Bài giảng Tập làm văn Lớp 4 - Bài: Luyện tập miêu tả các bộ phận của cây cối

 Tập làm v ă n 
Kiểm tra bài cũ 
Em hãy đ ọc đ oạn “Bàng thay lá ” – SGK TV4 trang 41 và nhận xét về cách miêu tả của tác giả? 
 - Tìm câu v ă n miêu tả lá non? Tác giả dùng biện pháp nghệ thuật gì đ ể miêu tả? 
2. Em hãy đ ọc đ oạn “ Cây tre ” – SGK TV4 trang 42 và cho biết cách tả 
 của tác giả trong đ oạn này có gì đ áng chú ý? 
Luyện tập miêu tả các bộ phận của cây cối 
Tập làm v ă n 
Bài tập 1( a ): Đọc đ oạn v ă n miêu tả hoa d ư ới đ ây 
 và nêu nhận xét về cách miêu tả của tác giả. 
	 Hoa sầu đ âu 
 Vào khoảng cuối tháng ba, các cây hoa sầu đ âu ở vùng quê Bắc Bộ đ âm hoa và ng ư ời ta thấy hoa sầu đ âu nở nh ư c ư ời. Hoa nhỏ bé, lấm tấm mấy chấm đ en nở từng chùm, đ u đư a nh ư đư a võng mỗi khi có gió. Cứ đ ến tháng ba, nhớ đ ến sầu đ âu là tôi cảm thấy thoang thoảng đ âu đ ây một mùi th ơ m mát mẻ, dịu dàng, mát mẻ còn h ơ n cả h ươ ng cau, mà dịu dàng có khi h ơ n cả mùi th ơ m hoa mộc. Mùi th ơ m huyền diệu đ ó hoà với mùi của đ ất ruộng cày vỡ ra, mùi đ ậu đ ã già mà ng ư ời nông phu hái về ph ơ i nắng, mùi mạ non lên sớm xanh màu hoa lí, mùi khoai sắn, mùi rau cần ở các ruộng xâm xấp n ư ớc đư a lên, Bao nhiêu thứ đ ó, bấy nhiêu th ươ ng yêu, khiến ng ư ời ta cảm thấy nh ư ngây ngất, nh ư say say một thứ men gì. 
 Theo Vũ Bằng 
1. Nêu cách miêu tả hoa của nhà v ă n? 
 2. Tác giả miêu tả hoa với những nét đ ặc sắc nào? 
 3. Tác giả dùng biện pháp nghệ thuật gì đ ể tả? 
1. Tả cả chùm, không tả từng bông. 
 2. Tả mùi th ơ m đ ặc biệt của hoa. 
 3. Miêu tả bằng biện pháp nghệ thuật so sánh. 
	 Hoa sầu đ âu 
 Vào khoảng cuối tháng ba, các cây hoa sầu đ âu ở vùng quê Bắc Bộ đ âm hoa và ng ư ời ta thấy hoa sầu đ âu nở nh ư c ư ời. Hoa nhỏ bé, lấm tấm mấy chấm đ en nở từng chùm, đ u đư a nh ư đư a võng mỗi khi có gió. Cứ đ ến tháng ba, nhớ đ ến sầu đ âu là tôi cảm thấy thoang thoảng đ âu đ ây một mùi th ơ m mát mẻ, dịu dàng, mát mẻ còn h ơ n cả h ươ ng cau, mà dịu dàng có khi h ơ n cả mùi th ơ m hoa mộc. Mùi th ơ m huyền diệu đ ó hoà với mùi của đ ất ruộng cày vỡ ra, mùi đ ậu đ ã già mà ng ư ời nông phu hái về ph ơ i nắng, mùi mạ non lên sớm xanh màu hoa lí, mùi khoai sắn, mùi rau cần ở các ruộng xâm xấp n ư ớc đư a lên, Bao nhiêu thứ đ ó, bấy nhiêu th ươ ng yêu, khiến ng ư ời ta cảm thấy nh ư ngây ngất, nh ư say say một thứ men gì. Theo Vũ Bằng 
THẢO LUẬN NHÓM 
 Qua đ oạn v ă n tả hoa 
 sầu đ âu, em có nhận xét gì 
về cách miêu tả của tác giả? 
1. Tả cả chùm, không tả từng bông. 
2. Tả mùi th ơ m đ ặc biệt của hoa. 
3. Biện pháp nghệ thuật so sánh. 
Luyện tập miêu tả các bộ phận của cây cối 
Tập làm v ă n 
Bài tập 1( b ): Đọc đ oạn v ă n miêu tả quả d ư ới đ ây 
 và nêu nhận xét về cách miêu tả của tác giả. 
 Quả cà chua 
 Đêm huyền diệu đ ã rủ hoa cà chua lặn theo vòng thời gian chuyển vần. Hoa biến đ i về cây tạo ra những chùm quả nõn chung màu với cây với lá. 
 Cà chua ra quả, xum xuê, chi chít, quả lớn quả bé vui mắt nh ư đ àn gà mẹ đ ông con. Quả một, quả chùm, quả sinh đ ôi, quả chùm ba, chùm bốn. Quả ở thân, quả leo nghịch ngợm lên ngọn làm oẻ cả những nhánh to nhất. 
