Bài giảng Luyện từ và câu Lớp 4 - Tuần 15: Giữ phép lịch sự khi đặt câu hỏi - Nguyễn Thị Tuyết

Chào mừng các thầy cô giáoVeà döï tieát : Luyeän töø vaø caâuGiáo viên: Nguyễn Thị TuyếtI. Nhận xét: 1. Tìm câu hỏi trong khổ thơ dưới đây. Những từ ngữ nào trong câu hỏi thể hiện thái độ lễ phép của người con?- Tuổi con là tuổi NgựaNgựa không yên một chỗTuổi con là tuổi đi Xuân Quỳnh- Mẹ ơi, con tuổi gì? con tuổi gì?– Mẹ ơi, 2. Em muốn biết sở thích của mọi người trong ăn mặc, vui chơi, giải trí. Hãy đặt câu hỏi thích hợp:a) Với cô giáo hoặc thầy giáo em.b) Với bạn em.I. Nhận xét: Khi hỏi chuyện người khác, cần giữ phép lịch sự. Cụ thể là : Cần thưa gửi, xưng hô cho phù hợp với quan hệ giữa mình và người được hỏi. 3. Theo em, để giữ lịch sự, cần tránh hỏi những câu hỏi có nội dung như thế nào ?I. Nhận xét: Cần tránh những câu hỏi làm phiền lòng người khác. Khi hỏi chuyện người khác, cần giữ phép lịch sự. Cụ thể là : Cần thưa gửi, xưng hô cho phù hợp với quan hệ giữa mình và người được hỏi. Cần tránh những câu hỏi làm phiền lòng người khác.II. Ghi nhớ:III. Luyện tập. a. Ông bố dắt con đến gặp thầy giáo để xin học. Thầy Rơ-nê đã già, mái tóc ngả màu xám, da nhăn nheo, nhưng đi lại vẫn nhanh nhẹn Thầy hỏi:	- Con tên là gì? Ông Giô-dép liếc mắt nhìn Lu-i, có ý bảo con trả lời. - Thưa thầy, con là Lu-i Pa-xtơ ạ. - Con đã muốn đi học chưa hay còn thích chơi? - Thưa thầy con muốn đi học ạ.Theo ĐỨC HOÀI Cách hỏi và đáp trong mỗi đoạn đối thoại dưới đây thể hiện quan hệ giữa các nhân vật và tính cách của mỗi nhân vật như thế nào?1b. Một lần I-u-ra chạm trán tên sĩ quan phát xít. Tên sĩ quan hỏi: - Thằng nhóc tên gì? - I-u-ra. - Mày là đội viên hả? - Phải. - Sao mày không đeo khăn quàng? - Vì không thể quàng khăn trước mặt bọn phát xít. Theo VĂN 4 (1984)III. Luyện tập. Cách hỏi và đáp trong mỗi đoạn đối thoại dưới đây thể hiện quan hệ giữa các nhân vật và tính cách của mỗi nhân vật như thế nào?Quan hệ giữa các nhân vậtTính cách của từng nhân vậtĐoạn a: Đoạn b: Quan hệ thầy- trò Quan hệ thù địch:Tên sĩ quan phát xít – cậu bé yêu nước. - Thầy Rơ - nê hỏi Lu- i rất ân cần trìu mến, chứng tỏ thầy rất yêu học trò. - Trò (Lu - i - Pa -xtơ) trả lời thầy rất lễ phép cho thấy cậu là một đứa trẻ ngoan biết kính trọng thầy giáo. -Tên sĩ quan phát xít hỏi rất hách địch, xấc xược. - Cậu bé trả lời trống không vì cậu yêu nước, căm ghét, khinh bỉ tên xâm lược. 2. So sánh các câu hỏi trong đoạn văn sau. Em thấy câu các bạn nhỏ hỏi cụ già có thích hợp hơn những câu hỏi khác không? Vì sao? Sau một cuộc dạo chơi, đám trẻ ra về. Tiếng nói cười ríu rít. Bỗng các em dừng lại khi thấy một cụ già đang ngồi ở vệ cỏ ven đường. Trông cụ thật mệt mỏi, cặp mắt lộ rõ vẻ u sầu.- Chuyện gì xảy ra với ông cụ thế nhỉ? Đám trẻ tiếp lời, bàn tán sôi nổi:- Chắc là cụ bị ốm?- Hay cụ đánh mất cái gì?- Chúng mình thử hỏi xem đi!Các em tới chỗ ông cụ, lễ phép hỏi :- Thưa cụ, chúng cháu có thể giúp gì cụ không ạ?Theo XU-KHÔM-LIN-XKI- Một em trai hỏi.- Chuyện gì xảy ra với ông cụ thế nhỉ ?- Chắc là cụ bị ốm ?- Hay cụ đánh mất cái gì ?Các câu hỏi có trong đoạn văn: - Thưa cụ, chúng cháu cóthể giúp gì cụ không ạ ?Các bạn hỏi cụ giàCác bạn tư hỏi nhau– Chuyện gì xảy ra với ông  cụ thế nhỉ ?– Chắc là cụ bị ốm ?– Hay cụ đánh mất cái gì ?– Thưa cụ, chúng cháu có thể giúp gì cụ không ạ ?Các bạn hỏi cụ giàCác bạn tự hỏi nhau 2. So sánh các câu hỏi trong đoạn văn sau. Em thấy câu các bạn nhỏ hỏi cụ già có thích hợp hơn những câu hỏi khác không? Vì sao? Khi hỏi chuyện người khác, cần giữ phép lịch sự. Cụ thể là : Cần thưa gửi, xưng hô cho phù hợp với quan hệ giữa mình và người được hỏi. Cần tránh những câu hỏi làm phiền lòng người khác.II. Ghi nhớ: