Bài giảng Tập làm văn Lớp 4 - Tuần 22: Luyện tập miêu tả các bộ phận của cây cối - Nguyễn Thị Hoa

MÔN : TẬP LÀM VĂN LỚP 4TRƯỜNG TIỂU HỌC CẨM CHẾ Bài: LUYỆN TẬP MIÊU TẢ CÁC BỘ PHẬN CỦA CÂY CỐI (TRANG 41)Giáo viên: Nguyễn Thị HoaTập làm vănLuyện tập miêu tả các bộ phận của cây cốiBài 1: Dưới đây là một số đoạn văn tả lá, thân và gốc một số loài cây. Theo em, cách tả của tác giả trong mỗi đoạn văn có gì đáng chú ý?a/ Tả lá cây: Lá bàngCó những cây mùa nào cũng đẹp như cây bàng. Mùa xuân, lá bàng mới nảy trông như những ngọn lửa xanh. Sang hè, lá lên thật dày, ánh sáng xuyên qua chỉ còn là màu ngọc bích. Khi lá bàng ngả sang màu lục, ấy là mùa thu. Sang đến những ngày cuối đông, mùa của lá rụng, nó lại có vẻ đẹp riêng. Những lá bàng mùa đông đỏ như đồng ấy, tôi có thể nhìn cả ngày không chán. Năm nào tôi cũng chọn lấy mấy lá thật đẹp về phủ một lớp dầu mỏng, bày lên bàn viết. Bạn có biết nó gợi lên chất liệu gì không? Chất sơn mài. Màu lục: Màu xanh sẫm pha vàngb/ Tả thân cây và gốc câyCây sồi già Bên vệ đường, sừng sững một cây sồi. Đó là một cây sồi lớn, hai người ôm không xuể, có những cành có lẽ phải gãy từ lâu, vỏ cây nứt nẻ đầy vết sẹo. Với những cánh tay to xù xì không cân đối, với những ngón tay quều quào xoè rộng, nó như một con quái vật già nua cau có và khinh khỉnh đứng giữa đám bạch dương tươi cười. Bấy giờ đã là đầu tháng sáu. Mới sau có một tháng, cây sồi già đã thay đổi hẳn, toả rộng thành vòm lá xum xuê xanh tốt thẫm màu, đang say sưa ngây ngất, khẽ đung đưa trong nắng chiều. Không còn thấy những ngón tay co quắp, những vết sẹo và vẻ ngờ vực, buồn rầu trước kia. Xuyên qua lớp vỏ cứng già hàng thế kỉ, những khóm lá non xanh tươi đã đâm thẳng ra ngoài. Thật khó lòng tin được chính cây sồi già cằn cỗi kia đã sinh ra chùm lá non xanh mơn mởn ấy.Bài 1: Cách tả của tác giả trong mỗi đoạn văn có gì đáng chú ý? (tác giả tả bộ phận nào của cây, tả theo trình tự nào, tìm hình ảnh so sánh và nhân hóa?)Lá bàng Có những cây mùa nào cũng đẹp như cây bàng. Mùa xuân, lá bàng mới nảy trông như những ngọn lửa xanh. Sang hè, lá lên thật dày, ánh sáng xuyên qua chỉ còn là màu ngọc bích. Khi lá bàng ngả sang màu lục, ấy là mùa thu. Sang đến những ngày cuối đông, mùa của lá rụng, nó lại có vẻ đẹp riêng. Những lá bàng mùa đông đỏ như đồng ấy, tôi có thể nhìn cả ngày không chán. Năm nào tôi cũng chọn lấy mấy lá thật đẹp về phủ một lớp dầu mỏng, bày lên bàn viết. Bạn có biết nó gợi lên chất liệu gì không? Chất sơn mài. Cây sồi già Bên vệ đường, sừng sững một cây sồi. Đó là một cây sồi lớn, hai người ôm không xuể, có những cành có lẽ phải gãy từ lâu, vỏ cây nứt nẻ đầy vết sẹo. Với những cánh tay to xù xì không cân đối, với những ngón tay quều quào xoè rộng, nó như một con quái vật già nua cau có và khinh khỉnh đứng giữa đám bạch dương tươi cười. Bấy giờ đã là đầu tháng sáu. Mới sau có một tháng, cây sồi già đã thay đổi