Bài giảng Luyện từ và câu Lớp 4 - Tuần 23: Dấu gạch ngang. Mở rộng vốn từ Cái đẹp

LUYỆN TỪ VÀ CÂU DẤU GẠCH NGANGI - Nhận xét 1. Tìm những câu có chứa dấu gạch ngang (dấu -) trong các đoạn văn sau : c) Để quạt điện được bền, người dùng nên thực hiện các biện pháp sau đây :- Trước khi bật quạt, đặt quạt hơi chắc chắn để chân quạt tiếp xúc đều với nền.- Khi điện đã vào quạt, tránh để cánh quạt bị vướng víu, quạt không quay được sẽ làm nóng chảy cuộn dây trong quạt.- Hằng năm, tra dầu mỡ vào ổ trục, bộ phận điều khiển hướng quay của quạt, nhưng không nên tra quá nhiều, vì dầu mỡ sẻ chảy vào trong làm hỏng dây bên trong quạt.- Khi không dùng, cất quạt vào nơi khô, mát, sạch sẽ, ít bụi bặm.	 Theo PHẠM ĐÌNH CƯƠNGb) Con cá sấu này màu da xám ngoét như da cây bần, gai lưng mọc chừng ba đốt ngón tay, trông dễ sợ. Cái đuôi dài – bộ phận khoẻ nhất của con vật kinh khủng dùng để tấn công – đã bị trói xếp vào bên mạng sườn. Theo ĐOÀN GIỎIa) Thấy tôi sán đến gần, ông hỏi tôi : - Cháu con ai ? - Thưa ông, cháu là con ông thư. DUY KHÁN1) Tìm những câu có chứa dấu gạch ngang (dấu -) trong các đoạn văn sau.Thấy tôi sán đến gần, ông hỏi tôi :Cháu con ai?Thưa ông, cháu là con ông Thư.	Duy Khán--SánTiến lại gần, đến sát ngay bên cạnh.Giải nghĩa từ1) Tìm những câu có chứa dấu gạch ngang (dấu -) trong các đoạn văn sau.b) Con cá sấu này màu da xám ngoét như da cây bần, gai lưng mọc chừng ba đốt ngón tay, trông dễ sợ. Cái đuôi dài - bộ phận khỏe nhất của con vật kinh khủng dùng để tấn công - đã bị trói xếp vào bên mạng sườn.	 Theo ĐOÀN GIỎI--1)Tìm những câu có chứa dấu gạch ngang (dấu -) trong các đoạn văn sau.c) Để quạt điện được bền, người dùng nên thực hiện các biện pháp sau đây :Trước khi bật quạt, đặt quạt nới chắc chắn để chân quạt tiếp xúc đều với nền.Khi điện đã vào quạt, tránh để cánh quạt bị vướng víu, quạt không quay được sẽ làm nóng chảy cuộn dây trong quạt.Hằng năm, tra dầu mỡ vào ổ trục, bộ phận điều khiển hướng quay của quạt, nhưng không nên tra quá nhiều, vì dầu mỡ sẽ chảy vào trong làm hỏng dây bên trong quạt.Khi không dùng, cất quạt vào nơi khô, mát, sạch sẽ, ít bụi bặm.	Theo Phạm Đình Cương----2) Theo em, trong mỗi đoạn văn trên, dấu gạch ngang có tác dụng gì?2)Theo em, trong mỗi đoạn văn trên, dấu gạch ngang có tác dụng gì?Thấy tôi sán đến gần, ông hỏi tôi :Cháu con ai?Thưa ông, cháu là con ông Thư.	Duy Khán	 Dấu (-) dùng để đánh dấu chỗ bắt đầu lời nói của các nhân vật trong đối thoại.