Bài học STEM Lớp 4 - Bài 6: Dẫn nhiệt

 BAI HỌC STEM_KẾ HOẠCH BÀI DẠY LỚP 4
 BÀI HỌC STEM LỚP 4 – KẾ HOẠCH BÀI DẠY
 BÀI 6: DẪN NHIỆT
 (2 tiết)
Gợi ý thời điểm thực hiện:
Tuần 13
 – Bài 13. Vật dẫn nhiệt tốt, Vật dẫn nhiệt kém – sách KNTT
 – Bài 13. Sự truyền nhiệt và vật dẫn nhiệt – sách CTST
 – Bài 12. Vật dẫn nhiệt tốt và vật dẫn nhiệt kém – sách CD
Mô tả bài học: 
Đề xuất phương án và tiến hành được thí nghiệm tìm hiểu tính chất dẫn nhiệt của vật; 
giải thích được một số hiện tượng tự nhiên, vấn đề về dẫn nhiệt trong cuộc sống; vận 
dụng đo độ dài và tạo hình sản phẩm 3D từ vật liệu tái chế để làm bình giữ nhiệt.
 Nội dung chủ đạo và tích hợp trong bài học: 
 Môn học Yêu cầu cần đạt
 Môn học chủ đạo Khoa học – Đề xuất được cách làm thí nghiệm để tìm hiểu tính 
 dẫn nhiệt của vật (dẫn nhiệt tốt hay dẫn nhiệt kém).
 – Vận dụng được kiến thức về vật dẫn nhiệt tốt hoặc 
 kém để giải thích một số hiện tượng tự nhiên; để giải 
 quyết một số vấn đề đơn giản trong cuộc sống.
 Môn học tích hợp Mĩ thuật Phối hợp được một số kĩ năng: cắt, dán, xếp, gắn, 
 vẽ, trong thực hành, sáng tạo.
 Toán học Giải quyết được một số vấn đề thực tiễn liên quan 
 đến đo thể tích dung tích, độ dài.
I. YÊU CẦU CẦN ĐẠT
Bài học này giúp các em:
 – Hiểu và sử dụng vật dẫn nhiệt tốt và vật dẫn nhiệt kém phù hợp với từng trường hợp
 – Biết và thực hành tính dẫn nhiệt vào cuộc sống hàng ngày
 – Thực hành làm bình giữ nhiệt từ những vật liệu đơn giản.
 – Tự tin khi trình bày ý tưởng, giới thiệu sản phẩm trước lớp
 – Hợp tác tốt với bạn khi làm sản phẩm.
 1 BAI HỌC STEM_KẾ HOẠCH BÀI DẠY LỚP 4
II. ĐỒ DÙNG DẠY HỌC
1. Chuẩn bị của GV 
 – Các phiếu học tập 
 – Mẫu bình giữ nhiệt 
2. Chuẩn bị của HS (dành cho 1 nhóm) 
 STT Thiết bị/ Học liệu Số lượng Hình ảnh minh hoạ
 1 Chai thuỷ tinh 1chai
 3 Giấy nhôm 1 cuộn
 4 Giấy báo (giấy màu) 10 tờ
 5 Xốp hơi bọc 1 tấm
 6 Băng dính 2 mặt 1 tấm
 7 Keo dán 2 cuộn
 8 Kéo 1 chiếc
III. CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC CHỦ YẾU
 Hoạt động của GV Hoạt động của HS
 MỞ ĐẦU
 Hoạt động 1: Trò chơi “ai nhanh hơn”
 – GV nêu cách chơi: Thành viên các nhóm – HS theo dõi
 lần lượt ghi các vật giúp giữ ấm vào mùa 
 đông và các vật giúp giữ mát vào mùa hè 
 lên bảng.
 – GV tổ chức cho 2 đội chơi. – Hai đội chơi
 – Kết thúc trò chơi, GV tổng kết số điểm 
 của 2 đội và tuyên dương đội chiến thắng.
 – GV dẫn dắt vào bài học bằng câu hỏi: theo 
 em, làm thế nào có được nước ấm hay 
 nước mát để dùng hằng ngày khi đi học?
 – Chúng mình cùng làm 1 chiếc bình giữ 
 nước ấm vào mùa đông và giữ nước mát 
 vào mùa hè.