hẳn, toả rộng thành vòm lá xum xuê xanh tốt thẫm màu, đang say sưa ngây ngất, khẽ đung đưa trong nắng chiều. Không còn thấy những ngón tay co quắp, những vết sẹo và vẻ ngờ vực, buồn rầu trước kia. Xuyên qua lớp vỏ cứng già hàng thế kỉ, những khóm lá non xanh tươi đã đâm thẳng ra ngoài. Thật khó lòng tin được chính cây sồi già cằn cỗi kia đã sinh ra chùm lá non xanh mơn mởn ấy. Cây sồi già Bên vệ đường, sừng sững một cây sồi. Đó là một cây sồi lớn, hai người ôm không xuể, có những cành có lẽ phải gãy từ lâu, vỏ cây nứt nẻ đầy vết sẹo. Với những cánh tay to xù xì không cân đối, với những ngón tay quều quào xoè rộng, nó như một con quái vật già nua cau có và khinh khỉnh đứng giữa đám bạch dương tươi cười. Bấy giờ đã là đầu tháng sáu. Mới sau có một tháng, cây sồi già đã thay đổi hẳn, toả rộng thành vòm lá xum xuê xanh tốt thẫm màu, đang say sưa ngây ngất, khẽ đung đưa trong nắng chiều. Không còn thấy những ngón tay co quắp, những vết sẹo và vẻ ngờ vực, buồn rầu trước kia. Xuyên qua lớp vỏ cứng già hàng thế kỉ, những khóm lá non xanh tươi đã đâm thẳng ra ngoài. Thật khó lòng tin được chính cây sồi già cằn cỗi kia đã sinh ra chùm lá non xanh mơn mởn ấy.Lá bàng Có những cây mùa nào cũng đẹp như cây bàng. Mùa xuân, lá bàng mới nảy trông như những ngọn lửa xanh. Sang hè, lá lên thật dày, ánh sáng xuyên qua chỉ còn là màu ngọc bích. Khi lá bàng ngả sang màu lục, ấy là mùa thu. Sang đến những ngày cuối đông, mùa của lá rụng, nó lại có vẻ đẹp riêng. Những lá bàng mùa đông đỏ như đồng ấy, tôi có thể nhìn cả ngày không chán. Năm nào tôi cũng chọn lấy mấy lá thật đẹp về phủ một lớp dầu mỏng, bày lên bàn viết. Bạn có biết nó gợi lên chất liệu gì không? Chất sơn mài. 1.Tác giả miêu tả bộ phận nào của cây?a/ Tả lá bàng b/ Tả cây sồi già (thân, cành, lá)3. Tìm những hình ảnh so sánh và nhân hóa trong các đoạn văn.2. Cách tả của tác giả trong mỗi đoạn có gì đáng chú ý ?a/Tả sự thay đổi màu sắc của lá bàng theo thời gian bốn mùa: Xuân- Hạ- Thu- Đông.b/Tả sự thay đổi của cây sồi già từ mùa đông sang mùa xuân: Mùa đông cây sồi nứt nẻ, đầy sẹo. Sang mùa xuân, cây sồi toả rộng thành vòm lá xum xuê, bừng dậy một sức sống bất ngờ.Hình ảnh so sánh: - Lá bàng mới nảy trông như những ngọn lửa xanh. Lá bàng mùa đông đỏ như đồng.- Nó (cây sồi) như một con quái vật già nua, cau có và khinh khỉnh đứng giữa đám bạch dương tươi cười.Hình ảnh nhân hoá làm cho cây sồi già như có tâm hồn của người: Mùa đông, cây sồi già cau có, khinh khỉnh, vẻ ngờ vực, buồn rầu. Xuân đến, nó say sưa, ngây ngất, khẽ đung đưa trong nắng chiều.