( tôi và ông khách)--2) Theo em, trong mỗi đoạn văn trên, dấu gạch ngang có tác dụng gì?b) Con cá sấu này màu da xám ngoét như da cây bần, gái lưng mọc chừng ba đốt ngón tay, trông dễ sợ. Cái đuôi dài - bộ phận khỏe nhất của con vật kinh khủng dùng để tấn công - đã bị trói xếp vào bên mạng sườn. Theo ĐOÀN GIỎI	 Dấu (-) dùng để đánh dấu phần chú thích trong câu ( Giải thích về cái đuôi dài của con cá sấu)--2)Theo em, trong mỗi đoạn văn trên, dấu gạch ngang có tác dụng gì?c) Để quạt điện được bền, người dùng nên thực hiện các biện pháp sau đây :Trước khi bật quạt, đặt quạt nơi chắc chắn để chân quạt tiếp xúc đều với nền.Khi điện đã vào quạt, tránh để cánh quạt bị vướng víu, quạt không quay được sẽ làm nóng chảy cuộn dây trong quạt.Hằng năm, tra dầu mỡ vào ổ trục, bộ phận điều khiển hướng quay của quạt, nhưng không nên tra quá nhiều, vì dầu mỡ sẽ chảy vào trong làm hỏng dây bên trong quạt.	Theo Phạm Đình Cương	Dùng để đánh dấu các ý trong một đoạn liệt kê. ( Khuyến cáo, cách sử dụng quạt diện để được bền lâu)---Đoạn aThấy tôi sán đến gần, ông hỏi tôi:Cháu con ai?- Thưa ông, cháu là con ông ThưĐoạnb Cái đuôi dài- bộ phận khỏe nhất của con vật kinh khủng dùng để tấn công-đã bị trói xếp vào bên mạng sườnĐoạn cKhi điện đã vào quạt, tránh Hằng năm, tra dầu mỡ - Khi không dùng, cất quạt .Trước khi bật quạt, đặt quạt nơi Dấu gạch ngang đánh dấu chỗ bắt đầu lời nói của nhân vật ( ông khách và cậu bé) trong đối thoại.2. Theo em, trong mỗi đoạn văn trên, dấu gạch ngang có tác dụng gì ?Dấu gạch ngang đánh dấu phần chú thích (về cái đuôi dài của con cá sấu) trong câu văn.Dấu gạch ngang liệt kê các biện pháp cần thiết để bảo quản quạt điện được bền. Ghi nhớ Dấu gạch ngang dùng để đanh dấu:1. Chỗ bắt đầu lời nói của nhân vật trong đối thoại.2. Phần chú thích trong câu.3. Các ý trong một đoạn liệt kệ. III - Luyện tập1. Tìm dấu gạch ngang trong mẩu chuyện dưới đây và nêu tác dụng của mỗi dấu.Quà tặng cha	Một hôm Pa-xcan đi đâu về khuya, thấy bố mình - một viên chức tài chính - vẫn cặm cụi trước bàn làm việc. Anh rón rén lại gần. Ông bố vẫn mải mê với những con số: Ông đang phải kiểm tra sổ sách.	“Những dãy tính cộng hàng ngàn con số, một công việc buồn tẻ làm sao !” - Pa-xcan nghĩ thầm. Trong óc chàng sinh viên trẻ tuổi chợt lóe lên một tia sáng. Anh lặng lẽ rút về phòng mình và vạch một sơ đồ gì đó lên giấy.	Mươi hôm sau, ông bố rất ngạc nhiên thấy con mình ôm một vật gì kì lạ đặt trước bàn mình.	- Con hi vọng món quà nhỏ này sẽ làm bố bớt đâu đầu vì những con tính - Pa-xcan nói.	Thì ra đó là một thứ máy cộng trừ mà Pa-xcan đã đặt hết tình cảm của người con vào việc chế tạo. Đó chính là chiếc máy tính đầu tiên trên thế giới, tổ tiên của những chiếc máy tính điện tử hiện đại.	Theo Lê Nguyên Long, Phạm Ngọc ToànPa-xcan (1623-1622): nhà toán học, vật lí, triết học, nhà văn nổi tiếng người Pháp, sang chế ra máy tính năm 18 tuổi.