Bài giảng Luyện từ và câu Lớp 4 - Tuần 2: Ôn tập về dấu câu (Dấu hai chấm)

MÔN 
LUYỆN TỪ VÀ CÂU 
Luyện từ và câu : 
Kiểm tra bài cũ: 
- Em hãy nêu tác dụng của dấu phẩy? 
- Đặt một câu ghép có sử dụng dấu phẩy ngăn cách các vế trong câu ghép đó. 
Luyện từ và câu : Ôn tập về dấu câu (Dấu hai chấm) 
1. Trong mỗi trường hợp dưới đây, dấu hai chấm được dùng làm gì? 
 a) Một chú công an vỗ vai em: 
 - Cháu quả là chàng gác rừng dũng cảm! 
 Nguyễn Thị Cẩm Châu 
 b) Cảnh vật xung quanh tôi đang có sự thay đổi lớn: hôm nay tôi đi học. 
 Thanh Tịnh 
- Báo hiệu bộ phận câu đứng sau nó là lời giải thích cho bộ phận đứng trước. 
- Dẫn lời nói trực tiếp của nhân vật. 
Tác dụng của dấu hai chấm 
b) Cảnh vật xung quanh tôi đang có sự thay đổi lớn: hôm nay tôi đi học. 
Câu văn 
Luyện từ và câu : Ôn tập về dấu câu (Dấu hai chấm) 
a) Một chú công an vỗ vai em: 
- Cháu quả là chàng gác rừng dũng cảm! 
Luyện từ và câu : Ôn tập về dấu câu (Dấu hai chấm) 
* Nội dung cần ghi nhớ: 
 Dấu hai chấm báo hiệu bộ phận câu đứng sau nó là lời nói của một nhân vật hoặc là lời giải thích cho bộ phận đứng trước. 
 Khi báo hiệu lời nói của nhân vật , dấu hai chấm được dùng phối hợp với dấu ngoặc kép hay dấu gạch đầu dòng . 
2.Có thể đặt dấu hai chấm vào chỗ nào trong các khổ thơ ,các câu văn dưới đây ?  
a) Trận đánh đã bắt đầu 
 Quân ta ào lên trước 
 Một tên giặc ngã nhào 
 Chết rồi, không dậy được. 
Chết là không nhúc nhích 
Sao nó cứ lồm cồm? 
Tính ăn gian chẳng thích 
Chơi thật thà vui hơn. 
Thằng giặc cuống cả chân 
Nhăn nhó kêu rối rít 
- Đồng ý là tao chết 
Nhưng đây tổ kiến vàng! 
 Định Hải 
Luyện từ và câu : Ôn tập về dấu câu (Dấu hai chấm) 
b) Tôi đã ngửa cổ suốt một thời mới lớn để chờ đợi một nàng tiên áo xanh bay xu ống từ trời và bao giờ cũng hy vọng khi tha thiết cầu xin “Bay đi, diều ơi! Bay đi!” 
 Theo Tạ Duy Anh 
 Luyện từ và câu : Ôn tập về dấu câu (Dấu hai chấm) 
c) Từ Đèo Ngang nhìn về hướng nam, ta bắt gặp một phong cảnh thiên nhiên kì vĩ phía tây là dãy Trường Sơn trùng điệp, phía đông là biển cả bao la, ở giữa là một vùng đồng bằng biếc xanh màu lục diệp. 
 Theo Văn Nhĩ 
a) Trận đánh đã bắt đầu 
 Quân ta ào lên trước 
 Một tên giặc ngã nhào 
 Chết rồi, không dậy được. 
Chết là không nhúc nhích 
Sao nó cứ lồm cồm? 
Tính ăn gian chẳng thích 
Chơi thật thà vui hơn. 
Thằng giặc cuống cả chân 
Nhăn nhó kêu rối rít 
- Đồng ý là tao chết 
Nhưng đây tổ kiến vàng! 
 Định Hải 
2.Có thể đặt dấu hai chấm vào chỗ nào trong các khổ thơ,các câu văn dưới đây ? 
: 
Luyện từ và câu : Ôn tập về dấu câu (Dấu hai chấm) 
b) Tôi đã ng ử a cổ suốt một thời mới lớn để chờ đợi một nàng tiên áo xanh bay xu ống từ trời và bao giờ cũng hy vọng khi tha thiết cầu xin “Bay đi, diều ơi! Bay đi!” 
 Theo Tạ Duy Anh 
: 
Luyện từ và câu : Ôn tập về dấu câu (Dấu hai chấm) 
c) Từ Đèo Ngang nhìn về hướng nam, ta bắt gặp một phong cảnh thiên nhiên kì vĩ phía tây là dãy Trường Sơn trùng điệp, phía đông là biển cả bao la, ở giữa là một vùng đồng bằng biếc xanh màu lục diệp. 
 Theo Văn Nhĩ 
: 
3) Đọc mẩu chuyện vui dưới đây : 
 Chỉ vì quên một dấu câu 
 Có ông khách nọ đến cửa hàng đặt vòng hoa viếng bạn . Ông dặn người bán hàng ghi lên băng tang: “Kính viếng bác X.” Nhưng về đến nhà, nghĩ lại, thấy lời phúng còn đơn giản quá, ông bèn sai con chuyển cho người bán hàng một tin nhắn, lời lẽ như sau: “Xin ông làm ơn ghi thêm nếu còn chỗ linh hồn bác sẽ được lên thiên đàng.” 
 Lúc vòng hoa được đem tới đám tang, ông khách mới giật mình. Trên vòng hoa cài một dải băng đen với dòng chữ thật là nắn nót: “Kính viếng bác X. Nếu còn chỗ, linh hồn bác sẽ được lên thiên đàng” 
 Luyện từ và câu : Ôn tập về dấu câu (Dấu hai chấm) 
*Trả lời các câu hỏi sau: 
a) Ông khách viết tin nhắn như thế nào? 
b) Người bàn hàng hiểu lầm ý ông khách nên ghi gì trên dải băng tang? 
c) Để người bán hàng khỏi hiểu lầm, ông khách cần thêm dấu gì vào tin nhắn của mình , dấu đó đặt sau chữ nào? 
 a) Tin nhắn của ông khách 
b) Người bán hàng hiểu lầm ý của khách nên ghi trên dải băng tang 
Kính viếng bác X. Nếu còn chỗ, linh hồn bác sẽ được lên thiên đàng. 
(hiểu là nếu còn chỗ trên thiên đàng) 
Xin ông làm ơn ghi thêm nếu còn chỗ linh hồn bác sẽ được lên thiên đàng. 
(hiểu là nếu còn chỗ viết trên băng tang) 
c) Để người bán hàng khỏi hiểu lầm, ông khách cần thêm dấu gì vào tin nhắn, dấu đó đặt sau chữ nào? 
Xin ông làm ơn ghi thêm nếu còn chỗ: linh hồn bác sẽ được lên thiên đàng.