Sáng kiến kinh nghiệm Một số biện pháp lấy học sinh làm trung tâm để nâng cao chất lượng dạy và học môn Tiếng Anh cho học sinh Lớp 4
I. Lý do hình thành biện pháp:
Tiếng Anh là một trong những ngôn ngữ được sử dụng rộng rãi nhất hiện nay nhằm giao tiếp và tạo mối liên kết trong học tập cũng như làm việc ở nhiều nước trên thế giới nói chung và ở nước ta nói riêng. Do vậy việc dạy và học Tiếng Anh ngày càng được coi là công cụ đắc lực cho quá trình hội nhập này. Bộ Giáo dục và Đào tạo Việt Nam đã và đang không ngừng nâng cao chất lượng dạy và học ngoại ngữ thông qua việc đổi mới toàn diện những năm tiếp theo. Mấy năm học qua, Sở GD và ĐT đã tạo điều kiện cho các giáo viên Tiếng Anh các cấp tiểu học, Trung học cơ sở và Trung học phổ thông đi học tập, bồi dưỡng, nâng cao năng lực chuyên môn, đồng thời đầu tư cơ sở vật chất, trang thiết bị dạy và học cho các nhà trường.
Về phía học sinh, tiếng mẹ đẻ được coi là ngôn ngữ quan trọng nhất và là ngôn ngữ đầu tiên mà các em được tiếp xúc, vì vậy mà các em đã, đang và sẽ gặp rất nhiều khó khăn trong việc tiếp cận với Tiếng Anh, ngôn ngữ thứ hai.
Làm thế nào để có thể nâng cao chất lượng dạy và học tiếng Anh trong nhà trường, giảm bớt gánh nặng trong việc giảng dạy hàng ngày trên trường cho giáo viên tiếng Anh, lại có thể kích thích khả năng tự học của học sinh cũng như hướng đến việc học cùng con của phụ huynh.
MỘT SỐ BIỆN PHÁP LẤY HỌC SINH LÀM TRUNG TÂM ĐỂ NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG DẠY VÀ HỌC MÔN TIẾNG ANH CHO HỌC SINH LỚP 4 Họ và tên giáo viên: LÊ THỊ THU HẰNG Dạy tiếng anh khối tiểu học Trường: TH & THCS Thống Nhất Huyện ( TX, TP): TP Hạ Long I. Lý do hình thành biện pháp: Tiếng Anh là một trong những ngôn ngữ được sử dụng rộng rãi nhất hiện nay nhằm giao tiếp và tạo mối liên kết trong học tập cũng như làm việc ở nhiều nước trên thế giới nói chung và ở nước ta nói riêng. Do vậy việc dạy và học Tiếng Anh ngày càng được coi là công cụ đắc lực cho quá trình hội nhập này. Bộ Giáo dục và Đào tạo Việt Nam đã và đang không ngừng nâng cao chất lượng dạy và học ngoại ngữ thông qua việc đổi mới toàn diện những năm tiếp theo. Mấy năm học qua, Sở GD và ĐT đã tạo điều kiện cho các giáo viên Tiếng Anh các cấp tiểu học, Trung học cơ sở và Trung học phổ thông đi học tập, bồi dưỡng, nâng cao năng lực chuyên môn, đồng thời đầu tư cơ sở vật chất, trang thiết bị dạy và học cho các nhà trường. Về phía học sinh, tiếng mẹ đẻ được coi là ngôn ngữ quan trọng nhất và là ngôn ngữ đầu tiên mà các em được tiếp xúc, vì vậy mà các em đã, đang và sẽ gặp rất nhiều khó khăn trong việc tiếp cận với Tiếng Anh, ngôn ngữ thứ hai. Làm thế nào để có thể nâng cao chất lượng dạy và học tiếng Anh trong nhà trường, giảm bớt gánh nặng trong việc giảng dạy hàng ngày trên trường cho giáo viên tiếng Anh, lại có thể kích thích khả năng tự học của học sinh cũng như hướng đến việc học cùng con của phụ huynh. “Thời đại 4.0” đây là câu nói quen thuộc mà chúng ta vẫn nghe, nhưng áp dụng công nghệ 4.0 vào dạy – học là điều chúng ta đang hướng đến để đưa giáo dục phát triển theo hướng hiện đại, bắt kịp với xu hướng phát triển của thế giới. Hiện nay việc dạy học Ngoại Ngữ trong các trường tiểu học có nhiều chuyển biến rõ rệt. Giáo viên luôn được tạo điều kiện thuận lợi nhất để được học hỏi và trau dồi kiến thức, nâng cao chuyên môn nghiệp vụ. Học sinh ngày