tiên trong phần Con người và sức khỏe nhé. Các con mở SGK trang 4
- Gọi 3 bạn đọc tên bài.
- Gv ghi đầu bài
a. Khám phá:
 - Theo con, chúng ta cần gì để duy trì sự sống?
- Để biết được con người chúng ta cần những gì để sống, chúng ta cùng đến với HĐ1 nhé.
b. Tìm hiểu bài:
Hoạt động 1: Quan sát tranh và trả lời câu hỏi.
 - Cho học sinh quan sát 2 tranh SGK + sự hiểu biết của mình và thảo luận trả lời câu hỏi.
+ Con người cần những gì để sống?
- Gọi các nhóm trình bày tranh 1,2.
- Gọi nhóm khác nhận xét.
- GV nhận xét câu trả lời của HS. 
- Để biết câu trả lời của các bạn đúng không, chúng ta cùng làm thí nghiệm sau nhé: Dùng hai ngón tay bịt mũi, mím miệng, nhịn thở. Khi nào thấy không chịu được nữa thì thôi và giơ tay lên nhé. Khi cô hô bắt đầu thì các con cùng làm . 
=> Cô thấy bạn nhịn thở được ít nhất là 25s, bạn nhiều nhất cũng chỉ tới 30s thôi.
- Các con cảm giác như thế nào khi vừa làm thí nghiệm nhịn thở?
 -> KL: Đây chính là những cảm giác rất khó chịu khi các con nhịn thở đó. Con người không thể sống thiếu ô-xi quá 3- 4 phút. => Chiếu Side
*Liên hệ : Các con không nên ở lâu những chỗ đông người, ngột ngạt, thiếu ô-xi. Hay khi thấy ai đó bị ngất xỉu, các con cũng không nên đứng gần quá, nếu ko người đó sẽ khó thở.
- Nếu con nhịn 1 ngày không uống nước, con thấy thế nào ?
- Nếu con nhịn ăn 1 ngày con thấy thế nào?
Kết luận: (Chiếu side) Con người không thể sống thiếu ô-xi quá 3- 4 phút, không thể nhịn uống 3-4 ngày. Không thể nhịn ăn 28-30 ngày.
*Liên hệ: Ăn uống điều độ, đầy đủ, không nhịn đói,.... để đảm bảo sức khỏe. (dậy sớm ăn sáng đi học, không nhịn)
-> Để tồn tại và phát triển con người cần: Không khí, nước, ánh sáng, nhiệt độ thích hợp, thức ăn phù hợp (ghi bảng) 
- Đây chính là nội dung thứ nhất của bài.
- GV ghi bảng.
- Các con ạ! Không khí, nước, ánh sáng, nhiệt độ thích hợp, thức ăn phù hợp là những thứ mà con người cần để tồn tại và phát triển.
- Vậy theo các con những sinh vật khác có cần những thứ này không?
- Bạn trả lời rất tốt! Các con ạ không khí, nước, ánh sáng, nhiệt độ thích hợp, thức ăn phù hợp là những thứ mà con người cần để tồn tại và phát triển. Thì đây cũng là những yếu tố không thể thiếu của những sinh vật khác nữa đấy. Tuy nhiên mỗi loài lại cần nhiệt độ và thức ăn khác nhau.
 - Ví dụ: Cây xương rồng vẫn chịu được nhiệt độ cao nên thường sống ở sa mạc. Còn gấu bắc cực lại chịu lạnh rất tốt nên thường sống ở nơi lạnh như Bắc cực đó. Hay con lừa, hươu cao cổ thức ăn chủ yếu là => Chiếu side
* Hoạt động 2: Những yếu tố cần cho sự sống mà chỉ có con người cần.
- Ngoài ra, con người cần những gì cho cuộc sống hàng ngày của mình? Cô mời các con cùng quan sát và trình bày tranh 3-10 theo nhóm 2 nhé.
- Mời nhóm trình bày.
- Khi chúng ta thiếu đi sự quan tâm của gia đình, bạn bè, của những người xung quanh ta cảm thấy như thế nào?
=> Đúng đấy, cô đơn, buồn là những cảm giác khi chúng ta thiếu đi sự quan tâm của gia đình, bạn bè, của những người xung quanh chúng ta.
