Bài giảng Tập làm văn Lớp 4 - Tuần 11, Bài: Mở bài trong bài văn kể chuyện - Năm học 2022-2023 - Lê Thị Hồng Hạnh

 KTUTS
 Thứ 6 ngày 18 tháng 11 năm 2022
 Tập làm văn
Mở bài trong bài văn kể chuyện. 1) Đọc truyện sau : Rùa và thỏ
 Trời mùa thu mát mẻ. Trên bờ sông, một con rùa đang cố sức tập chạy.
 Một con thỏ thấy thế liền mỉa mai : 
 - Đã gọi là chậm như rùa mà cũng đòi tập chạy.
 Rùa đáp :
 - Anh đừng giễu tôi ! Anh với tôi thử chạy thi coi ai hơn !
 Thỏ ngạc nhiên : 
 - Rùa mà dám chạy thi với thỏ sao ? Ta chấp chú em một nửa đường đó !
 Rùa không nói gì. Biết mình chậm chạp, nó dốc sức chạy thật nhanh.
 Thỏ nhìn theo, mỉm cười. Nó nghĩ : “Chả việc gì mà vội, rùa gần tới đích, mình 
phóng cũng thừa sức thắng cuộc.” Vì vậy, nó cứ nhởn nhơ nhìn trời, mây, cây cỏ.
 Lúc sực nhớ đến cuộc thi, ngẩng đầu lên, nó thấy rùa đã gần tới đích, bèn vắt 
chân lên cổ mà chạy. Nhưng muộn mất rồi. Rùa đã tới đích trước nó.
 2 ) Tìm đoạn mở bài trong câu chuyện trên. La – phông -ten 3) Cách mở bài sau đây có gì khác với cách mở 
 bài nói trên
 Trong muôn loài, rùa vốn nổi tiếng là chậm chạp, 
còn thỏ thì chạy nhanh như bay. Thế mà có một con 
rùa dám chạy thi với thỏ và thắng cả thỏ. Vì sao có 
chuyện ngược đời như vậy ? Sau đây, em xin kể đầu 
đuôi câu chuyện ấy. 3) Cách mở bài sau đây có gì khác với cách mở bài nói trên
 Trong muôn loài, rùa vốn nổi tiếng 
là chậm chạp, còn thỏ thì chạy nhanh 
 Trời mùa thu mát mẻ. Trên bờ 
như bay. Thế mà có một con rùa dám 
 sông, một con rùa đang cố sức tập 
chạy thi với thỏ và thắng cả thỏ. Vì sao 
 chạy.
có chuyện ngược đời như vậy ? Sau 
đây, em xin kể đầu đuôi câu chuyện ấy.
 KKhông kể thẳng vào sự việc để bắt 
 đầu câu chuyện mà nói chuyện khác Trực tiếp đi thẳng vào sự việc bắt 
 sau đó mới dẫn vào câu chuyện định đầu câu chuyện.
 kể. => Cách mở bài trực tiếp
 => Cách mở bài gián tiếp GHI NHỚ
 Có hai cách mở bài :
1 . Mở bài trực tiếp : 2. Mở bài gián tiếp : 
Kể ngay vào sự việc Nói chuyện khác để 
mở đầu câu chuyện dẫn vào câu chuyện 
 định kể. Luyện tập : 1 ) Đọc các mở bài sau và cho biết đó là 
 những cách mở bài nào ? Vì sao em biết ?
a) Có một con rùa sống bên bờ sông. Biết mình chậm chạp nên 
hôm nào cũng vậy, vừa sáng sớm tinh mơ, nó đã ra bờ sông tập 
chạy.
 Mở bài trực tiếp LuyệnLuyện tập tập : :1 1 ) )Đọc Đọc các các mở mở bài bài sau sau và và cho cho biết biết đó đó là là 
 những cáchnhững mở cách bài mởnào bài? Vì nào sao ? em biết ?
b) Xưa nay, người cậy tài cậy giỏi mà chủ quan, biếng nhác thì 
chẳng làm nên việc gì. Ngược lại, sức có kém nhưng quyết tâm, 
nhẫn nại ắt thành công. Câu chuyện Rùa và thỏ chứng minh 
điều đó.
 Mở bài gián tiếp Luyện tập : 1 ) Đọc các mở bài sau và cho biết đó là 
 những cách mở bài nào ? Vì sao em biết ?
c) Đầu năm học vừa qua, lớp em có mấy bạn vì chủ quan, lười 
biếng nên kết quả học tập sút kém hẳn so với hồi lớp ba. Cô 
giáo bèn kể chuyện Rùa và thỏ để khuyên các bạn phải cố gắng, 
chăm chỉ. Câu chuyện này như sau :
 Mở bài gián tiếp Luyện tập : 1 ) Đọc các mở bài sau và cho biết đó là 
 những cách mở bài nào ? Vì sao em biết ?
d) Trong các loài thú, mấy ai chạy nhanh bằng bọn thỏ chúng 
tôi ? Thấy bóng chúng tôi trên đường đua thì hươu, nai còn phải 
kiêng dè, chưa nói gì tới bác trâu hay chị lợn. Thế mà có lần thỏ 
tôi phải ngậm đắng nuốt cay chịu thua anh chàng rùa nổi tiếng 
lù đù, chậm chạm. Câu chuyện ấy dạy cho tôi một bài học nhớ 
đời. Đầu đuôi thế này :
 Mở bài gián tiếp Luyện tập : 2) Câu chuyện sau đây mở bài theo cách nào ?
 Hai bàn tay
 Hồi ấy, ở Sài Gòn, Bác Hồ có một người bạn tên là Lê.
 Một hôm, Bác Hồ hỏi bác Lê :
 - Anh Lê anh có yêu nước không ?
 Bác Lê trả lời : Mở bài trực tiếp
 - Có chứ.
 - Anh có thể giữ bí mật không ?
 - Có.
 - Tôi muốn đi ra nước ngoài xem Pháp và các nước khác họ làm như thế nào, sau đó, trở về 
giúp đồng bào chúng ta. Nhưng đi một mình cũng mạo hiểm. Anh có muốn đi với tôi không ?
 Bác Lê sửng sốt :
 - Nhưng chúng ta lấy đâu ra tiền mà đi ?
 - Đây, tiền đây !
 Vừa nói, Bác Hồ vừa giơ hai bàn tay ra và tiếp :
 - Chúng ta sẽ làm bất cứ việc gì để sống và để đi. Anh đi với tôi chứ ? 
 Theo Trần Dân Tiên Có mấy cách mở bài trong bài văn kể chuyện ?