Bài giảng Luyện từ và câu Lớp 4 - Tuần 11, Bài: Tính từ - Năm học 2021-2022 - Thiều Thị Liên

 NHIỆTNHIỆT LIỆTLIỆT CHÀOCHÀO MỪNGMỪNG CÁCCÁC THẦYTHẦY CÔCÔ 
 VỀVỀ DỰDỰ GIỜGIỜ THĂMTHĂM LỚPLỚP
 MÔNMÔN :: LUYỆNLUYỆN TỪTỪ VÀVÀ CÂUCÂU
 BÀIBÀI:: TÍNHTÍNH TỪTỪ
 GiáoGiáo viênviên :: ThiềuThiều ThịThị LiênLiên I. Nhận xét 
1. Đọc truyện sau: Cậu học sinh ở Ác- boa
 Ác-boa là một thị trấn nhỏ, không có những lâu đài đồ sộ, 
nguy nga, chỉ thấy những ngôi nhà nhỏ bé, cổ kính và những 
vườn nho con con. Dòng sông Quy-dăng-xơ hiền hòa lượn 
quanh thành phố với những chiếc cầu trắng phau.
 Ông bố dắt con đến gặp thầy giáo để xin học. Thầy Rơ-nê đã 
già, mái tóc ngả màu xám, da nhăn nheo, nhưng đi lại vẫn 
nhanh nhẹn Thầy cứ lắc đầu chê Lu-i còn bé quá.
 Thế mà chỉ ít lâu sau, Lu-i đã khiến thầy rất hài lòng. Cậu là 
học sinh chăm chỉ và giỏi nhất lớp. 
 Theo Đức Hoài 2. Các từ trong truyện trên miêu tả:
a) Tính tình, tư chất của cậu bé Lu-i: chăm chỉ, giỏi
b) Màu sắc của sự vật: Những 
 - Những chiếc cầu: trắng phau từ
 - Mái tóc của thầy Rơ - nê: xám miêu tả 
c) Hình dáng, kích thước và các đặc điểm khác đặc 
của sự vật: điểm 
 - Thị trấn: nhỏ hoặc
 - Vườn nho: con con tính 
 - Những ngôi nhà: nhỏ bé, cổ kính chất 
 - Dòng sông: hiền hòa của
 - Da của thầy Rơ - nê: nhăn nheo sự vật 
 là 
 tính từ. 3. Trong cụm từ đi lại vẫn nhanh nhẹn, từ nhanh 
 nhẹn bổ sung ý nghĩa cho từ nào?
 đi lại vẫn nhanh nhẹn Những từ miêu tả hoạt động 
 của sự vật cũng là tính từ.
VD: Cây cối đứng im lìm. Những từ miêu tả trạng thái 
 của sự vật cũng là tính từ.
 II. Ghi nhớ 1:
 Tính từ là những từ miêu tả đặc điểm hoặc tính chất 
 của sự vật, hoạt động, trạng thái, . . . 4. Đặc điểm của các sự vật được miêu tả trong 
 những câu sau khác nhau như thế nào?
a. Tờ giấy này trắng. Mức độ trung bình Tính từ trắng
b. Tờ giấy này trăng trắng. Mức độ thấp Từ láy trăng trắng
c. Tờ giấy này trắng tinh. Mức độ cao Từ ghép trắng tinh
 Mức độ đặc điểm của các tờ giấy có thể được 
thể hiện bằng cách tạo ra các từ ghép: ( trắng tinh) 
hoặc từ láy ( trăng trắng) từ tính từ trắng đã cho. 2. Trong các dưới đây, ý nghĩa mức độ được 
 thể hiện bằng những cách nào:
Tờ giấy này rất trắng. Ý nghĩa mức độ được thể hiện 
 bằng cách thêm từ rất vào trước tính 
 từ trắng rất trắng
 Ý nghĩa mức độ được thể hiện bằng 
Tờ giấy này trắng hơn. cách tạo ra phép so sánh với từ hơn 
 trắng hơn
Tờ giấy này trắng nhất. Ý nghĩa mức độ được thể hiện bằng 
 cách tạo ra phép so sánh với từ nhất
 trắng nhất II. Ghi nhớ:
 Có một số cách thể hiện mức độ 
của đặc điểm, tính chất như sau:
1. Tạo ra các từ ghép hoặc từ láy với 
tính từ đã cho.
2. Thêm các từ rất, quá, lắm, vào 
trước hoặc sau tính từ.
3. Tạo ra phép so sánh. III. LUYỆN TẬP
1. Tìm tính từ trong các đoạn văn sau :
 a) Chủ tịch Hồ Chí Minh, vì Chủ tịch của Chính phủ Lâm thời nước 
 a)ViệtChủ Nam tịch Dân Hồ chủChí CộngMinh, hòa, vì Chủ ra mắt tịch đồng của Chínhbào. Đó phủ là Lâmmột cụthời già nước 
 gầyViệt gò, Namtrán cao,Dân mắtchủ sáng,Cộng râu hòa, thưa. ra mắt Cụ đồngđội chiếc bào. mũĐó đãlà mộtcũ, mặccụ già 
 áo gầyka ki gò cao, trán cổ, cao đi dép, mắt cao sáng su, trắng.râu thưa Ông. Cụ cụ đội có dángchiếc đimũ nhanh đã cũ , mặc 
 nhẹn.áo kaLời ki nói cao của cổ, cụ đi điềmdép cao đạm, su đầmtrắng ấm,. Ông khúc cụ chiết,có dáng rõ điràng. nhanh 
 nhẹn. Lời nói của cụ điềm đạm, đầmTheo ấm, VÕkhúc NGUYÊN chiết, rõ ràngGIÁP. 
