Bài học STEM Lớp 4 - Bài 1: Sự chuyển thể của nước và vòng tuần hoàn của nước trong tự nhiên

 KẾ HOẠCH BÀI DẠY BÀI HỌC STEM – LỚP 4
 BÀI 1: SỰ CHUYỂN THỂ CỦA NƯỚC
 VÀ VÒNG TUẦN HOÀN CỦA NƯỚC TRONG TỰ NHIÊN
THÔNG TIN BÀI HỌC 
Lớp 4 Thời lượng: 2 tiết 
Tuần 2
Bài 2. Sự chuyển thể của nước và vòng tuần hoàn của nước trong tự nhiên – Sách KNTT
Mô tả bài học
Quan sát và làm được thí nghiệm đơn giản để phát hiện ra sự chuyển thể của nước, vẽ được sơ 
đồ, mô tả được sự chuyển thể của nước và vòng tuần hoàn của nước trong tự nhiên; phối hợp với 
việc tính toán và các kĩ năng mĩ thuật để làm mô hình vòng tuần hoàn của nước trong tự nhiên.
Nội dung chủ đạo và tích hợp trong bài học: 
Môn học Yêu cầu cần đạt
 Khoa học − Quan sát và làm được thí nghiệm đơn giản để phát hiện ra sự chuyển 
 thể của nước.
Môn học chủ − Vẽ sơ đồ và sử dụng được các thuật ngữ: bay hơi, ngưng tụ, đông 
đạo đặc, nóng chảy để mô tả sự chuyển thể của nước.
 − Vẽ được sơ đồ và ghi chú được “Vòng tuần hoàn của nước trong tự 
 nhiên”.
Môn học tích Mĩ thuật – Hiểu được một số thao tác, công đoạn cơ bản để làm nên sản phẩm.
hợp – Thể hiện được chi tiết hoặc hình ảnh trọng tâm ở sản phẩm.
Môn học tích Toán học – Giải quyết được một số vấn đề liên quan đến gấp, cắt, ghép, xếp, vẽ 
hợp và tạo hình trang trí.
I. YÊU CẦU CẦN ĐẠT (CỦA BÀI HỌC)
− Quan sát và làm được thí nghiệm đơn giản để phát hiện ra sự chuyển thể của nước.
− Vẽ sơ đồ và sử dụng được các thuật ngữ: bay hơi, ngưng tụ, đông đặc, nóng chảy để mô tả sự 
chuyển thể của nước.
− Vẽ được sơ đồ và ghi chú được “Vòng tuần hoàn của nước trong tự nhiên”.
– Hiểu được một số thao tác, công đoạn cơ bản để làm nên sản phẩm.
– Thể hiện được chi tiết hoặc hình ảnh trọng tâm ở sản phẩm.
– Giải quyết được một số vấn đề liên quan đến gấp, cắt, ghép, xếp, vẽ và tạo hình trang trí. II. ĐỒ DÙNG DẠY HỌC
 1. Chuẩn bị của giáo viên
 - Phiếu học tập (mỗi HS 1 phiếu)
 - Bìa cứng: 4 tờ khổ A4
 2. 2. Chuẩn bị của học sinh (dành cho 1 nhóm 6 hs) 
 STT Thiết bị/Dụng cụ Số lượng Hình ảnh minh hoạ
 1 Giấy màu 1 tập
 2 Đất nặn 2 hộp
 3 Kéo 1 chiếc
 4 Keo dán 2 lọ
 5 Bút màu 1 hộp
 6 Bút chì 2 cái
 7 Xốp 1 tấm khổ 30 x 20 cm
 8 Màu nước 1 hộp
III. CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC CHỦ YẾU
(Tiết 1)
 Hoạt động của GV Hoạt động của HS Ghi chú
 Hoạt động 1. 
 Giới thiệu và Khởi động
 - GV: cô mời các con tham gia trò chơi Theo dõi lời GV 
 “Mưa rơi”
 - GV giới thiệu: - HS: theo dõi
 • Quy định về động tác: tay cao, vỗ 
 tay to. Tay ngang thắt lưng: vỗ tay 
 vừa, tay xuống thấp: vỗ tay nhỏ 
 (tương ứng với mưa to, mưa vừa, 
 mưa nhỏ) phất tay hô “ầm”.
 - GV giới thiệu về cách chơi: - HS theo dõi
 • Quản trò hô các khẩu lệnh: mưa to, 
 mưa vừa, mưa nhỏ kèm theo thực 
 hiện các động tác vỗ tay.
