Bài giảng Luyện từ và câu Lớp 4 - Bài: Dùng câu hỏi vào mục đích khác - Năm học 2022-2023 - Lê Thị Hồng Hạnh

 Luyện từ và câu:
 Dùng câu hỏi vào 
mục đích khác. KHÁM 
PHÁ Luyện từ và câu:
Dùng câu hỏi vào mục đích khác. Nhận xét
1. Đọc lại đoạn đối thoại giữa ông Hòn Rấm với 
chú bé Đất trong truyện Chú Đất Nung:
 Ông Hòn Rấm cười bảo :
 - Sao chú mày nhát thế? Đất có thể 
 nung trong lửa kia mà!
 Chú bé Đất ngạc nhiên hỏi lại :
 - Nung ấy ạ?
 - Chứ sao? Đã là người thì phải dám 
 xông pha, làm được nhiều việc có ích. I. Nhận xét:
 1. Tìm câu hỏi của ông Hòn Rấm.
 Ông Hòn Rấm cười bảo:
 - Sao chú mày nhát thế? Đất có thể nung trong lửa kia mà!
 Chú bé Đất ngạc nhiên hỏi lại:
 - Nung ấy ạ?
 - Chứ sao? Đã là người thì phải dám xông pha, làm được 
nhiều việc có ích.
 Đọc lại các câu hỏi của ông Hòn Rấm I. Nhận xét:
2. Theo em, các câu hỏi của ông Hòn Rấm có dùng để hỏi về 
điều chưa biết không? Nếu không chúng được dùng làm gì?
 Câu hỏi Mục đích
 - Sao chú mày nhát thế? - Ông Hòn Rấm chê chú bé 
 Đất nhát.
 - Chứ sao? - Ông Hòn Rấm khẳng định 
 đất có thể nung trong lửa. I. Nhận xét:
 Em bé của Trang mới được 11 tháng tuổi mà đã chập chững 
 tập đi. Mẹ phấn khởi nói:
 - Con trai của mẹ giỏi thế? I. Nhận xét:
 Câu hỏi Mục đích
- Sao chú mày nhát thế? - Ông Hòn Rấm chê chú bé 
 Đất nhát.
- Con trai của mẹ giỏi thế? - Mẹ khen em chóng biết đi.
- Chứ sao? - Ông Hòn Rấm khẳng định 
 đất có thể nung trong lửa. I. Nhận xét:
● Lan và Hoa cùng xem một bộ phim. Lan bảo phim đó 
 hay nhưng Hoa lại bảo: “Phim đó mà hay à?” I. Nhận xét:
 Câu hỏi Mục đích
- Sao chú mày nhát thế? - Ông Hòn Rấm chê chú bé 
 Đất nhát.
- Con trai của mẹ giỏi thế? - Mẹ khen em chóng biết đi.
- Chứ sao? - Ông Hòn Rấm khẳng định 
 đất có thể nung trong lửa.
“Phim đó mà hay à?” -Hoa phủ định ý kiến của Lan. I. Nhận xét:
3. Trong nhà văn hóa, em và bạn say sưa trao đổi với 
nhau về bộ phim đang xem. Bỗng có người bên cạnh 
bảo: “ Các cháu có thể nói nhỏ hơn không? ” Em hiểu 
câu hỏi ấy có ý nghĩa gì? I. Nhận xét:
 Câu hỏi Mục đích
- Sao chú mày nhát thế? - Ông Hòn Rấm chê chú bé 
 Đất nhát.
- Con trai của mẹ giỏi thế? - Mẹ khen em chóng biết đi.
- Chứ sao? - Ông Hòn Rấm khẳng định 
 đất có thể nung trong lửa.
“Phim đó mà hay à?” -Hoa phủ định ý kiến của Lan.
 Các cháu có thể nói nhỏ - Câu hỏi dùng để nêu yêu cầu ,
 hơn không? mong muốn. I. Nhận xét:
 Câu hỏi Mục đích
- Sao chú mày nhát thế? - Ông Hòn Rấm chê chú bé 
 Đất nhát.
