Bài giảng Tập làm văn Lớp 4 - Bài: Đoạn văn trong bài văn miêu tả cây cối - Năm học 2022-2023 - Lê Thị Hằng Khánh

 Môn:Tập làm văn 
SGK/52-53 KIỂM TRA BÀI CŨ
Bài văn miêu tả cây cối thường gồm có mấy phần?
 Em hãy đọc một đoạn 
 văn tả một loài hoa 
 mà em yêu thích.
 Bài văn miêu tả cây cối thường gồm có 
 ba phần: Mở bài, thân bài, kết bài. Tập làm văn
 I. Nhận xét:
1 - Đọc lại bài Cây gạo 
của nhà văn Vũ Tú Nam 
(sách Tiếng Việt 4, tập hai, 
trang 32). Cây gạo
 Cây gạo già mỗi năm lại trở lại tuổi xuân, cành nặng trĩu những hoa đỏ 
mọng và đầy tiếng chim hót. Chỉ cần một làn gió nhẹ hay một đôi chim mới 
đến là có ngay mấy bông gạo lìa cành. Những bông hoa rơi từ trên cao, đài 
hoa nặng chúi xuống, những cánh hoa đỏ rực quay tít như chong chóng 
nom thật đẹp.
 Hết mùa hoa, chim chóc cũng vãn. Cây gạo chấm dứt những ngày tưng 
bừng ồn ã, lại trở về với dáng vẻ xanh mát, trầm tư. Cây đứng im cao lớn, 
hiền lành, làm tiêu cho những con đò cập bến và cho những đứa con về 
thăm quê mẹ.
 Ngày tháng đi thật chậm mà cũng thật nhanh. Những bông hoa đỏ 
ngày nào đã trở thành những quả gạo múp míp, hai đầu thon vút như con 
thoi. Sợi bông trong quả đầy dần, căng lên;những mảnh vỏ tách ra cho các 
múi bông nở đều, chín như nồi cơm chín đội vung mà cười, trắng loá. Cây 
gạo như treo rung rinh hàng ngàn nồi cơm gạo mới.
 Theo Vũ Tú Nam I. Nhận xét:
 2 - Tìm các đoạn trong bài văn nói trên.
 Bài Cây gạo gồm 3 đoạn, mỗi đoạn mở đầu ở chỗ lùi vào 
3 - Cho biết nội dung chính của mỗi đoạn văn là gì?
 một chữ đầu dòng, kết thúc ở chỗ chấm xuống dòng: 
 ĐoạnMỗi 1: đoạnTừ “Cây tả gạo một già thời . kì nomphát thật triển đẹp”. của 
 Đoạn hoa 2: Từ gạo: “ Hết mùa hoa .. về thăm quê mẹ” 
 ĐoạnĐoạn 3: Từ 1 :“ NgàyThời tháng kì ra đi .. hoa đến hết”
 Đoạn 2: Lúc hết mùa hoa
 Đoạn 3: Thời kì ra quả Trong bài văn miêu tả cây cối, mỗi đoạn 
văn nêu nội dung như thế nào ?
 * Trong bài văn miêu tả cây cối, mỗi đoạn văn 
có một nội dung nhất định, chẳng hạn: tả bao 
quát, tả từng bộ phận của cây hoặc tả cây theo 
từng mùa, từng thời kì phát triển, 
 Khi viết , hết mỗi đoạn văn trong bài văn miêu 
tả cây cối cần chú ý điều gì ?
 *Khi viết, hết mỗi đoạn văn cần xuống dòng. II. Ghi nhớ:
 Trong bài văn miêu tả cây cối, mỗi 
đoạn văn có một nội dung nhất định, 
chẳng hạn: tả bao quát, tả từng bộ phận 
của cây hoặc tả cây theo từng mùa, 
từng thời kì phát triển, 
Khi viết, hết mỗi đoạn văn cần xuống 
dòng. III. Luyện tập:
 Bài 1: Xác định các đoạn văn và 
 nội dung chính của từng đoạn 
 trong bài văn “ Cây trám đen”. Cây trám đen
 Ở đầu bản tôi có mấy cây trám đen. Thân cây cao vút, thẳng như một cột 
 nước từ trên trời rơi xuống. Cành cây mập mạp, nằm ngang, vươn tỏa như 
 những gọng ô. Trên cái gọng ô ấy xòe tròn một chiếc ô xanh ngút ngát. Lá 
 trám đen chỉ to bằng bàn tay đứa trẻ lên ba, nhưng dài chừng một gang.