 • Người chơi thực hiện động tác theo 
 khẩu lệnh của quản trò
 • Nếu quản tro phất tay thì người 
 chơi sẽ hô “ầm ầm” Hoạt động của GV Hoạt động của HS Ghi chú
- GV cử 1 quản trò điều khiển trò chơi. - HS chơi trò chơi
Cả lớp cùng chơi trò chơi “mưa rồi” 
Hoạt động 2: Nước trong cuộc sống
 a. Chia sẻ về nước trong cuộc sống
 - GV mời HS xem video: vòng HS xem video
 tuần hoàn của nước.
 - GV hỏi HS: em hãy nêu ví dụ Học sinh trả lời: (dự kiến)
 về sự xuất hiện của nước trong Sự xuất hiện của nước trong cuộc 
 cuộc sống xung quanh em! sống: nước mưa, hơi nước, tuyết, 
 băng – đá, 
 - GV hỏi HS: nước trong tự HS trả lời: (dự kiến)
 nhiên tồn tại ở các thể nào? Nước trong tự nhiên tồn tại ở 3 thể: 
 thể khí, thể rắn và thể lỏng.
 - Thể lỏng: là nước lọc uống, 
 nước sông, suối, ao hồ, 
 - Thể khí: là khi nước đun sôi 
 bốc hơi.
 - Thể rắn: là nước đá trong tủ 
 lạnh, tuyết, băng
GV chuyển ý: chúng mình cùng làm mô Hs theo dõi
hình vòng tuần hoàn của nước trong tự 
nhiên để tìm hiểu về sự chuyển thể của 
nước nhé.
 b. Xác định các thể của nước
 - Em hãy dùng các từ: thể rắn, HS trả lời
 thể lỏng, thể khí để gọi tên của - Hình 1: nước trên sông ở 
 nước trong mỗi hình dưới đây thể lỏng
 (GV chiếu hình ảnh) - Hình 2: cốc nước nóng bay 
 hơi: nước ở thể khí.
 - Hình 3: đá viên: nước ở thể 
 rắn.
 - GV nhận xét các câu trả lời của học 
 sinh và chuyển sang hoạt động tiếp 
 theo.
Hoạt động 3: Tìm hiểu về sự chuyển thể 
của nước
a. GV yêu cầu HS: em hãy gọi tên thể của HS mô tả sự thay đổi của nước:
nước trong các hình ở trang 7 sách Hình 1: dạng đặc
STEM lớp 4 Hình 2, hình 3: nóng chảy
GV hỏi tiếp HS: - Hs trả lời: Hoạt động của GV Hoạt động của HS Ghi chú
Em hãy chỉ ra sự chuyển thể của nước Hình 1: nước chuyển từ thể lỏng sang 
trong các hình trong trang 7 sách stem thể rắn. hình 2 – hình 3: nước chuyển 
lớp 7. thể từ thể rắn sang thể lỏng).
b. Làm thí nghiệm theo hướng dẫn và ghi 
chép lại hiện tượng xảy ra với thể của 
nước ở trong cốc.
- GV mời HS lên bảng làm thí nghiệm - HS lên bảng làm thí nghiệm và ghi 
 chép lại hiện tượng xảy ra với thể 
 của nước trong cốc.
 - Bước 1: Đổ nước nóng vào cốc: 
 nước bay hơi.
 - Bước 2: Úp chiếc đĩa lên cốc nước.
 - Bước 3: Sau vài phút nhấc chiếc đĩa 
 ra khỏi cốc nước: nước ngưng tụ 
 dưới đáy đĩa.
- Em hãy trình bày sự chuyển thể của - Hs trình bày sự chuyển thể của 
 nước trong thí nghiệm trên. nước trong thí nghiệm.
 - Bước 1: Nước từ thể lỏng sang thể 
 khí.
 - Bước 2, 3: Nước chuyển thể từ khí 
 sang thể lỏng.
c. GV yêu cầu HS: em hãy hoàn thiện sơ - HS hoàn thiện sơ đồ
đồ mô tả sự chuyển thể của nước. 1. Nóng chảy
- Sắp xếp các hiện tượng dưới đây tương 2: Bay hơi
 ứng với các dấu “ ” trong sơ đồ mô tả 3: Ngưng tụ
 sự chuyển thể của nước. 4: Đông đặc
- GV chiếu hình ảnh Học sinh hoàn thành phiếu học tập số 
- GV phát phiếu học tập số 1 cho HS 1
- GV mời HS chia sẻ kết quả phiếu học - HS khác chia sẻ kết quả phiếu học 
 tập số 1 trước lớp. tập số 1.