 2 BAI HỌC STEM_KẾ HOẠCH BÀI DẠY LỚP 4
 HÌNH THÀNH KIẾN THỨC
 Hoạt động 2: Tìm hiểu về vật dẫn nhiệt tốt và vật dẫn nhiệt kém
 a) GV yêu cầu HS quan sát ở trang 32 – HS quan sát
 – GV chia lớp thành các nhóm 6 – 8 HS – Các nhóm thực hiện thí nghiệm
 – GV yêu cầu các nhóm thảo luận đề xuất (thả 4 thìa vào cốc nước đá hoặc đặt 4 viên 
 cách làm thí nghiệm kiểm tra xem loại nước đá vào đầu thìa)
 thìa nào dẫn nhiệt tốt, loại thì nào dẫn 
 nhiệt kém.
 b) GV yêu cầu các nhóm báo cáo kết quả. – Đại diện nhóm bảo cáo kết quả
 1– Thìa inox: lạnh nhanh
 2– Thìa nhựa: lâu lạnh
 3– Thìa thuỷ tinh: lạnh chậm
 4– Thìa gỗ: không lạnh
 – GV mời các nhóm khác nhận xét. – Các nhóm khác nhận xét
 – GV phát phiếu học tập số 2 và yêu cầu HS – HS hoàn thành phiếu học tập số 2.
 hoàn thành.
 – GV mời đại diện một vài nhóm trình bày – Đại diện nhóm trình bày phiếu học tập 
 phiếu học tập số 2. số 2.
 1. Kể tên các loại sản phẩm dùng để giữ 
 nhiệt cả mùa đông và mùa hè?
 Bình giữ nhiệt, giỏ giữ nhiệt ấm trà, 
 2. Kể tên các vật dẫn nhiệt, vật cách nhiệt.
 Vật dẫn nhiệt: Các kim loại: đồng, nhôm, 
 sắt, inox 
 Vật cách nhiệt: Gỗ, nhựa, len, bông 
 3. Chọn những từ hay cụm từ thích hợp 
 điền vào chỗ trống 
 Kim loại có khả năng dẫn nhiệt tốt nhất.
 Gỗ có khả năng dẫn nhiệt kém nhất.
 Người ta thường sử dụng nhựa, gỗ, cao 
 su,.. làm vật cách nhiệt.
 – GV mời HS các nhóm khác nhận xét, góp – Các nhóm khác nhận xét, góp ý
 ý.
 3 BAI HỌC STEM_KẾ HOẠCH BÀI DẠY LỚP 4
 Hoạt động 3: Ứng dụng dẫn nhiệt
 a) GV yêu cầu HS quan sát các vật dụng ở 
 trang 33 sách bài học STEM lớp 4.
 – GV mời 1 HS trả lời câu hỏi: Em quan sát – HS quan sát và trả lời:
 chiếc chảo Inox và cho biết. Chảo gồm 2 bộ phận
 1. Chảo gồm những bộ phận nào? Tay cầm dẫn nhiệt kém
 2. Bộ phận nào dẫn nhiệt tốt, dẫn nhiệt kém? Lòng chảo dẫn nhiệt tốt
 3. Vai trò của từng bộ phận là gì? Tay cầm cách nhiệt
 Lòng chảo: làm chín thức ăn
 – GV mời HS quan sát và trả lời câu hỏi: – HS trả lời: Găng tay: dẫn nhiệt kém, vai 
 1. Găng tay dẫn nhiệt tốt hay dẫn nhiệt kém? trò của gang tay: cách nhiệt, giữ ấm trong 
 2. Vai trò của găng tay là gì? mùa đông.
 – GV mời HS quan sát và trả lời câu hỏi: – HS trả lời: Chai thuỷ tinh: dẫn nhiệt tốt, 
 1. Chai thuỷ tinh dẫn nhiệt tốt hay dẫn nhiệt dùng để đựng nước.
 kém?
 2. Vai trò của chai thuỷ tinh là gì?
 – GV mời HS quan sát và trả lời câu hỏi: – Bàn là gồm 2 bộ phận
 1. Bàn là gồm những bộ phận nào? – Vỏ dẫn nhiệt kém dùng để cách nhiệt
 2. Bộ phận nào dẫn nhiệt tốt, dẫn nhiệt kém? – Đế dẫn nhiệt tốt: dùng để là phẳng quần 
 3. Vai trò của từng bộ phận? áo.
 b) Khi tìm hiểu về đới lạnh, bạn An nhận Bộ lông dày đóng vai trò quan trọng đối 
 thấy nhiều con vật như gấu, tuần lộc có bộ với việc giữ ấm cơ thể giúp chúng chịu 
 lông dày hơn những con vật ở đới ôn hoà được lạnh.
 hay đới nóng. Theo em, bộ lông dày có vai 
 trò gì với các con vật?