 Trám đen có hai loại. Quả trám đen tẻ chỉ bằng nửa quả nhót to, nhưng 
 hai đầu nhọn hơn. Cùi trám đen tẻ mỏng, cứng, có phần hơi khô, xác, không 
 ngon bằng trám đen nếp. Trám đen nếp cũng màu tím như trám đen tẻ, nhưng 
 quả mập, mỡ màng, cùi dày, bấm ngập móng ngón tay cái mà không chạm hạt.
 Cùi trám đen có chất béo, bùi và thơm. Trám đen rất ưa xào với tóp mỡ. 
Trám đen còn được dùng làm ô mai, phơi khô để ăn dần. Người miền núi rất 
thích món trám đen trộn với xôi hay cốm.
 Chiều chiều, tôi thường ra đầu bản nhìn lên những vòm cây trám ngóng 
chim về. Người bản tôi nhìn lên cái ô xanh treo lơ lửng lưng trời ấy mà biết 
sức gió. Xa quê đã ngót chục năm trời, tôi vẫn nhớ da diết những cây trám đen 
đầu bản.
 Chiều chiều, tôi thường ra đầu bản nhìn lên những vòm cây trám 
 ngóng chim về. Người bản tôi nhìn lên cái ô xanh treo lơ lửng lưng trời ấy 
 mà biết sức gió. Xa quê đã ngót chục năm trời, tôi vẫn nhớ da diết những 
 cây trám đen đầu bản. Cây trám đen Gọng ô Trám đen tẻ 
 Trám đen nếp Bài “Cây trám đen” gồm 4 đoạn:
Đoạn 1: Từ đầu chừng một gang
Tả bao quát thân cây, cành cây, lá cây trám đen
Đoạn 2: Tiếp đến ..không chạm hạt.
Hai loại trám đen: trám đen tẻ và trám đen nếp.
Đoạn 3: Tiếp đến với xôi hay cốm.
Ích lợi của quả trám đen.
Đoạn 4: Phần còn lại.
Tình cảm của người tả với cây trám đen. III. Luyện tập:
 Bài 2: Hãy viết một đoạn văn 
 nói về lợi ích của một loài cây mà 
 em biết. Bài 2: Hãy viết một đoạn văn nói về lợi 
ích của một loài cây mà em biết.
 Gợi ý nhận xét:
 - Đoạn văn có nêu tên và lợi ích của cây 
 đã tả chưa?
 - Từ dùng có chính xác chưa?
 - Câu văn có đầy đủ ý không?
 - Diễn đạt có mạch lạc không? Bài tập 2: Bài tham khảo
 Cây chuối dường như không bỏ đi thứ gì. 
Củ chuối, thân chuối để nuôi lợn; lá chuối để 
gói giò, gói bánh; hoa chuối làm nộm. Còn 
quả chuối chín ăn vừa ngọt vừa bổ. Còn gì 
thú vị hơn sau bữa cơm được một quả chuối 
ngon tráng miệng do chính tay mình trồng.
 Em rất thích cây phượng. Phượng chẳng 
những cho chúng em bóng mát để vui chơi 
mà còn làm tăng vẻ đẹp của trường em. 
Những trưa hè êm ả, được ngắm hoa phượng 
rơi thật thích thú biết bao. - Học thuộc ghi nhớ
- Hoàn thành đoạn văn tả 
lợi ích của cây
- Chuẩn bị bài sau: Luyện 
tập xây dựng đoạn văn 
miêu tả cây cối Chúc các em sức khỏe và học tập thật tốt!