 Nước có các thể nào? Lấy ví dụ: 
 - Nước ở thể lỏng: nước ở sông, 
 suối, nước tinh khiết, 
 - Nước ở thể khí: nước khi đun sôi 
 - Nước ở thể rắn: tuyết, băng, nước 
 đá trong tủ lạnh.
 Nước chuyển từ thể lỏng sang thể rắn: 
 khi nước đông đặc.
 Nước chuyển từ thể lỏng sang thể khí: 
 nước đun sôi, bay hơi.
 Nước chuyển từ thể rắn sang thể lỏng: 
 nước nóng chảy. Hoạt động của GV Hoạt động của HS Ghi chú
 Nước chuyển từ thể khí sang thể lỏng: 
 nước ngưng tụ.
 - GV yêu cầu: HS khác nhận xét, góp ý - HS khác nhận xét, góp ý: ( các ý 
 kết quả trình bày của bạn. trong phiếu: đúng, đủ chưa?
 - Trình bày rõ ràng dễ hiểu?)
 - GV nhận xét và đánh giá tiết học. - HS theo dõi
 V. Bài tập về nhà 
 Các em chuẩn bị nguyên vật liệu cho buổi 
 học sau: giấy màu, đất nặn, kéo, keo dán, 
 bút màu, bút chì, bìa cứng, xốp, màu 
 nước.
(Tiết 2)
III. CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC CHỦ YẾU
 Hoạt động của GV Hoạt động của HS Ghi chú
 Hoạt động 1. 
 Giới thiệu và Khởi động
 - GV: mời các em cùng xem và tập vũ điệu - HS xem và tập vũ điệu nước
 nước nhé.
 Hoạt động 2: Tìm hiểu về vòng tuần 
 hoàn của nước trong tự nhiên
 a. Quan sát và đọc thông tin trong hình
 - GV yêu cầu HS quan sát và đọc thông HS quan sát và đọc thông tin
 tin trong hình ở trang 8 sách STEM 4
 GV phát phiếu học tập số 2 cho HS và yêu Học sinh hoàn thành phiếu học tập số 
 cầu các em hoàn thành phiếu học tập số 2 2
 GV mời HS lên chia sẻ trước lớp kết quả - HS chia sẻ kết quả phiếu học tập số 
 phiếu học tập số 2 bằng việc trả lời các câu 2
 hỏi.
 1- Hỏi nước trong không khí có Nước trong không khí là do Mặt Trời 
 nguồn gốc từ đâu làm nước nóng lên và bay hơi vào 
 không khí.
 2- Mây được hình thành như thế nào? Hơi nước ngưng tụ thành giọt nước 
 nhỏ và tạo thành mây.
 3- Khi nào thì tạo ra mưa? Mây đen có những giọt nước. Hoạt động của GV Hoạt động của HS Ghi chú
 4- Sự chuyển thể nào của nước diễn - HS dự kiến trả lời: bay hơi, ngưng 
 ra trong tự nhiên, tụ, đông đặc.
 5- Vì sao gọi quá trình trên là vòng - HS dự kiến trả lời: quá trình này 
 tuần hoàn của nước trong tự nhiên đi theo vòng tròn và lặp lại.
 - GV mời HS khác nhận xét, góp ý về - HS nhận xét, góp ý
 kết quả trình bày của bạn. (Các câu trả lời của các bạn đúng, sai, 
 đủ ý chưa, góp ý bổ xung)
 - GV nhận xét, tổng kết hoạt động 
 chuyển sang hoạt động mới.
Hoạt động 3: Đề xuất ý tưởng và cách 
mô hình vòng tuần hoàn của nước 
trong tự nhiên
a. GV yêu cầu các nhóm thảo luận chia sẻ HS thảo luận nhóm, các thành viên 
 ý tưởng làm vòng tuần hoàn của nước trong nhóm chia sẻ ý tưởng của mình 
 trong tự nhiên theo các tiêu chí sau: theo tiêu chí.
- Thể hiện rõ sự chuyển thể của nước 
 trong tự nhiên.
- Chú thích đầy đủ, rõ ràng các quá trình 
 chuyển thể của nước.
- Vật liệu dễ kiếm, dễ sử dụng.
b. Lựa chọn ý tưởng và đề xuất cách làm 
 mô hình vòng tuần hoàn của nước 
 trong tự nhiên
- GV phát phiếu học tập số 3 và yêu cầu - Các nhóm hoàn thành phiếu học 
 các nhóm hoàn thành phiếu học tập số 3. tập số 3
- GV mời đại diện nhóm làm mô hình 
 vòng tuần hoàn của nước trong tự nhiên.