Đoạn 1	Một hôm Pa-xcan đi đâu về khuya, thấy bố mình - một viên chức tài chính vẫn - cặm cụi trước bàn làm việc. Anh rón rén lại gần. Ông bố vẫn mải mê với những con số: Ông đang phải kiểm tra sổ sách.	 Dấu (-) đánh dấu phần chú thích trong câu.	1. Tìm dấu gạch ngang trong mẩu chuyện dưới đây và nêu tác dụng của mỗi dấu.--	“Những dãy tính cộng hàng ngàn con số, một công việc buồn tẻ làm sao !” - Pa-xcan nghĩ thầm. Trong óc chàng sinh viên trẻ tuổi chợt lóe lên một tia sáng. Anh lặng lẽ rút về phòng mình và vạch một sơ đồ gì đó lên giấy. Dấu (-) đánh dấu phần chú thích trong câu.Đoạn 2-	- Con hi vọng món quà nhỏ này sẽ làm bố bớt đau đầu vì những con tính - Pa-xcan nói. Dấu (-) thứ nhất : Đánh dấu chỗ bắt đầu lời nói của Pa-xcan. 	Đoạn 3-- Dấu (-) thứ hai : Đánh dấu phần chú thích trong câu.2. Viết một đoạn văn kể lại một cuộc nói chuyện giữa bố hoặc mẹ với em về tình hình học tập của em trong tuần qua, trong đó có dùng dấu gạch ngang để đánh dấu các câu đối thoại và đánh dấu phần chú thích.Mở rộng vốn từ: Cái đẹpBÀI TẬP 1 Phẩm chất quí hơn vẻ đẹp bên ngoài Hình thức thường thống nhất với nội dung Tốt gỗ hơn tốt nước sơn Người thanh tiếng nói cũng thanhChuông kêu khẽ đánh bên thành cũng kêu Cái nết đánh chết cái đẹpTrông mặt mà bắt hình dongCon lợn có béo thì lòng mới ngon Chọn nghĩa thích hợp để nối với mỗi câu tục ngữPHẨM CHẤT LÀ GÌ?Phẩm chất là những giá trị đạo đức tốt đẹp trong mỗi con người HÌNH THỨC LÀ GÌ?Hình thức là vẻ đẹp bên ngoài của mỗi con ngườiEm hiểu câu phẩm chất quí hơn vẻ đẹp bên ngoài như thế nào? Giá trị đạo đức tốt đẹp bên trong của mỗi conngười quý hơn vẻ đẹp về hình thức bên ngoài. Em nghĩ gì khi có người nói Hình thức thường thống nhất với nội dung? Nhìn vẻ bề ngoài của mỗi người ta có thể hiểu(đánh giá) được bản chất bên trong của họ. BÀI TẬP 1Phẩm chất quí hơn vẻ đẹp bên ngoàiHình thức thường thống nhất với nội dung Tốt gỗ hơn tốt nước sơn Người thanh tiếng nói cũng thanhChuông kêu khẽ đánh bên thành cũng kêu Cái nết đánh chết cái đẹp Trông mặt mà bắt hình dongCon lợn có béo thì lòng mới ngon Chọn nghĩa thích hợp để nối với mỗi câu tục ngữ Các từ ngữ miêu tả mức độ cao của cái đẹptuyệt diệutuyệt vời tuyệt trần vô cùngmê hồnnhư tiênkinh hồnmê liBài tập 3:Tìm các từ ngữ miêu tả mức độ cao của cái đẹpBÀI TẬP 4Đặt câu với một từ ngữ em tìm được ở bài tập 3Phong cảnhPhong cảnh nơi đây đẹp tuyệt vời.Ồ, cây nấm đẹp mê li !cây nấmDòng suối đẹp vô cùng.Dòng suốiCây san hô đẹp tuyệt diệu.Cây san hôNàng công chúa đẹp như tiên.Nàng công chúaLâu đài đẹp tuyệt trầnLâu đàiThác nước đẹp mê hồnThác nước