càng được cung ứng đầy đủ tài liệu, sách giáo khoa và nhiều tranh ảnh, giáo cụ kèm theo nhằm đáp ứng việc học tập ngày càng tốt hơn. Muốn đạt được mục tiêu nâng cao khả năng sử dụng tiếng Anh của học sinh, chúng ta cần chú trọng ngay từ lúc đặt nền móng – môi tường tiếng Anh ở cấp tiểu học. Môi trường học ngoại ngữ của học sinh cũng đang dần được nâng cao với sự quan tâm về cả vật chất lẫn tinh thần của nhà trường, của Phòng và Sở giáo dục đào tạo như nâng cấp các phòng học tiếng Anh, mua sắm trang thiết bị và dụng cụ dạy học chuyên biệt. Tuy nhiên, do nhiều nguyên nhân mà việc dạy – học môn tiếng Anh ở tiểu học chưa đạt được kết quả như mong muốn, trình độ học sinh vẫn chưa đồng đều. Để lí giải cho vấn đề trên, có thể nói đến lí do lớn nhất là môi trường học ngoại ngữ còn hạn chế nên các em có ít dịp tiếp xúc nói chuyện với người nước ngoài hoặc người nói Tiếng Anh ở nhà. Vì thế việc phát triển kỹ năng cơ bản là nghe nói thành thạo ở các em còn nhiều khó khăn. Hơn nữa, hiện nay tình trạng dạy và học tiếng Anh vẫn còn chưa đảm bảo vì tùy thuộc nhiều vào việc chủ động và tích cực học tập của các em học sinh. Làm thế nào để khắc phục tình trạng này? Làm thế nào để thu hút học sinh chú tâm vào việc học ngoại ngữ là vấn đề đòi hỏi người làm giáo dục, các thầy cô tâm huyết với nghề, luôn nỗ lực đề ra kế hoạch, chương trình, cải tiến phương pháp để dạy và học tốt hơn, nâng cao chất lượng và hiệu quả giáo dục. Trước thực trạng trên đây bản thân tôi nhận thấy tầm quan trọng, vị trí của môn Tiếng Anh trong xu thế phát triển của đất nước. Vậy cần làm như thế nào để học sinh học tốt và nâng cao chất lượng môn tiếng Anh, vì vậy tôi đã chọn đề tài “Một số biện pháp lấy học sinh làm trung tâm để nâng cao chất lượng dạy và học môn Tiếng Anh cho học sinh lớp 4”. Do đó vấn đề đặt ra ở đây với mỗi giáo viên là phải thực sự đổi mới phương pháp của mình thì mới đáp ứng nhu cầu đào tạo hiện nay và phải nhận thức được giá trị và cách thực hành các loại hình bài dạy một cách có ý nghĩa, Giáo viên tích cực tham gia các chương trình tập huấn, bồi dưỡng; đóng góp, chia sẻ kinh nghiệm với đồng nghiệp, góp phần nâng cao chất lượng giảng dạy tiếng Anh ở trường phổ thông. Giáo viên vận dụng các hiểu biết về giá trị văn hóa, kinh nghiệm học tập của bản thân và học sinh vào quá trình giảng dạy nhằm phát huy tiềm năng và khơi dậy hứng thú học tập tiếng Anh cho học sinh và thường xuyên rút kinh nghiệm, đánh giá quá trình giảng dạy, tự học, tự bồi dưỡng để tìm ra nguyên nhân và giải pháp khắc phục nhằm nâng cao chất lượng dạy và học tiếng Anh đạt hiệu quả cao. II. Nội dung của biện pháp: Trước khi nghiên cứu “Một số biện pháp lấy học sinh làm trung tâm để nâng cao chất lượng dạy và học môn Tiếng Anh cho học sinh lớp 4” vào trong chương trình dạy thực nghiệm tôi tiến hành khảo sát chất lượng ban đầu của học sinh làm căn cứ đối chứng. Sau khi học xong bài 1 “Nice to see you again” tôi đã chọn lớp 4A2 với số học sinh là 32 em để làm bài khảo sát và đạt kết quả như sau. * Kết quả khảo sát cho thấy: Lớp Số HS Đánh giá chất lượng khảo sát Khảo sát chất lượng đầu năm học 2021 - 2022 SL % Thích Chưa thích SL % SL % 4A2 32 Giỏi 8 25 30 93,75 02 6,3 Khá 9 28,1 TB 13 40, 6 Y 02 6,3 TB trở lên 30/32 93,75 Căn cứ vào kết quả khảo sát tôi thấy: Có hai nguyên nhân lớn nhất dẫn đến việc học sinh chưa có sự yêu thích và