*Liên hệ: Con người cần chăm sóc, yêu thương nhau.
- Các con trình bày rất chính xác. Vậy để sống, ngoài không khí, thức ăn, nước uống.... con người cần nhà cửa, quần áo, có đồ dùng gia đình, các phương tiện đi lại. Cần tình cảm gia đình, bạn bè hàng xóm, vui chơi giải trí,....(ghi bảng), 
- GV kết luận, ghi những ý chính lên bảng.
=>Xem hình ảnh
- Vừa rồi, các con đó biết con người cần những gì để sống. Các con hãy phân biệt những yếu tố nào cần để duy trì sự sống của con người cũng như các sinh vật khác; những yếu tố nào mà chỉ có con người mới có. Các con hoàn hoàn thành phiếu sau nhé:
- Đọc YC của phiếu.
- Điền dấu X vào ô trống cho phù hợp.
- Cho HS làm phiếu ở nhóm 4 trong 2p.
- Học sinh trình bày.
- Gv nhận xét, chốt đáp án đúng.
- Tìm cho cô sự giống nhau giữa con người, động vật, thực vật để duy trì sự sống?
- Sự khác nhau giữa con người, động vật, thực vật để duy trì sự sống?
- Gọi HS nx
- GV nhận xét
- Hơn hẳn những sinh vật, cuộc sống của con người cũng cần có các điều kiện vật chất: Nhà cửa, quần áo, các đồ dựng gia đình, các phương tiện đi lại. 
- Có điều kiện về tinh thần, văn hóa, xã hội: tình cảm gia đình, bạn bè hàng xóm, vui chơi giải trí,.... mà các sinh vật khác không có.
=> Đây là chính là nội dung của hoạt động 2
- Ghi bảng
- Xem phiếu.
- Hoạt động 3: Trò chơi “Cuộc hành trình đến hành tinh khác.”
- Bây giờ cô sẽ mang tới cho các con 1 trò chơi, chúng mình có thích không nào? Trò chơi của cô mang tên “Cuộc hành trình đến hành tinh khác.”
- Luật chơi: Cô chia lớp làm 2 đội. Đội bên tay phải của cô là SAO MỘC. Đội bên tay trái của cô là SAO KIM.
- Các con hãy tưởng tượng xem, nếu các các con có cơ hội được đi du lịch đến 1 hành tinh khác, thì các con sẽ trang bị cho hành lí của mình những gì để đảm bảo cho cuộc sống?
- Cách tiến hành: Ở đây cô có 2 túi hành lí, cô sẽ mời đại diện 4 bạn của mỗi đội lên chơi.
 - Các con suy nghĩ xem cần mang theo những thứ gì, viết thật nhanh những gì mình cần mang vào túi. Bắt đầu từ bạn đầu tiên viết xong đưa bút cho bạn kế sau rồi chạy nhanh xuống cuối hàng. Trò chơi diễn ra trong vòng 3 phút. Hết 3 phút đội nào viết được nhiều và chính xác đội đó giành chiến thắng. Các con đã rõ chưa?
- Hết giờ giáo viên gọi 2 học sinh đọc to 2 túi hành lí của đội mình.
- Cô thấy cả 2 đội đều có nước, thức ăn, quần áo. Tại sao đội con mang nước, thức ăn, quần áo?
- Cô rất thích thứ này của đội 1. 
- Cho cô biết tại sao các con lại mang bản đồ?
- Ngoài ra bản đồ cũng giúp CC biết những địa điểm nào sẽ đi, sẽ đến đấy.
- Cô thấy đội 2 các con chọn 1 thứ rất hay đấy. Tại sao các con chọn máy ảnh?
- Rất sáng tạo đó, ngoài ra máy ảnh cũng giúp các con chụp hình lưu giữ những kỉ niệm đẹp đấy các con ạ.
- Các bạn khác thì sao?
- GV nhận xét, tuyên dương những nhóm có ý tưởng hay, nói tốt.
*Liên hệ : Khi đi xa cần chuẩn bị chu đáo.....
- GV tổng kết toàn bài và rút ra bài học.
