Bài giảng môn Lịch sử Khối 4 - Bài 21: Trịnh - Nguyễn phân tranh (Bản đẹp)

Bài 21: Trịnh – Nguyễn phân tranhLịch SửHoạt động 1NHÀ HẬU LÊ ĐẦU THẾ KỈ XVI1. Nhà Hậu Lê đầu thế kỉ XVI	 Tìm những biểu hiện cho thấy sự suy sụp của triều đình Hậu Lê từ đầu thế kỉ XVI.Những biểu hiện cho thấy sự suy sụp của triều đình Hậu Lê là:Vua chỉ bày trò ăn chơi xa xỉ suốt ngày đêm, bắt dân xây thêm nhiều cung điện. Quan lại trong triều thì chia thành phe phái, đánh giết lẫn nhau để giành quyền lực. Nhân dân gọi vua Lê Uy Mục là “vua quỷ”, gọi vua Lê Tương Dực là “vua lợn”. Đất nước rơi vào cảnh loạn lạc, nghèo đói. 1. Nhà Hậu Lê đầu thế kỉ XVI Từ đầu thế kỉ XVI, chính quyền nhà Lê suy yếu1. Nhà Hậu Lê đầu thế kỉ XVI Hoạt động 2NHÀ MẠC RA ĐỜI VÀ SỰ PHÂN CHIA NAM - BẮC TRIỀU42. Nhà Mạc ra đời và sự phân chia Nam Triều- Bắc Triều.1. Nhà Mạc ra đời như thế nào? Triều đình nhà Mạc được sử cũ gọi là gì?2. Nam Triều là triều đình của dòng họ phong kiến nào? Ra đời như thế nào?3. Vì sao có chiến tranh Nam Triều- Bắc Triều.4. Chiến tranh Nam – Bắc kéo dài bao nhiêu năm và có kết quả như thế nào?CÂU HỎI THẢO LUẬN NHÓM ĐÔI (3phút):Câu 1: Nhà Mạc ra đời như thế nào? Triều đình nhà Mạc được sử cũ gọi là gì ?Năm 1527, lợi dụng tình hình suy thoái của nhà Hậu Lê, Mạc Đăng Dung đã cầm đầu một số quan lại cướp ngôi nhà Lê, lập ra triều Mạc. Sử cũ gọi là Bắc triều (vì ở phía Bắc)Thành nhà MạcMạc Đăng Dung là ai?2. Nhà Mạc ra đời và sự phân chia Nam triều - Bắc triều. Mạc Đăng Dung là một quan võ dưới triều nhà Hậu Lê. Mạc Đăng Dung.MẠC ĐĂNG DUNG Mạc Đăng Dung thuở nhỏ, nhà nghèo, nhờ có sức khoẻ đã luyện võ tìm cách tiến thân - thi đỗ lực sĩ. Mạc Đăng Dung nhận binh quyền của Lê Chiêu Tông để dẹp bọn phản loạn.Câu 2: Nam triều là triều đình của dòng họ phong kiến nào ? Ra đời như thế nào ?Nam triều là triều đình của dòng họ Lê. Năm 1533, Nguyễn Kim (một quan võ của triều Lê) đã tìm một người thuộc dòng dõi nhà Lê đưa lên ngôi, lập ra một triều đình riêng ở Thanh Hóa. Dựa vào lược đồ em hãy xác định kinh đô của Bắc triều và Nam triều. Lược đồ địa phận Bắc Triều- Nam Triều và Đàng Trong, Đàng NgoàiThành Tây ĐôThành Thăng LongCâu 3: Vì sao có chiến tranh Nam - Bắc triều ?Hai thế lực phong kiến Nam triều và Bắc triều tranh giành quyền lực với nhau gây nên cuộc chiến tranh Nam - Bắc triều. Bài 4: Chiến tranh Nam - Bắc triều kéo dài bao nhiêu năm và có kết quả như thế nào ?Chiến tranh Nam - Bắc triều kéo dài hơn 50 năm, đến năm 1592 khi Nam triều chiếm được Thăng Long thì chiến tranh mới kết thúc.Nhà Lê suy yếuBắc triềuNam triềuMạc Đăng DungNguyễn Kim Hơn 50 nămNăm1592 chiến tranh chấm dứt Nước từ bị chia cắt thành Nam triều và Bắc triều, tiếp đó là Đàng Trong và Đàng NgoàiKết luận Hoạt động 3CHIẾN TRANH TRỊNH - NGUYỄN VÀ HẬU QUẢ CỦA NÓ1) Nguyên nhân nào dẫn đến chiến tranh Trịnh- Nguyễn.2) Trình bày diễn biến chính cuộc chiến tranh Trịnh- Nguyễn.3) Kết quả cuộc chiến tranh Trịnh Nguyễn ra sao?3. CHIẾN TRANH Trịnh- Nguyễn ùHÃY CHỌN Ý EM CHO LÀ ĐÚNG NHẤT.1) Nguyên nhân dẫn đến chiến tranh Trịnh Nguyễn ?Trịnh Kiểm khiêu chiến với