- Các nhóm khác đặt câu hỏi: - Đại diện nhóm trả lời
 1. Nhóm bạn đã lựa chọn vật liệu gì để - Đại diện nhóm trình bày: sự lựa 
 làm mô hình? chọn vật liệu của nhóm mình. 
 2. Nhóm bạn xác định vị trí của phần mô - Dự kiến câu trả lời: vị trí của các 
 hình (sông, núi, mặt trời, mây, mưa) như phần phải phù hợp với vòng tuần 
 thế nào? hoàn của nước trong tự nhiên ví dụ: 
 sông, biển phải làm nền của mô 
 hình và cao nhất là mây, 
 3. Bạn hãy mô tả cách làm mô hình của - Dự kiến câu trả lời: việc đầu tiên 
 nhóm mình. của nhóm lựa chọn dụng cụ và vật 
 liệu, tiếp theo là việc phác thảo 
 cảnh quan trên mô hình, 
- GV nhận xét, đánh giá về ý tưởng và - HS theo dõi
 cách làm mô hình của các nhóm, yêu cầu Hoạt động của GV Hoạt động của HS Ghi chú
 các nhóm chuyển sang hoạt động tiếp 
 theo.
Hoạt động 4: Làm mô hình vòng tuần 
hoàn của nước trong tự nhiên
a. GV giao dụng cụ, đồ dùng vật liệu cho - HS chuẩn bị nguyên vật liệu, đồ 
các nhóm làm theo dự kiến dùng làm mô hình.
b. Làm mô hình vòng tuần hoàn của nước 
trong tự nhiên theo cách của nhóm em
- GV mời HS tham khảo gợi ý: 
Bước 1: Phác thảo cảnh quan trên mô hình - Hs theo dõi
(núi, sông, biển, mặt trời, mây, )
Bước 2: Tạo hình ảnh về các thể của nước - Hs theo dõi
(cắt, xé , dán, đắp đất nặn) lên phác thảo 
các thể hiện các thể của nước.
Bước 3: Tạo các mũi tên chỉ hướng - Hs theo dõi
chuyển thể của nước.
Bước 4: Trang trí và hoàn thiện mô hình. - Hs theo dõi
- GV tổ chức cho các nhóm làm mô hình 
(khi hoạt động, GV quan sát và hỗ trợ nếu 
các nhóm gặp khó khăn trong quá trình 
làm mô hình).
- Khi các nhóm hoàn thành sản phẩm, GV - Các nhóm kiểm tra và điều chỉnh sản 
yêu cầu các nhóm kiểm tra và điều chỉnh phẩm theo các tiêu chí.
sản phẩm theo các tiêu chí (nếu cần).
- GV nhận xét, đánh giá hoạt động làm sản 
phẩm của các nhóm.
Hoạt động 5: Trưng bày và giới thiệu 
mô hình vòng tuần hoàn của nước 
trong tự nhiên
- GV: Chiếu bài cho các nhóm trưng bày 
mô hình của nhóm mình.
- Các em hãy giới thiệu về: - Đại diện các nhóm giới thiệu về mô 
Vòng tuần hoàn của nước trong tự nhiên hình của nhóm theo gợi ý.
thể hiện trên mô hình.
Vật liệu sử dụng 
Khó khăn và thuận lợi khi làm mô hình
- GV mời đại diện các nhóm lên giới 
thiệu:
- Em có thể sử dụng mô hình vừa làm, giải - HS sử dụng mô hình để giải thích 
thích cho các bạn về hiện tượng xảy ra hiện tượng xảy ra nữa.
mưa. Hoạt động của GV Hoạt động của HS Ghi chú
- GV phát phiếu đánh giá và yêu cầu hs tự - HS tự đánh giá sản phẩm của nhóm 
đánh giá sản phẩm và vẽ ngôi sao tương mình.
ứng với những việc em đã làm.
- GV tổ chức cho các nhóm đánh giá, trao - Các nhóm đánh giá, góp ý về sản 
đổi, xin ý kiến của nhóm bạn về sản phẩm phẩm của nhóm bạn.
của nhóm mình.
- GV khen ngợi nhóm có sản phẩm nhận - HS theo dõi
được nhiều ngôi sao và động viên các 
nhóm làm chưa tốt để lần sau cố gắng.
- GV nhận xét và tổng kết việc làm mô - HS theo dõi
hình vòng tuần hoàn của nước trong tự 
nhiên các tiêu chí đề ra ban đầu.