quan tâm đúng mực tới việc học ngoại ngữ. Nguyên nhân thứ nhất, học sinh đã không hiểu lý do vì sao phải học tiếng Anh. Mục tiêu học tập của học sinh khi học môn tiếng Anh rất đơn giản là bởi vì đó chỉ là một môn học như bao môn còn lại và cần phải học theo đúng yêu cầu và nguyện vọng của cha mẹ, điều này sẽ dẫn tới cách học đối phó, lệch lạc của học sinh. Vì thế muốn học sinh có động lực môn tiếng Anh cần phải nêu rõ lí do các em cần học bộ môn này. Với mỗi đối tượng học sinh sẽ có những nguyên nhân học tập khác nhau, có em muốn là sau này đi du học, có em muốn trở thành nhà khoa học, có em chỉ là bố mẹ yêu cầu phải học.... tất cả những nguyên nhân nhận được từ học sinh đều cần được giải đáp và tư vấn ngay tại lớp trong buổi học đầu tiên làm quen với môn tiếng Anh. Thông qua đó, học sinh có thể thấy được lợi ích thiết thực từ việc học ngoại ngữ nói chung và môn tiếng Anh nói riêng, từ đó có cái nhìn khác về việc học. “Có mục tiêu mới có cố gắng” chính là nhằm nói đến điều này. Ví dụ: Sau khi giới thiệu bản thân, thay vì giới thiệu để học sinh làm quen với bộ sách, giáo viên hãy đặt câu hỏi “Tại sao chúng ta phải học tiếng Anh?” và để học sinh trả lời. Hãy ghi nhận tất cả các câu trả lớp của các em, sau đó giải thích cho các em một số lợi ích của việc học tiếng Anh như “Tiếng Anh là ngôn ngữ được sử dụng rộng rãi nhất, biết tiếng Anh giúp các em giao tiếp với mọi người trên thế giới dễ dàng hơn, có nhiều cơ hội phát triển cho bản thân và đất nước hơn”. Hãy cho các em nói về mong ước tương lai và mở cho các em thấy, với khả năng tiếng Anh tốt thì tương lai mà các em mong ước sẽ gần hơn, cũng như có nhiều cơ hội để phát triển tương lai ấy. Nguyên nhân thứ hai, nội dung giảng dạy tiếng Anh trong sách giáo khoa vô cùng nhàm chán, phương pháp dạy học thụ động. Học tiếng Anh nhưng quanh đi quẩn lại chỉ là mấy cấu trúc câu quen thuộc “Hi, Hello, How are you?/I am fine, thank you. And you?”, “What is this?/ This is ”. Chắc vì nội dung lặp đi lặp lại qua các lớp, các cấp học như vậy nên giáo viên xưa cũng mệt mỏi và nản luôn, không hề có sự tích cực sáng tạo, đổi mới, nâng cao năng lực để đưa ra những bài giảng chất lượng và hấp dẫn cho các lứa học trò. Đây là nguyên nhân dẫn đến học sinh cũng chán nản và coi tiếng Anh là môn học tẻ nhạt và không cần thiết. Vì vậy, muốn giải quyết nguyên nhân thứ hai thì chúng ta cần đưa ra giải pháp đúng đắn và đòi hỏi có sự đầu tư hơn. Theo tôi, để giải quyết vấn đề này, giáo viên chính là những người cần thay đổi đầu tiên, thay đổi về tư duy, thay đổi về phương pháp truyền thụ kiến thức, thay đổi cách đặt vấn đề, tìm hiểu khả năng và tâm tư của học sinh... để từ đó xây dựng nên các biện pháp phù hợp giúp, lôi cuốn, hấp dẫn học sinh từ đó xây dựng ở học sinh niềm yêu thích với bộ môn tiếng Anh và sự ham học hỏi tìm tòi cái mới, hướng dần học sinh tới việc tự học, tự rèn để hoàn thiện khả năng tiếng Anh của mình. Biện pháp1: Sử dụng trò chơi trong dạy học Cách cu ốn hút họ c sinh vào b ài họ c nhất chính là giúp họ c sinh thấy các em đang được chơ i chứ không phả i họ c – “học mà chơ i chơi m à họ c”. Đây là cách để họ c sinh không bị nhàm chán và thụ độ ng trong mỗ i giờ học. Đây cũng là cách để giáo viên khéo léo kiểm tra, củng cố và sử a lỗ i cho học sinh mộ t cách thân thiện và vui vẻ nhất. Let’s go to the zoo: tôi thấy đây là trò chơi có thể áp dụng cho bước Pre hoặc Post các kĩ năng, nói và viết đều có hiệu quả (đặc biệt là kĩ năng viết). Chuẩn bị: - Một số tấm flash card có liên quan đến chủ đề. - Một xúc xắc lớn. - Chia lớp thành hai đội lớn. Cách chơi: Bước 1: Trước khi chơi trò chơi, ôn lại các số từ 1 đến 6, tên của một số loài động vật và một số tính từ để mô tả con vật. Bước 2: Đặt hình ảnh của các con vật trên bảng và cho mỗi con vật một số từ 1 đến 6. 