Bài giảng Tiếng Việt 4 (Luyện từ và câu) Sách Kết nối tri thức - Bài: Dấu ngoặc kép

 Cách chơi
Ø Các em học sinh sẽ trả lời câu hỏi để giúp đội mình kéo thắng đội 
 bạn. Mỗi câu trả lời đúng trong thời gian quy định sẽ giúp đội 
 mình thắng 1 hiệp. 
Ø Trường hợp cả hai đội không trả lời đúng sẽ coi như hòa. Hiệp đó 
 không tính vào số hiệp thắng.
Ø Kết thúc trò chơi đội nào có số hiệp thắng nhiều hơn (tương đương 
 với trả lời đúng nhiều câu hỏi hơn) sẽ là đội chiến thắng. Câu hỏi 
1514131211109876543210
 Trạng ngữ chỉ phương tiện bổ sung 
 thông tin gì cho câu?
 Trạng ngữ chỉ phương tiện bổ sung thông tin về phương tiện 
 thực hiện hoạt động được nói đến trong câu; trả lời cho câu hỏi 
 có từ ngữ để hỏi: bằng gì, bằng cái gì, với cái gì,... Câu hỏi 
1514131211109876543210
 Em hãy đặt một câu có trạng ngữ 
 chỉ phương tiện?
 Ví dụ: Với việc chăm chỉ học, mà bạn Hân lớp em 
 đứng tốp đầu tiên của trường. Câu hỏi 
1514131211109876543210
 Tìm từ ngữ thích hợp để hoàn thành câu có trạng 
 ngữ chỉ phương tiện: Bằng..., voi có thể dễ dàng 
 kéo lá cây, cành cây từ trên cao xuống. 
 Bằng cái vòi dài, voi có thể dễ dàng kéo lá cây, cành 
 cây từ trên cao xuống. • Biết thêm một công dụng của dấu ngoặc kép: 
 dùng để đánh dấu tên tác phẩm (bài thơ, bài 
 văn,...) hoặc tên tài liệu (tạp chí, báo,...)
• Biết dùng dấu ngoặc kép đánh dấu tên tác phẩm, 
 tài liệu khi viết. 1. Tên cuốn truyện, bài thơ, bài hát hay tạp chí, tờ báo có trong 
 những câu dưới đây được đánh dấu bằng dấu câu nào?
 a. Đến với “Dế Mèn phiêu lưu kí”, các bạn nhỏ được lạc vào 
 thế giới của những loài vật gần gũi, thân thương.
 b. Nhạc sĩ Trần Hoàn đã phổ nhạc bài thơ “Khúc hát ru những 
 em bé lớn trên lưng mẹ” thành bài hát “Lời ru trên nương”.
 c. Từ thuở ấu thơ, tôi đã có tạp chí“Văn tuổi thơ, báo “Nhi 
 đồng” làm bạn đồng hành. Dấu câu đánh 
 Tên cuốn truyện, bài Tên tạp chí, 
 Câu dấu tên tác 
 thơ, bài hát tờ báo
 phẩm/ tài liệu
a. Đến với “Dế Mèn phiêu lưu kí”, các Dế Mèn phiêu lưu kí Dấu ngoặc kép
bạn nhỏ được lạc vào thế giới của 
những loài vật gần gũi, yêu thương. 
b. Nhạc sĩ Trần Hoàn đã phổ nhạc bài - Khúc hát ru những Dấu ngoặc kép
thơ “Khúc hát ru những em bé lớn em bé lớn trên lưng 
trên lưng mẹ” thành bài hát “Lời ru mẹ 
trên nương”. - Lời ru trên nương 
c. Từ thuở thơ ấu, tôi đã có tạp chí - Văn tuổi thơ Dấu ngoặc kép
“Văn tuổi thơ”, báo “Nhi đồng” làm bạn - Nhi đồng 
đồng hành. 2. Tìm công dụng của dấu ngoặc kép trong những câu dưới đây:
 a. Nhiều câu thơ trong trẻo, hồn nhiên như lời đồng dao: “Hạt gạo làng ta/ Có vị phù sa/ 
 Của sông Kinh Thầy...