Nguyễn Hoàng.Nguyễn Kim sai con là Nguyễn Hoàng đem quân đánh nhà Trịnh.Khi Nguyễn Kim chết ,hai thế lực Trịnh- Nguyễn tranh giành quyền lực với nhau. 2) Hai họ Trịnh Nguyễn đánh nhau mấy lần và trong bao nhiêu năm ?Khoảng 50 năm, đánh nhau 8 lần.Khoảng 50 năm , đánh nhau 7 lần.Khoảng 100 năm , đánh nhau 7 lần.HÃY CHỌN Ý EM CHO LÀ ĐÚNG NHẤT. HÃY CHỌN Ý EM CHO LÀ ĐÚNG NHẤT.3) Kết quả của chiến tranh Trịnh -Nguyễn?Hai bên lấy sông Mã làm ranh giới chia cắt đất nước. Chiến tranh kết thúc, đất nước thống nhất.Hai bên lấy sông Gianh (Quảng Bình) làm ranh giới chia cắt đất nước. Nguyên nhân: + Khi Nguyễn Kim chết, con rể là Trịnh Kiểm lên thay nắm toàn bộ triều chính đã đẩy con trai của Nguyễn Kim là Nguyễn Hoàng vào trấn thủ vùng Thuận Hóa, Quảng Nam. Hai thế lực phong kiến Trịnh – Nguyễn tranh giành quyền lực đã gây nên cuộc chiến tranh Trịnh – Nguyễn.Diễn biến:+ Trong khoảng 50 năm, hai họ Trịnh – Nguyễn đánh nhau bảy lần, vùng đất miền Trung trở thành chiến trường ác liệt.Kết quả: + Lấy sông Gianh (Quảng Bình) làm ranh giới Chia cắt đất nước thành Đàng Ngoài và Đàng Trong hơn 200 năm3. Chiến tranh Trịnh- Nguyễn Lược đồ địa phận Bắc Triều- Nam Triều và Đàng Trong, Đàng NgoàiChỉ trên lược đồ giới tuyến phân chia Đàng Trong- Đàng Ngoài Sông Gianh trong kháng chiếnSông Gianh hiện naySông Gianh hiện nay-4. Đời sống nhân dân thế kỉ XVI Đời sống nhân dân thế kỉ XVI như thế nào? Đời sống nhân dân vô cùng cực khổ, đàn ông thì phải ra trận chém giết lẫn nhau, đàn bà, trẻ con thì ở nhà sống cuộc sống đói rách. Kinh tế đất nước suy yếu.4. Đời sống nhân dân thế kỉ XVI Nhà Lê suy yếuBắc triềuNam triềuMạc Đăng DungNguyễn Kim Hơn 50 nămNăm1592 chiến tranh chấm dứtHọ Trịnh Họ Nguyễn Khoảng 50 năm Đánh nhau 7 lầnĐất nước bị chia cắtĐàng NgoàiĐàng Trong.Từ đầu thế kỉ XVI,chính quyền nhà Lê suy yếu. Các tập đoàn phong kiến xâu xé nhau tranh giành ngai vàng. Hậu quả là đất nước bị chia cắt, nhân dân cực khổ. GHI NHỚ:Củng cốTrÒ chƠi Ông là một quan võ dưới triều nhà Hậu Lê, ông đã lập ra triều Mạc. Ông là ai? Nguyễn KimALê Công UẩnB Lê Tương DựcCMạc Đăng DungDCâu 1Rung chuông vàng 0 123Hết giờRung chuông vàng Hai họ Trịnh – Nguyễn đã lấy nơi này để chia cắtchia cắt đất nước. Đó là địa danh nào? Sông GianhASông Thái Bình BSông HồngC Sông Lô Và Sông GianhDCâu 2Hết giờ0123Rung chuông vàng Thành đô Nam TriềuAThành Bắc KinhBThành Đông KinhCTây Đô DCaâu 30123Hết giờ Kinh đô Bắc triều có tên gọi là gì?Rung chuông vàngTên gọi của kinh đô Nam triều thế kỉ XVI?Thành Bắc Kinh AThành Tây ĐôBThành Nam TriềuCCâu 40123Hết giờRung chuông vàng Cuộc chiến tranh Tịnh –Nguyễn kéo dài bao nhiêu năm? Đánh nhau mấy lần? Cuộc chiến tranh Trịnh –Nguyễn Kéo dài 55 năm đánh nhau 5 lần A Cuộc chiến tranh Trịnh –Nguyễn Kéo dài 51 năm đánh nhau 7 lần B Cuộc chiến tranh Trịnh –Nguyễn Kéo dài 50 năm đánh nhau 7 lần CCâu 50123Hết giờRung chuông vàngDặn dòCác em về nhà học bài và chuẩn bị cho tiết lịch sử sau bài 22: “Cuộc khẩn hoang ở Đàng Trong”TIẾT HỌC KẾT THÚCChúc quý thầy cô có thật nhiều sức khỏeChúc các em học sinh chăm ngoan, học giỏi