3. 1. .. 2. 3. 4. .. 5. . 6. .... Bước 3:Yêu cầu một học sinh ném xúc xắc. Khi con xúc xắc đáp xuống một con số, học sinh phải nói con vật nào tương ứng với con số đó. Giáo viết tên của con vật trên bảng dưới hình ảnh: Ví dụ: It’s a zebra Bướ c 4: Một học sinh ở đội khác ném xúc xắc. Nếu con số này nằm trên cùng một con số, đội này phải nói điều gì đó về con vật (ví dụ, “It’s big”). Giáo viên có thể viết lên bảng. Nếu số khác nhau, học sinh gọi tên con vật mang số đó nhau. Ví dụ: It’s a zebra. It’s beautiful It’s a monkey Bước 5: Trò chơi tiếp tục cho đến khi tất cả các động vật được đặt tên và đã được mô tả. Số câu được thêm dần cho mỗi con vật tùy thuộc vào khả năng của học sinh. Đội thắng sẽ là đội đặt được câu mới không trùng lặp với những câu đã nêu. Bước 6: Sau khi kết thúc trò chơi, giáo viên có thể yêu cầu một số học sinh đọc lại các câu đã có trên bảng, và yêu cầu học sinh dùng các câu phù hợp cho phần viết tiếp theo. * Có thể mở rộng đề tài nói cho học sinh như: đi mua sắm, thời tiết, địa danh, ..... Great wheel : tôi thấy đây là trò chơi có thể áp dụng cho bước Warm up hoặc Post cho phần dạy từ vựng, Pre luyện mẫu câu đều có hiệu quả. Chuẩn bị: - Một vòng quay nam châm gắn bảng - Bút lông để ghi các từ vựng muốn ôn tập. Cách chơi: Bước 1: Đây là trò chơi có thể chơi cả lớp hoặc phân thành các nhóm lớn nhỏ (tùy mục đích kiểm tra của từng phần mà thay đổi số lượng họ sinh tham gia). Ở đây giáo viên sẽ chia lớp thành hai đội lớn để thi đua. Thời gian: 35 phút Bước 2: Đầu tiên giáo viên sẽ chọn một học sinh lên xoay vòng quay. Bước 3: Khi kim chỉ đúng từ nào học sinh phải đọc được to từ đó trước lớp (nếu muốn kiểm tra mẫu câu thì học sinh sẽ phải nói một câu chứa từ vừa quay vào). Bước 4:Nếu học sinh đọc đúng từ đó (hoặc nói đúng câu) thì đội sẽ được một điểm và một bạn của đội khác sẽ lên làm tương tự. Bước 5: Nếu đội bạn không thể gọi tên hay đặt câu với từ được quay tới thì sẽ không được điểm và mất lượt. Bước 6: Đội thắng sẽ là đội có số từ hoặc câu đúng nhiều nhất. Vòng xoay nam châm sử dụng trong trò chơi Một hoạ t động trong Unit 3: What day is it to day?(SGK Tiếng anh 4) Biện pháp 2: "Bảng chữ cái và nhận dạng âm thanh" (Phonics) * Mục đích: để học sinh nhận dạng các chữ cái và có kiến thức về phát âm từ đó hình thành phản xạ nhìn từ và phát âm chuẩn xác (Phonics). * Mô tả: Phonics là phương pháp học tiếng Anh bằng cách ghép vần để đọc các từ tiếng Anh. Phương pháp phonics cũng tương tự như phương pháp học "đánh vần" truyền thống của chúng ta trong Tiếng Việt, khi học sinh đã nắm rõ các quy tắc cơ bản của việc ghép vần, thì các học sinh hoàn toàn có thể nhìn mặt chữ và đọc một cách chính xác. Ngoài ra, phương pháp học ngữ âm Phonics không những giúp các học sinh đọc từ chính xác, mà còn hỗ trợ cho việc học viết tiếng Anh một cách hiệu quả sau này khi các em có thể nghe và phát âm đúng những âm cuối của từ vựng, viết đúng chính tả và đọc