Đoạn văn “Cây sồi già” của Lép Tôn – xtôiTả sự thay đổi của cây sồi từ mùa đông sang mùa xuânSử dụng hình ảnh so sánh: nó như một con quái vật già nua, cau có và khinh khỉnh đứng giữa đám bạch dương tươi cườiHình ảnh nhân hóa làm cây sồi già như có tâm hồn của con người: Mùa đông, cây sồi già cau có, khinh khỉnh,, vẻ ngờ vực, buồn rầu. Xuân đến, nó say sưa, ngây ngất, khẽ đung đưa trong nắng chiều4. Những hình ảnh so sánh và nhân hóa có tác dụng gì? Những hình ảnh so sánh và nhân hóa có tác dụng: gợi tả một cách cụ thể, sinh động đặc điểm, vẻ đẹp riêng của cây, khiến chúng trở nên gần gũi, thân thuộc với con người. Bài 2: Viết một đoạn văn tả lá, thân hay gốc của một cây mà em yêu thích.2. Lá của giống đa lông rất đặc biệt. Trên mặt lá, cuống lá thường bao phủ một lớp lông tơ mịn màng màu trắng. Lớp lông mềm mại này đã tạo nên cho chiếc lá bầu dục, màu xanh lam thêm một lớp bàng bạc lóng lánh. Nếu nhìn dưới ánh mặt trời, nó sẽ càng lấp lánh hơn, sáng bóng hơn. Những chiếc lá to hơn bàn tay đứa trẻ lên năm, xếp vòng quanh và đối nhau qua thân cây.. Trông nó tựa như những bàn tay trẻ thơ xòe ra hứng lấy tia nắng mặt trời.Sau đây là một số đoạn văn hay 1. Những cây chuối trong vườn đã được mấy năm tuổi rồi. Những cây chuối mẹ, chuối con sống quây quần bên nhau. Nổi bật hơn cả là những cây chuối mẹ cao lớn. Thân cây mọc lên cao, thẳng và hơi vững. Lúc còn nhỏ, da nó nhẵn, mịn màng và mỗi khi áp má vào đó em thấy mát như da em bé. Thân chuối được làm thành từ rất nhiều bẹ. Từng bẹ lớn nhỏ bao bọc lẫn nhau. Nhưng đến khi đã lớn, những cái bẹ bên ngoài khô đi và dần dần thay một cái áo mới.3. Những cây chuối trong vườn đã được mấy năm tuổi rồi. Những cây chuối mẹ, chuối con sống quây quần bên nhau. Nổi bật hơn cả là những cây chuối mẹ cao lớn. Thân cây mọc lên cao, thẳng và hơi vững. Lúc còn nhỏ, da nó nhẵn, mịn màng và mỗi khi áp má vào đó em thấy mát như da em bé. Thân chuối được làm thành từ rất nhiều bẹ. Từng bẹ lớn nhỏ bao bọc lẫn nhau. Nhưng đến khi đã lớn, những cái bẹ bên ngoài khô đi và dần dần thay một cái áo mới. 4. Lá của giống đa lông rất đặc biệt. Trên mặt lá, cuống lá thường bao phủ một lớp lông tơ mịn màng màu trắng. Lớp lông mềm mại này đã tạo nên cho chiếc lá bầu dục, màu xanh lam thêm một lớp bàng bạc lóng lánh. Nếu nhìn dưới ánh mặt trời, nó sẽ càng lấp lánh hơn, sáng bóng hơn. Những chiếc lá to hơn bàn tay đứa trẻ lên năm, xếp vòng quanh và đối nhau qua thân cây.. Trông nó tựa như những bàn tay trẻ thơ xòe ra hứng lấy tia nắng mặt trời. Ghi nhớ1. Khi quan sát cây cối, ta cần chú ý điều gì?Quan sát theo một trình tự hợp lí; sử dụng các giác quan khi quan sát.2. Vận dụng biện pháp so sánh và nhân hóa khi viết văn miêu tả có tác dụng gì?Vận dụng biện pháp so sánh và nhân hóa khi viết văn miêu tả có tác dụng làm cho sự vật được miêu tả trở nên cụ thể, gần gũi, sinh động hơn và như thế bài văn sẽ hay hơn, hấp dẫn hơn.Dặn dò: - Hoàn chỉnh lại bài văn tả một bộ phận của cây, viết vào vở. Đọc hai bài tham khảo: Bàng thay lá, Cây tre. - Quan sát một loài hoa hoặc một thứ quả mà em thích để chuẩn bị cho tiết học sau.Cám ơn quý thầy cô đã quan tâm theo dõi, chúc quý thầy cô sức khỏe, chúc các em học tốt !CHÀO TẠM BIỆT CÁC EM!