 Ngoài mục đích dùng 
- Con trai của mẹ giỏi thế? - Mẹ khen em chóng biết đi.
 câu hỏi để hỏi về điều 
- Chứchưa sao?biết, người ta còn - Ông Hòn Rấm khẳng định 
 dung câu hỏi để làm gì? đất có thể nung trong lửa.
“Phim đó mà hay à?” -Hoa phủ định ý kiến của Lan.
 Các cháu có thể nói nhỏ - Câu hỏi dùng để nêu yêu cầu ,
 hơn không? mong muốn. II. Ghi nhớ:
Nhiều khi, ta có thể dùng câu hỏi để thể hiện:
 1. Thái độ khen, chê.
 2. Sự khẳng định, phủ định.
 3. Yêu cầu, mong muốn LUYỆN 
TẬP – 
THỰC 
HÀNH III. Luyện tập:
Bài 1: Các câu hỏi sau được dùng làm gì?
 a) Dỗ mãi mà em bé vẫn khóc, mẹ bảo: “Có nín đi 
không? Các chị ấy cười cho đây này.”
 b) Ánh mắt các bạn nhìn tôi như trách móc: “Vì sao cậu 
lại làm phiền lòng cô như vậy ?”
 c) Chị tôi cười: “Em vẽ thế này mà bảo là con ngựa à ?”
 d) Bà cụ hỏi một người đang đứng vơ vẩn trước bến xe: 
“Chú có thể xem giúp tôi mấy giờ có xe đi miền Đông 
không?” III. Luyện tập:
 Bài 1: Các câu hỏi sau được dùng làm gì?
 Câu hỏi Dùng làm gì?
 a) Có nín đi không? Mẹ yêu cầu em bé nín khóc.
 b) Vì sao cậu lại làm phiền 
 lòng cô như vậy? Thể hiện ý chê trách
 c) Em vẽ thế này mà bảo là Chị chê em vẽ không 
 con ngựa à? giống con ngựa.
d) Chú có thể xem giúp tôi mấy 
giờ có xe đi Miền Đông không? Bà cụ nhờ cậy giúp đỡ. Bài 2: Đặt câu phù hợp với các tình huống cho sau đây:
a) Trong giờ sinh hoạt đầu tuần của toàn trường, em đang chăm 
 chú nghe cô hiệu trưởng nói thì một bạn ngồi cạnh hỏi chuyện 
 em. Em hãy dùng hình thức câu hỏi để nói với bạn: chờ xong 
 giờ sinh hoạt sẽ nói chuyện.
b) Đến nhà một bạn cùng lớp, em thấy nhà rất sạch sẽ, đồ đạc sắp 
xếp gọn gàng,ngăn nắp. Hãy dùng hình thức câu hỏi để khen bạn.
c) Trong giờ kiểm tra em làm sai một bài tập, mãi đến khi về nhà 
em mới nghĩ ra. Em có thể tự trách mình bằng câu hỏi như thế 
nào?
d) Em và các bạn trao đổi về các trò chơi. Bạn Linh bảo: “Đá cầu 
là thích nhất.” Bạn Nam lại nói: “Chơi bi thích hơn.” Em hãy 
dùng hình thức câu hỏi để nêu ý kiến của mình: chơi diều cũng 
thú vị. Bài 2: Đặt câu phù hợp với các tình huống cho sau đây:
a) Trong giờ sinh hoạt đầu tuần của toàn trường, em đang chăm 
 chú nghe cô hiệu trưởng nói thì một bạn ngồi cạnh hỏi chuyện 
 em. Em hãy dùng hình thức câu hỏi để nói với bạn: chờ xong 
 giờ sinh hoạt sẽ nói chuyện.
 - Bạn có thể chờ hết giờ sinh hoạt, chúng mình 
 cùng nói chuyện được không? b) Đến nhà một bạn cùng lớp, em thấy nhà rất 
 sạch sẽ, đồ đạc sắp xếp gọn gàng,ngăn nắp. Hãy 
 dùng hình thức câu hỏi để khen bạn.
- Sao nhà bạn sạch sẽ, ngăn nắp thế?