hiểu tốt. Cat /kæt/ A /æ/ C /k/ T /t/ * Chuẩn bị: Một tập hợp các thẻ củ a các chữ cái củ a bả ng chữ cái cho mỗi cá nhân, cặp hoặc nhóm. Giáo viên cũng sẽ cần một tập hợp các thẻ lớn, thích hợp để đặt lên bảng. Bộ chữ Alphabet * Cách thực hiện: Bước 1. Đưa một bộ thẻ chữ cái cho mỗi học sinh, cặp hoặc nhóm học sinh và yêu cầu các em trải rộng các chữ cái trên đầu bàn, để lại một khoảng trống ở phía dưới. Bước 2. Yêu cầu học sinh cho biết thứ tự các chữ cái trong bảng chữ cái và bắt đầu xếp thẻ theo thứ tự đúng trên bảng, hoặc viết các chữ cái theo thứ tự. Đồng thời, yêu cầu học sinh sắp xếp lại các thẻ trên bàn chúng theo đúng thứ tự. Sắp xếp các chữ cái theo đúng thứ tự Bước 3. Một khi tất cả học sinh có thẻ của chúng theo thứ tự đúng, giáo viên sẽ gọi một chữ cái bất kì học sinh sẽ giơ thẻ có chữ cái đó lên. Trong lần thứ hai của hoạt độ ng, thay vì gọ i ra các chữ cái, hãy gọi ra âm thanh và học sinh giơ (các) chữ cái tươ ng ứng. Theo cặp hoặc nhóm, học sinh có thể chơi trò chơi xếp chữ. Mỗi học sinh sẽ có nhiều bộ chữ với số chữ bằng nhau. Học sinh đầu tiên tạo ra một từ từ các chữ cái chúng có và đặt chúng xuống trên bàn. Học sinh tiếp theo sau đó cố gắng tạo một từ khác, sử dụng các chữ cái riêng của chúng và những chữ cái đã có trên bàn. Lần lượt như thế cho đến khi bộ chữ của học sinh còn lại các chữ cái không thể xếp tạo thành từ mới nữa. Học sinh còn lại ít chữ cái dư hơn là người chiến thắng Học sinh dùng các chữ cái cho sẵ n tạ o thành các từ có nghĩa * Mô tả: Trong hoạt động này, học sinh em sẽ đóng vai trò chủ động trong việc Biện pháp 3: Sử dụng Internet và các kênh tiếng anh phù hợp. Sau khi khơi gợi được hứng thú học tập với môn tiếng Anh, giáo viên dần hướng các học sinh của mình tới khái niệm cao hơn “tự học” và các kiến thức sâu rộng hơn so với những điều các em có thể học trên lớp. Mục đích: Giúp học sinh nâng cao các kĩ năng nghe, nói, đọc, viết một các toàn diện và hoàn thiện khẩu âm chuẩn hơn bằng cách sử dụng các trang web học trực tuyến. Lợi ích của Elearning (học trực tuyến) đem trong thời đại công nghệ thông tin phát triển mạnh mẽ như hiện nay là rất lớn, bất cứ ai cũng có thể học mọi kiến thức cần thiết chỉ cần có thiết bị kết nối internet ổn định như điện thoại di động, tablet, máy tính, .Khả năng vô hạn của công nghệ thông tin đã giúp phương thức Elearing truyền tải kiến thức dễ dàng và ngày càng phát triển rực rỡ. Lợi ích của Elearning cho người học: Học sinh có thể chủ độ ng chọn lự a thời gian, địa điểm và tự chuẩn bị cho mình các dụng cụ cần thiết cho khóa học của mình để có thể tự tạo cho mình một môi trường học tập hiệu quả nhất. Học sinh có thể chủ động học khóa học theo nhu cầu và theo trình độ. Đáp ứ ng nhu cầu học của học sinh dễ dàng hơn. Học các khóa học với nhiều kiến thức mới mà ở trường học học sinh chư a được tiếp cận. Học sinh có thể tự lựa chọn trình độ khóa học dựa trên khả năng của mình. Tiết kiệm được một khoản chi phí đi lại cũng như mua và in ấn tài liệu vì mọi thứ đã có sẵn trên khóa học, tất cả những gì học sinh cần là một chiếc máy vi tính hoặc điện thoại di động có khả năng kết nối internet và đường truyền mạng ổn định. Lợi ích của Elearning cho giáo viên: Chia sẻ kiến thức được cho những học sinh ở nơi xa hoặc không có điều kiện để đi học trực tiếp như học online. Tạo điều kiện cho học triển trình độ của bản