3. Củng cố :
1. Như mọi sinh vật khác, con người cần gì để sống?
2. Hơn hẳn những sinh vật khác, cuộc sống của con người cũng cần những gì?
*Liên hệ: Vậy chúng ta cần làm gì để bảo vệ và giữ gìn những điều kiện đó?
- Nhận xét giờ học và nhắc HS chuẩn bị bài học sau.
HS chuẩn bị đồ dùng sách vở.
- HS theo dõi.
- HS đọc các kí hiệu.
- Con thấy các bạn đang tập TD, chơi đá bóng, chạy bộ vào buổi sáng ạ.
- Con người cần gì để sống?
- HS ghi đầu bài vào vở.
- HS tự nêu (nhiều em nêu)
+ Cần ô-xi để thở
+ Cần ăn, cần uống nước
+ Cần quần áo để mặc....
+ Cần ánh sáng để nhìn thấy mọi vật..
- Tranh 1: Con người cần không khí và o xi để hớt thở, cần ánh sáng, ....
- Tranh 2: Con người cần ăn thức ăn, uống nước để sống.
- Nhóm con xin bổ sung ạ. Con người cũng cần nhiệt độ thích hợp nữa ạ.
- Con rất khó chịu, thấy mệt
- Con không thể chịu nổi
- Con thấy ngột ngạt,tức ngực, khó thở.
- Con thấy khát nước khô họng.
- Con khát nước, không chịu được.
- Con đói lả, không chịu được.
- Con rất đói, rất mệt, nhức đầu.
- Các con ghi vở . 
- Theo con có ạ. Những sinh vật khác đều cần không khí, nước, ánh sáng, nhiệt độ, thức ăn để tồn tại và phát triển ạ.
- HS cử đại diện nhóm trình bày
- Con người cần phải có nhà cửa, quần áo, có đồ dựng gia đình; 
- Cần cú hiểu biết và được học, được vui chơi, giải trí, hoạt động thể dục thể thao.
- Cần có phương tiện giao thông.
- Cần có bạn bè.
+ Sẽ cảm thấy cô đơn ạ.
+ Cảm thấy buồn ạ.
- HS lắng nghe và nhắc lại kết luận
- Những yếu tố cần cho sự sống con người là:.....
- Những yếu tố cần cho sự sống động vật là:.....
- Những yếu tố cần cho sự sống thực vật là:.....
- Sự giống nhau là: Cả con người, động vật, thực vật đều cần không khí, nước, ánh sáng, nhiệt độ, thức ăn để duy trì sự sống.
+ Sự khác nhau là: Con người cần có nhà ở, bệnh viện, tình cảm gia đình, bạn bè, phương tiện giao thông, vui chơi, giải trí,.. còn động vật và thực vật thì không cần ạ.
- HS nhắc lại.
- HS ghi vở.
- HS lắng nghe.
- HS chơi theo hướng dẫn của GV. 
- Mang theo nước, thức ăn để duy trì sự sống vì chúng ta không thể nhịn ăn hoặc nhịn uống nước được, mang theo quần áo để thay đổi.
- Để đi khắp mọi nơi và không bị lạc ạ.
- Con chọn máy ảnh để chụp những thứ mới lạ mà trên thế giới chưa có để lưu giữ lại ạ.
- Mang theo đài để nghe dự báo thời tiết.
- Mang theo giấy bút để ghi chụp những gì cần thiết....
- HS nhắc lại bài học 
1.Con người, thực vật, động vật đều cần thức ăn, nước, không khí, ánh sáng, nhiệt độ thích hợp để duy trì sự sống của mình.
2. Hơn hẳn những sinh vật khác, cuộc sống của con người cũng cần nhà ở, quần áo, phương tiện giao thông và các tiện nghi khác. Ngoài những yêu cầu về vật chất con người cũng cần những điều kiện về tinh thần, văn hóa, xã hội.
- Chúng ta cần bảo vệ và giữ gìn môi trường sống xung quanh, các phương tiện giao thông, công trình công cộng, tiết kiệm nước, trồng nhiều cây xanh, biết yêu thương và giúp đỡ những người xung quanh ạ.
IV.Định hướng học tập
- Chuẩn bị bài: Trao đổi chất ở người.