 Theo VÕ NGUYÊN GIÁP
 b) Sáng sớm, trời quang hẳn ra. Đêm qua, một bàn tay nào đã giội rửa 
 vòmb) Sángtrời sạch sớm, bóng. trời quangMàu mây hẳn xámra. Đêm đã nhường qua, một chỗ bàn cho tay một nào màu đã giộitrắng rửa 
 phớtvòm xanh trời như sạch màu bóng men. Màu sứ. mâyĐằng xám đông, đã nhườngphía trên chỗ dải cho đê chạymột màudài rạch trắng 
 ngangphớt tầmxanh mắt, như ngăn màu khôngmen sứ. cho Đằng thấy đông, biển khơi,phía trênai ném dải lênđê chạybốn nămdài rạch 
 mảngngang mây tầm hồng mắt, to ngăn tướng, không lại điểm cho thấyxuyến biển thêm khơi, ít nét ai némmây lênmỡ bốn gà vút năm dài 
 thanhmảng mảnh. mây hồng to tướng, lại điểm xuyến thêm ít nét mây mỡ gà vút dài 
 thanh mảnh. BÙI HIỂN 
 BÙI HIỂN 2. Hãy viết một câu có dùng tính từ :
a) Nói về một người bạn hoặc người thân của em 
 Bạn Thảo vừa thông minh vừa xinh đẹp .
b) Nói về một sự vật quen thuộc với em ( cây cối, con vật, 
nhà cửa, đồ vật, sông núi , .. )
 Con mèo nhà em rất tinh nghịch. 3. Tìm những từ ngữ biểu thị mức độ của đặc điểm, tính 
chất ( được in nghiêng ) trong đoạn văn sau : 
 Hoa cà phê thơm đậm và ngọt nên mùi hương thường theo gió bay đi rất 
 xa.Hoa Nhà cà phêthơ Xuânthơm Diệu đậm chỉ và mộtngọt lần nên đến mùi đây hương ngắm nhìnthường vẻ đẹptheo của gió cà bay phê 
 điđã rấtphải xa thốt. Nhà lên thơ: Xuân Diệu chỉ một lần đến đây ngắm nhìn vẻ đẹp 
 của cà phêHoa đã cà phảiphê thơm thốt lênlắm :em ơi
 Hoa cùngcà phê một thơm điệu lắmvới hoaem nhàiơi
 HoaTrong cùng ngà trắngmột điệungọc, với xinh hoa và nhàisáng 
 Như miệng em cười đâu đây thôi.
 Trong ngà trắng ngọc, xinh và sáng 
 Mỗi mùa xuân, Đăk Lắk lại khoác lên mình một màu trắng ngà ngọc và 
 Như miệng em cười đâu đây thôi.
 tỏa ra mùi hương ngan ngát khiến đất trời trong những ngày xuân đẹp 
 hơn,Mỗi lộngmùa lẫyxuân, hơn Đăk và tinh Lắk khiết lại khoáchơn. lên mình một màu trắng ngà 
 ngọc và tỏa ra mùi hương ngan ngát khiếnTheo Thuđất trờiHà trong những ngày 
 xuân đẹp hơn, lộng lẫy hơn và tinh khiết hơn. 
 Theo Thu Hà 4. Hãy tìm những từ ngữ miêu tả mức độ khác nhau của các đặc 
 điểm sau : đỏ, cao, vui 
 đỏ cao vui
 cao vui
1. Taọ ra các từ ghép - đo đỏ, đỏ rực, đđỏo ̉ - cao cao, cao - vui vui, vui vẻ, 
1ho. ăTc̣ a toự ̀ rlá y c vaớć i ttiứǹ hg hehồng,́p đỏ chót, đỏ vút, cao chót vui sướng, vui 
tư đa cho. chói, đỏ choét, vót, mừng....
hò ăc̣ ̃ từ lá y vớ i tính từ đa ̃
cho.
2. Thêm cac tư rấ t, - rất đỏ, đỏ lắm, đỏ - rất cao, cao - rất vui, vui lắm, 
2. Thêm ć ac ̀ tư rấ t, qua, 
quá , lắ m,.. V́ào ̀ quá, ́ quá đỏ, đỏ vô lắm, cao quá, vui quá, quá vui 
ltărứ mớ c, .h. oVăac̣ ̀ osa tur ưtiớńhc hoăcùngc̣ sa u quá cao 
ttiứǹ .h từ .
33. TTaaọ o ̣ r ar ap hpeh́pe śpo so sá-n đỏh. hơn, đỏ nhất, đỏ - cao hơn, cao - vui hơn, vui 
sánh. như son, đỏ hơn nhất, cao như nhất, vui như Tết, 
 son núi.. vui hơn Tết..