thân. Ngoài ra, sự kết hợp của hướng dẫn trên lớp truyền thống và môi trường kỹ thuật số tạo nên một trải nghiệm học tập thích hợp với mỗi cá nhân, hiệu quả hơn, kết quả thu được tốt hơn. * Mô tả: Trong hoạt động này, học sinh em sẽ đóng vai trò chủ động trong việc lĩnh hội kiến thức, cũng như có ý thức cao hơn trong việc tự học của bản thân thông qua việc tự học ở các trang web dạy tiếng Anh trực tuyến; giáo viên và phụ huynh chỉ đóng vai trò đị nh hướ ng và theo dõi các bước phát triển củ a họ c sinh để có các biệ n pháp chấ n chỉ nh, độ ng viên phù hợp. * Chuẩn bị: trang web sachmem.vn. * Cách thự c hiện: 1. Lập một nick trên trang web sachmem.vn nick chung cho các học sinh hoặc khuyến khích riêng cho bản thân). 2. Giáo viên hướng dẫn học sinh các đăng nhập và sử dụng các tài nguyên có trên trang web để học sinh có thể tự học tại nhà. Hướng dẫn học sinh dùng thẻ cào sau mỗi cuốn sách của bản thân để kích hoạt sử dụng sách mềm. 3. Giáo viên cùng phụ huynh theo dõi tiến trình học của học sinh cũng như thời gian sử dụng mạng Internet vào việc học để có biện pháp quản lí thời gian hợp lí và tránh việc học sinh sa đà vào các tài nguyên giải trí khác trên mạng Internet. 4. Sau mỗi Lesson, mỗi unit hoặc là phần muốn củng cố, giáo viên sẽ chọn các bài kiểm tra trong phần đề kiểm tra để in ra và cho học sinh làm. * Giải pháp mở rộng: Sau khi học sinh đã hình thành thói quen tự học trên mạng Internet, phụ huynh có thể cho học sinh đăng kí các khóa học tiếng Anh trực tuyến tại các trang web uy tín như: tieng Anh123.com, edumall.vn để giúp học sinh tự học, bổ sung ôn lại kiến thức, mở rộng vốn từ vựng và luyện tập thêm 4 kỹ năng nghe nói đọc viết ở mọi trình độ và mọi mục đích học tập. * Tính mới của giải pháp: Bắt đầu từ việc khơi gợi nên ý thức và lợi ích của việc học tiếng Anh sẽ giúp học sinh xác định được mục tiêu của việc mình sẽ làm, giúp học sinh tạo ra động lực học tập. Bạn có biết tác phẩm nổi tiếng “Cuộc phiêu lưu của Alice vào xứ sở thần tiên” không? Trong đó có 1 đoạ n kể về cô bé Alice khi bị lạc vào xứ sở xa lạ đã sợ hãi bỏ chạy, chạy mãi đến khi gặp một chú mèo Cheshire. Alice hỏi: Tớ đi đường nào bây giờ? Cheshire: Điều đó tùy thuộc vào việc cậu muốn đến đâu chứ? Alice đáp lại: Tớ thật sự chẳng quan tâm lắm về cái nơi mà mình muốn đến. Cheshire: Thế thì cậu cũng không cần quan tâm là nên đi đường nào! Một khi mà cậu đã không quan tâm đến cái nơi mà mình tới thì đi đường nào mà chẳng được! - Cuộc phiêu lưu của Alice vào xứ sở thần tiên Mục tiêu học tiếng Anh chính là động lực thúc đẩy học sinh chuyển hoá những gì học được, những gì đã thực hành thành kiến thức và loại bỏ những điều gây cản trở tới việc phát triển khả năng sử dụng tiếng Anh. Nhiều người học tiếng Anh rất chăm chỉ làm bài tập và thực hành nhưng lại không tiến bộ nhiều. Đó là bởi họ thiếu những yếu tố đến từ sự cam kết. Sự cam kết này có được vì họ đã xác định rõ mục tiêu của mình. Sau khi xác định được mục tiêu, học sinh sẽ được làm quen với các kiến thức trong sách bằng những hoạt động rất thân thiện, vui vẻ, điều này giúp học sinh không bị mệt mỏi và nhàm chán với các kiến thức phải học. Từ đó, giáo viên đã khơi gợi nên lòng ham thích đối với bộ môn cũng như xây dựng nền tảng vững chắc vỡ lòng cho môn tiếng Anh ở học sinh. Tiếp theo, thông qua việc học ghép vần bộ chữ cái quen thuộc (Phonics) một cách