 (Theo Nguyễn Trọng)
 b. Một hôm, trên đường đi học về, Hùng, Quý và Nam trao đổi với nhau xem ở trên đời này, 
 cái gì quý nhất. Hùng nói:“Theo tớ, quý nhất là lúa gạo. Đi được mươi bước, Quý vội reo lên: 
 “Theo tớ, quý nhất phải là vàng...”. Nam vội tiếp ngay: “Quý nhất là thì giờ. Thầy giáo thường 
 nói thì giờ quý hơn vàng bạc. Có thì giờ mới làm ra lúa gạo, vàng bạc!”.
 (Theo Trịnh Mạnh)
 c. Cuốn sách “Đất rừng phương Nam” giúp tôi hiểu thêm vẻ đẹp của con người và vùng đất 
 Nam Bộ.
 (Theo Vũ Phương Thu) 
 Đánh dấu tên tác Đánh dấu lời Đánh dấu phần 
 phẩm, tài liệu đối thoại trích dẫn trực tiếp a. Nhiều câu thơ trong trẻo, hồn nhiên như lời đồng dao: “Hạt gạo làng ta/ Có vị phù sa/ 
Của sông Kinh Thầy...
 Đánh dấu lời đối thoại (Theo Nguyễn Trọng)
b. Một hôm, trên đường đi học về, Hùng, Quý và Nam trao đổi với nhau xem ở trên đời này, 
cái gì quý nhất. Hùng nói:“Theo tớ, quý nhất là lúa gạo. Đi được mươi bước, Quý vội reo lên: 
“Theo tớ, quý nhất phải là vàng...”. Nam vội tiếp ngay: “Quý nhất là thì giờ. Thầy giáo thường 
nói thì giờ quý hơn vàng bạc. Có thì giờ mới làm ra lúa gạo, vàng bạc!”.
 Đánh dấu phần trích dẫn trực tiếp (Theo Trịnh Mạnh)
c. Cuốn sách “Đất rừng phương Nam” giúp tôi hiểu thêm vẻ đẹp của con người và vùng đất 
Nam Bộ.
 Đánh dấu tên tác phẩm, tài liệu (Theo Vũ Phương Thu) Ghi nhớ:
Ngoài công dụng đánh dấu phần trích 
dẫn trực tiếp hoặc lời đối thoại, dấu 
ngoặc kép có thể được dùng để đánh 
dấu tên tác phẩm (bài thơ, bài văn, ), 
tên tài liệu (tạp chí, báo, ). 1. Tên cuốn truyện, bài thơ, bài hát hay tạp chí, tờ báo có trong 
 những câu dưới đây được đánh dấu bằng dấu câu nào?
 a. Đến với “Dế Mèn phiêu lưu kí”, các bạn nhỏ được lạc vào 
 thế giới của những loài vật gần gũi, thân thương.
 b. Nhạc sĩ Trần Hoàn đã phổ nhạc bài thơ “Khúc hát ru những 
 em bé lớn trên lưng mẹ” thành bài hát “Lời ru trên nương”.
 c. Từ thuở ấu thơ, tôi đã có tạp chí“Văn tuổi thơ, báo “Nhi 
 đồng” làm bạn đồng hành. 3. Chép lại đoạn văn sau vào vở, chú ý dùng dấu ngoặc 
 kép đánh dấu tên tác phẩm, tài liệu.
 Đi học là bài thơ do Hoàng Minh Chính sáng tác, được Nhà 
xuất bản Kim Đồng đưa vào tuyển tập thơ thiếu nhi Mặt 
trời xanh (năm 1971). Năm 1976, nhạc sĩ Bùi Đình Thảo 
phổ nhạc cho bài thơ đó bằng một giai điệu mang âm 
hưởng dân ca Tày, Nùng. Từ đó trở đi, bài hát Đi học gần 
như đã trở thành “ca khúc của ngày tựu trường". 
 (Theo Phạm Quý Hải) Viết 1 – 2 câu có sử dụng dấu ngoặc 
kép để đánh dấu tên tác phẩm mà 
em yêu thích. 
 VD: Khi còn nhỏ xíu, mình đã 
 thuộc bài thơ “Kể cho bé nghe” 
 của Trần Đăng Khoa.