 – GV mời HS khác nhận xét bổ sung. – HS nhận xét bổ sung.
 – GV phát phiếu học tập số 3 và yêu cầu HS – HS hoàn thiện phiếu học tập số 3
 hoàn thiện
 – GV mời HS trình bày phiếu học tập số 3 – HS trình bày phiếu học tập số 3
 trước lớp. 1. Nhựa, len, dạ thường được dùng để 
 làm vật cách nhiệt: Vì chúng có khả 
 năng dẫn nhiệt kém.
 4 BAI HỌC STEM_KẾ HOẠCH BÀI DẠY LỚP 4
 2. Em hãy nêu cấu tạo chính của giỏ giữ 
 nhiệt cho ấm trà.
 Giỏ ủ thường được làm từ các chất liệu 
 như tre, nứa, lục bình, sứ; bên trong có 
 lớp lót bằng vải và xốp là các vật cách 
 nhiệt giúp giữ nhiệt cho bình trà.
 – GV mời HS nhận xét, bổ sung. – HS nhận xét, bổ sung
 – GV nhận xét đánh giá tổng kết hoạt động 
 của giờ học.
 NGHỈ GIỮA TIẾT 1 VÀ TIẾT 2
 LUYỆN TẬP – VẬN DỤNG
 Hoạt động 4: Đề xuất ý tưởng và cách làm bình giữ nhiệt
 a) GV yêu cầu các nhóm thảo luận và chia – HS thảo luận nhóm theo tiêu chí
 sẻ ý tưởng làm bình giữ nhiệt theo tiêu chí 
 trong sách Bài học STEM lớp 4 trang 33.
 – GV mời các nhóm thảo luận để lựa chọn 
 ý tưởng làm bình giữ nhiệt.
 – GV: Cô mời các nhóm cử đại diện lên chia – Đại diện lên chia sẻ ý tưởng với cả lớp 
 sẻ ý tưởng với cả lớp. Nhóm em sử dụng vật liệu gì để làm các 
 lớp bọc bình, trang trí bình như thế nào?
 Mô tả phương án thiết kế: vẽ phác thảo 
 bình, viết cách làm bình giữ nhiệt.
 – Cô mời các nhóm nhận xét, góp ý cho – Nhóm khác nhận xét, góp ý.
 nhóm bạn.
 – GV cho HS thảo luận nhóm để lựa chọn ý – HS thảo luận nhóm
 tưởng và đề xuất giải pháp làm bình giữ Sản phẩm bình giữ nhiệt là gì?
 nhiệt. Vật liệu dùng để làm các lớp cách nhiệt là 
 gì?
 Vẽ, mô tả phương án thiết kế bình giữ 
 nhiệt.
 – GV giao phiếu học tập số 4 và yêu cầu HS – HS hoàn thành phiếu học tập số 4.
 hoàn thành.
 – GV nhận xét, dẫn dắt sang hoạt động tiếp 
 theo.
 5 BAI HỌC STEM_KẾ HOẠCH BÀI DẠY LỚP 4
 Hoạt động 5: Làm bình giữ nhiệt
 a) Lựa chọn dụng cụ và vật liệu
 – GV cho các nhóm lựa chọn dụng cụ vật – HS lựa chọn dụng cụ vật liệu
 liệu để thực hành làm sản phẩm.
 – GV lưu ý HS khi sử dụng dụng cụ, vật liệu 
 cẩn thận đảm bảo an toàn.
 – HS thực hiện làm sản phẩm theo nhóm. HS thực hiện làm sản phẩm theo nhóm
 – GV mời HS tham khảo các bước gợi ý như 
 trang 34 sách STEM lớp 4.
 – GV quan sát và hỗ trợ các nhóm.
 – GV các em làm xong sản phẩm tự đối – Các nhóm kiểm tra và điều chỉnh sản 
 chiếu, kiểm tra lại theo các tiêu chí. phẩm.