nhuần nhuyễn, học sinh bắt đầu làm quen với việc tự học và tự tìm tòi các từ mới trong tiếng Anh bằng cách ghép vần. Chắc cách bạn đã thấy cách học sinh lớp 1 đánh vần các chữ cái quen thuộc để tạo thành từ mới, đọc các biển quảng cáo ở trên đường về nhà. Phonics xây dựng thói quen tự học từ mới cho học sinh trên nền tảng thân thuộc này. Học trên Internet chính là cách tự học, tự đánh giá hay nhất và mang đầy hơi thở hiện đại, đây cũng là biện pháp mà Bộ giáo dục đang hướng đến cho các học sinh để tự nâng cao trình độ bản thân một các tự nguyện và phù hợp với khả năng của mỗi cá nhân. Tuy chưa được áp dụng trong thời gian dài ở tực tế, song tôi nhận thấy được các biện pháp được sử dụng đã phần nào giúp nâng cao được chất lượng dạy – học bộ môn tiếng Anh ở học sinh. Trong tương lai, tôi sẽ tiếp tục áp dụng, bổ sung và cải tiến để phù hợp và đạt được hiệu quả cao hơn. III. Hiệu quả thực hiện của việc áp dụng biện pháp trong thực tế dạy học; Thời gian qua, tôi đã không ngừng khảo sát và thay đổi các phương thức khác nhau trong giảng dạy cũng như thúc đẩy học sinh đến gần hơn với khái niệm “tự học, tự đánh giá” và kết quả cụ thể như sau: Sau khi áp dụng đề tài: Kết quả kiểm tra giữa học kì I năm học 2021 – 2022 Lớp Số HS Đánh giá chất lượng Kiểm tra giữa HK I năm học 2021 - 2022 SL % Thích Chưa thích SL % SL % 4A2 32 Giỏi 10 31,25 32 100 0 0 Khá 10 31,25 TB 12 37,5 Y 0 0 TB trở lên 32/32 100 Sau khi thực hiện giải pháp tôi thấy sự khác biệt của lớp đã thay đổi rõ rệt, so với đầu năm học thì nhận thấy chất lượng học tập của các em ở lớp 4A2 có tiến bộ hơn nhiều, các em cũng tự tin hơn vào bản thân và yêu thích hơn đối với môn học. Mộ t số học sinh đã phát huy được năng khiếu của mình, có sự sáng tạo, cũng như phát huy được tính tự học cao. Tiết học trở nên sôi nổi, thoải mái, nhẹ nhàng. Học sinh tự tin hơn khi nói, đọc, viết trong tiết học. Học sinh đã tự tin hơn trong khi nghe, nói và phản xạ, đặc biệt là kĩ năng nghe đang dần được hoàn thiện. Một số em học sinh khá giỏi đã có tiến bộ vượt bậc trong khả năng phát âm, ngữ điệu trong từ và câu. - Số liệu so sánh. Như vậy, so sánh với kết quả khảo sát đầu năm thì tỷ lệ học sinh đạt điểm giỏi, khá tăng lên rõ rệt, giảm tỷ lệ học sinh đạt và học sinh chưa đạt, và điều đáng kể hơn cả là khi sử dụng các bước dạy này lớp học trở nên sinh động hơn, học sinh đã vận dụng thực hành được bốn kỹ năng sôi nổi, giao tiếp các chủ đề, chủ điểm đa dạng và phong phú, không còn sợ khi phải học nói nữa, từ đó có hứng thú và tích cực học tập hơn, phát huy được tính năng động, tự chủ, tư duy, sáng tạo dẫn đến kết quả tiếp thu bài tốt hơn, tạo được một môi trường học tập thân thiện và hiệu quả. Đánh giá chất lượng Khảo sát chất lượng đầu năm học 2021 - 2022 Kiểm tra giữa HK I năm học 2021 - 2022 Tăng Giảm Số lượng % Số lượng % SL % SL % Giỏi 8 25 10 31,25 02 20 Khá 9 28,1 10 31,25 01 10 TB 13 40, 6 12 37,5 01 10 Y 02 6,3 0 0 0 0 02 20 TB trở lên 30/32 93,75 32/32 100 3/32 30 01 10 IV. Kết luận áp dụng nội dung trình bày. Qua thực tế giảng dạy Ngoại ngữ tại trường TH&THCS Thống Nhất, tôi có thể nói rằng việc nâng cao chất lượng dạy và học Tiếng Anh cho học sinh đặc biệt là nâng cao tinh thần tự giác trong việc tự học Tiếng Anh ở học sinh là vô cùng quan trọng vì: Nếu như các em có được hứng thú đối với môn học thì các em mới nỗ lực phấn đấu hết mình để