 Nắng đ ến tạo vị th ơ m mát dịu dần trong quả. Mỗi quả cà chua chín là một mặt trời nhỏ hiền dịu. Cà chua thắp đ èn lồng trong lùm cây nhỏ bé, gọi ng ư ời đ ến hái. Màu đ ỏ là màu nhận ra sớm nhất. Những quả cà chua đ ầu mùa gieo sự náo nức cho mọi ng ư ời. 
 Theo Ngô V ă n Phú 
 Quả cà chua 
 Đêm huyền diệu đ ã rủ hoa cà chua lặn theo vòng thời gian chuyển vần. Hoa biến đ i về cây tạo ra những chùm quả nõn chung màu với cây với lá. 
 Cà chua ra quả, xum xuê, chi chít, quả lớn quả bé vui mắt nh ư đ àn gà mẹ đ ông con. Quả một, quả chùm, quả sinh đ ôi, quả chùm ba, chùm bốn. Quả ở thân, quả leo nghịch ngợm lên ngọn làm oẻ cả những nhánh to nhất. 
 Nắng đ ến tạo vị th ơ m mát dịu dần trong quả. Mỗi quả cà chua chín là một mặt trời nhỏ hiền dịu. Cà chua thắp đ èn lồng trong lùm cây nhỏ bé, gọi ng ư ời đ ến hái. Màu đ ỏ là màu nhận ra sớm nhất. Những quả cà chua đ ầu mùa gieo sự náo nức cho mọi ng ư ời. Theo Ngô V ă n Phú 
1. Tả cây cà chua từ khi hoa rụng đ ến khi kết quả, từ khi quả xanh đ ến khi quả chín. 
1. Em có nhận xét gì về cách miêu tả quả của tác giả? 
2. Tìm nét nổi bật nhất của đ oạn v ă n? 
3. Tác giả miêu tả quả cà chua bằng những biện pháp nghệ thuật nào? 
2. Tả cà chua ra quả xum xuê, chi chít và vẻ đ ẹp của quả khi chín 
3. Tác giả miêu tả bằng nghệ thuật so sánh và nhân hoá 
Luyện tập miêu tả các bộ phận của cây cối 
Tập làm v ă n 
Luyện tập miêu tả các bộ phận của cây cối 
Tập làm v ă n 
1. Tả cả chùm, không tả từng bông. 
2. Tả mùi th ơ m đ ặc biệt của hoa. 
3. Tác giả miêu tả bằng biện pháp 
 nghệ thuật so sánh. 
TẢ HOA 
TẢ QUẢ 
1. Tả cây cà chua từ khi hoa rụng đ ến khi kết quả, từ khi quả xanh đ ến khi quả chín. 
2. Tả cà chua ra quả xum xuê, chi chít và vẻ đ ẹp của quả khi chín 
3. Tác giả miêu tả bằng nghệ thuật so sánh và nhân hoá 
Qua 2 đ oạn v ă n em hãy nhận xét cách miêu tả hoa và quả có đ iểm gì giống và khác nhau? 
Luyện tập miêu tả các bộ phận của cây cối 
Tập làm v ă n 
Bài tập 2: Viết một đ oạn v ă n tả một loài hoa hoặc một thứ quả mà em yêu thích. 
Ví dụ đ oạn v ă n tả hoa: 
 Bông hoa h ư ớng d ươ ng thật to và rực rỡ. Hàng tr ă m cái cánh mỏng xếp xen kẽ vào nhau rung rinh theo chiều gió. Nhụy hoa màu đ en nh ư mời gọi lũ ong b ư ớm đ ến vui cùng. Hoa h ư ớng d ươ ng là biểu t ư ợng đ ẹp của một khát vọng v ươ n tới chân lí nh ư chính tên gọi của loài hoa. 
Ví dụ đ oạn v ă n tả quả: 
 Theo thời gian, những quả cam lớn dần rồi chuyển từ màu xanh nhạt sang màu vàng t ươ i. Đến lúc đươ c ă n thì nó khoác chiếc áo vàng ươ m. Những quả cam óng lên, da c ă ng mọng. Chúng nh ư những chiếc đ èn lồng nhỏ treo l ơ lửng trên cây. Ăn quả cam ở v ư ờn nhà em thật mát và ngọt. 
Em hãy nhận xét cách miêu tả qua đ oạn v ă n của các bạn? Bạn đ ã chọn chi tiết nào 
 nổi bật nhất đ ể tả? Bạn đ ã sử dụng nghệ thuật nào? 
Luyện tập miêu tả các bộ phận của cây cối 
Tập làm v ă n 
Củng cố: Khi miêu tả các bộ phận của 
 cây cối em chú ý đ iều gì? 
Dặn dò: Về nhà đ ọc 2 đ oạn v ă n “Hoa mai 
 vàng” và “ Trái vải tiến vua” – 
 SGK TV4 - trang 50 
rồi nhận xét về cách miêu tả của tác giả