 –GV nhận xét, đánh giá, chuyển sang hoạt 
 động tiếp theo.
 Hoạt động 6: Thử nghiệm, trưng bày và giới thiệu sản phẩm bình giữ nhiệt.
 – GV cho các nhóm thử nghiệm sản phẩm – HS các nhóm thử nghiệm sản phẩm của 
 của nhóm mình bằng cách: cho nước lạnh nhóm mình bằng cách dùng nhiệt kế kiểm 
 vào bình và kiểm tra nước trong bình sau tra nước trước và sau khi cho nước vào 
 một khoảng thời gian xem bình nào giữ bình.
 nhiệt tốt hơn. (dùng nhiệt kế kiểm tra nước 
 trước và sau khi cho nước vào bình để có 
 kết luận chính xác).
 – GV mời các nhóm trưng bày sản phẩm của – Các nhóm trưng bày sản phẩm của 
 nhóm mình nhóm.
 – GV mời các nhóm cử đại diện giới thiệu – Đại diện nhóm giới thiệu về sản phẩm 
 sản phẩm của nhóm. của nhóm.
 (cách làm, cách sử dụng, tác dụng của bình 
 giữ nhiệt. Những khó khăn cách khắc phục 
 trong qus trình làm sản phẩm).
 – GV: Các nhóm trao đổi, đặt câu hỏi cho –Các nhóm trao đổi 
 nhóm bạn
 – GV yêu cầu HS hoàn thành phiếu đánh giá –HS hoàn thành phiếu đánh giá
 6 BAI HỌC STEM_KẾ HOẠCH BÀI DẠY LỚP 4
 – GV mời HS: hãy dùng những bông hoa để –HS bình chọn dựa vào phần giới thiệu của 
 lên hình chọn cho nhóm mà mình yêu thích các nhóm kết hợp với so sánh sản phẩm 
 nhất. với các tiêu chí.
 –G V dựa vào kết quả bình chọn, phiếu đánh 
 giá, GV nhận xét, tuyên dương nhóm nhận 
 được nhiều bông hoa bình chọn nhất, động 
 viên những nhóm làm chưa tốt để cố gắng 
 hơn.
 TỔNG KẾT BÀI HỌC
 – GV đề nghị HS sử bình giữ nhiệt để 
 mang nước đi học.
 – GV khen ngợi nhóm HS tích cực tham 
 gia hoạt động, động viên các nhóm làm 
 chưa tốt để lần sau cố gắng.
 – GV nhận xét và tổng kết buổi học.
 7 DẪN NHIỆT
 Nhóm .. Lớp ..
 PHIẾU HỌC TẬP SỐ 1, 2
1. Kể tên các loại sản phẩm dùng để giữ nhiệt cả mùa đông và mùa hè?
 .. ..
2. Kể tên các vật dẫn nhiệt, vật cách - -- nhiệt.
 Vật dẫn nhiệt .. .. 
Vật cách nhiệt .. ..
3. Chọn những từ hay cụm từ thích hợp điền vào chỗ trống 
Kim loại có khả năng .. tốt nhất
Gỗ có khả năng dẫn nhiệt .. nhất
Người ta thường sử dụng .. .. làm vật cách nhiệt
 4. Thực hiện thí nghiệm ở hoạt động 2 và điền kết quả vào bảng sau:
 Kết quả
 STT Vật liệu
 (nhanh lạnh/ lạnh chậm/ lâu lạnh)
 1 Thìa inox 
 2 Thìa nhựa 
 3 Thìa thuỷ tinh
 4 Thìa gỗ
 PHIẾU HỌC TẬP SỐ 3
1. Vì sao nhựa, len, dạ thường được dùng để làm vật cách 
nhiệt
 .. ..
 .. ..
 2. Em hãy nêu cấu tạo chính của giỏ 
 giữ nhiệt cho ấm trà
 .. ..
 .. ..
 .. ..
 .. ..
 PHIẾU HỌC TẬP SỐ 4
 Cùng nhau vẽ ý tưởng nhóm 1. V ậ t s ử d ụ ng làm bình giữ nhiệt:
 .. 
 2. Vật liệu sử dụng làm các lớp 
 bọc bình, trang trí bình?
 .. 
 .. 
 3. Mô tả phương án thiết kế (vẽ, 
 viết,...) bình giữ nhiệt
 .. 
 ..