đạt được kết quả cao trong học tập và chỉ có tự giác học dưới sự hướng dẫn của giáo viên thì học sinh mới có thể nâng cao khả năng và trình độ của mình đến mức tối đa, khai thác tốt nhất các ưu điểm của mình và tự khắc phục những nhược điểm bởi không ai hiểu mình bằng chính mình. Tuỳ từng hoàn cảnh thời gian, địa điểm và điều kiện vật chất tinh thần cụ thể mà giáo viên có thể sáng tạo ra cách giảng dạy Tiếng Anh mới cho tiết học. Việc áp dụng công nghệ thông tin vào học tập là vấn đề vô cùng thiết thực và cần thiết nếu không muốn chúng ta không muốn bị tụt hậu so với sự phát triển nhanh chóng của thời đại. Qua quá trình giảng dạy, tôi đã rút ra được một số kinh nghiệm nhỏ cho mình trong việc giảng dạy như sau: Chú ý tới việc thay đổi phương pháp dạy và môi trường học tập của học sinh để giúp học sinh, sửa đổi thói quen thụ động trong quá trình học tập. Trong quá trình dạy sẽ có rất nhiều khó khăn cho cả giáo viên và học sinh vì lẽ: học sinh khó tập trung nghiêm túc bởi các tác nhân xung quanh hoặc là do không thích học. Tuy nhiên giáo viên cần phải bình tĩnh xử lí từng tình huống một theo cách hợp lý và tốt nhất để tránh gây căng thẳng cho tiết học. Không nên cào bằng hay so sánh giữa các học sinh với nhau. Mỗi học sinh có một khả năng tiếp thu kiến thức khác nhau, mức độ tiến bộ khác nhau cũng như cách thức tiếp thu kiến thức khác nhau. Vậy nên, không nên nản chí cũng như không nên trách phạt các học sinh không thể đạt được mục tiêu ban đầu GV mong muốn. Hãy so sánh sự tiến bộ của chính các em qua từng thời kì, đừng so sánh giữa học sinh này với học sinh khác, điều đó thực sự rất bất công. Không vội vàng ứng dụng ngay biện pháp sử dụng Internet trong việc tự học cho học sinh, bởi học sinh rất dễ bị sa vào các nội dung giải trí khác có trên mạng. Cần xác định thời kì có thể tự học của từng học sinh để có biện pháp trao đổi và hỗ trợ hợp lí từ phía phụ huynh. Tìm tòi nghiên cứu tài liệu tham khảo và các trang web có nội dung ổn định để phù hợp dạy lồng ghép trong các tiết dạy. Chuẩn bị bài dạy chu đáo trước khi đến lớp. Phân bố thời gian tiết dạy sao cho phù hợp và cân đối. Hướng dẫn học sinh cách tự học ở nhà. Phụ huynh chính là một yếu tố chủ chốt, một cánh tay nối dài của giáo viên trong việc dạy học cũng như kèm cặp học sinh trong thời đại 4.0. * Đề xuất, kiến nghị: Do tình hình hiện nay đang thiếu giáo viên giảng dạy bộ môn tiếng Anh nên chương trình sách Tiếng Anh của Bộ Giáo Dục đang bị cắt giảm thời lượng chương trình tại nhà trường. Vậy tôi xin kiến nghị với các cấp lãnh đạo, phòng GD và sở GD cho thêm biên chế để đủ giáo viên đáp ứng chương trình dạy học đảm bảo về mặt kiến thức và đạt chất lượng cao trong giảng dạy. Trên đây là những kinh nghiệm tổ chức hoạt động học tập theo phương pháp mới cho học sinh trong giờ học Tiếng Anh mà tôi áp dụng thấy có hiệu quả cao. Trong quá trình nghiên cứu và viết đề tài này tôi không tránh khỏi những thiếu sót, hạn chế. Rất mong nhận được sự đóng góp nhiệt tình và kịp thời của đồng nghiệp và các cấp lãnh đạo để sáng kiến kinh nghiệm của tôi được hoàn thiện hơn. Tôi xin chân thành cả m ơn! Thống Nhất, ngày 02 tháng 11 năm 2021 Xác nhận của Lãnh đạo Trường TH&THCS Thống Nhất (ký, đóng dấu) Người viết SKKN (ký, ghi rõ họ và tên) Lê Thị Thu Hằng
Tài liệu đính kèm:
- sang_kien_kinh_nghiem_mot_so_bien_phap_lay_hoc_sinh_lam_trun.docx