Bài giảng Luyện từ và câu Lớp 4 - Bài: Dấu gạch ngang - Năm học 2022-2023 - Lê Thị Hồng Hạnh

 KHỞI ĐỘNG
 Đặt 1 câu có sử dụng từ ngữ thể hiện vẻ đẹp 
 của cả thiên nhiên, cảnh vật và con người KHỞI ĐỘNG
 Phát hiện những dấu câu đã được học trong 
 đoạn văn sau: 
 Chiếc lá
 Chim sâu hỏi chiếc là :
 – Lá ơi ! Hãy kể chuyện cuộc đời bạn cho tôi nghe đi !
 – Bình thường lắmlắm,, chẳng có gì đáng kể đâu.đâu.
 – Tôi không tin ! Bạn đừng có giấugiấu.. Nếu vậy,vậy, saosao bôngbông hoahoa 
 kia có vẻ rất biết ơn bạn ?
 – Thật mà ! Cuộc đời tôi rất bình thường.thường. Ngày nhỏ,nhỏ, tôi là 
 một búp nonnon.. Tôi lớn dần lên thành một chiếc lá và cứ là 
 chiếc lá như thế mãi cho tới bây giờgiờ.. Thứ 3 ngày 22 tháng 2 năm 2023
 Luyện từ và câu
 Dấu gạch ngang
I. Nhận xét a) Thấy tôi sán đến gần, ông hỏi tôi:
 - Cháu con ai?
 - Thưa ông, cháu là con ông Thư.
 DUY KHÁN
 b) Con cá sấu này màu da xám ngoét như da cây bần, gai lưng mọc chừng ba đốt ngón tay, trông dễ sợ. 
 Cái đuôi dài – bộ phận khoẻ nhất của con vật kinh khủng dùng để tấn công – đã bị trói xếp vào bên 
 mạng sườn. 
 Theo ĐOÀN GIỎI
 c) Để quạt điện được bền, người dùng nên thực hiện các biện pháp sau đây:
- Trước khi đặt quạt, đặt quạt nơi chắc chắn để chân quạt tiếp xúc đều với nền.
- Khi điện đã vào quạt, tránh để cánh quạt bị vướng víu, quạt không quay được sẽ làm nóng chảy cuộn 
dây trong quạt.
- Hằng năm, tra dầu mỡ vào ổ trục, bộ phận điều khiển hướng quay của quạt, nhưng không nên tra quá 
nhiều, vì dầu mỡ sẽ chảy vào trong làm hỏng dây bên trong quạt.
- Khi không dùng, cất quạt vào nơi khô, mát, sạch sẽ, ít bụi bặm.
 Theo PHẠM ĐÌNH CƯƠNG a) Thấy tôi sán đến gần, ông hỏi tôi:
 - Cháu con ai?
 - Thưa ông, cháu là con ông Thư.
 DUY KHÁN
 Dấu gạch ngang đánh dấu chỗ bắt đầu lời nói của nhân 
vật (ông khách và bạn nhỏ) trong đoạn văn. b) Con cá sấu này màu da xám ngoét như da 
 cây bần, gai lưng mọc chừng ba đốt ngón tay, 
 trông dễ sợ. Cái đuôi dài – bộ phận khoẻ nhất 
 của con vật kinh khủng dùng để tấn công – đã 
 bị trói xếp vào bên mạng sườn.sườn. 
 Theo ĐOÀN GIỎI
 Dấu gạch ngang đánh dấu phần chú thích (về cái đuôi 
dài của con cá sấu) trong câu văn. c) Để quạt điện được bền, người dùng nên thực hiện các biện pháp sau 
 đây:
 - Trước khi đặt quạt, đặt quạt nơi chắc chắn để chân quạt tiếp xúc đều với 
 nền.
 - Khi điện đã vào quạt, tránh để cánh quạt bị vướng víu, quạt không quay 
 được sẽ làm nóng chảy cuộn dây trong quạt.
 - Hằng năm, tra dầu mỡ vào ổ trục, bộ phận điều khiển hướng quay của 
 quạt, nhưng không nên tra quá nhiều, vì dầu mỡ sẽ chảy vào trong làm 
 hỏng dây bên trong quạt.
 - Khi không dùng, cất quạt vào nơi khô, mát, sạch sẽ, ít bụi bặm.
 Theo PHẠM ĐÌNH CƯƠNG
 Dấu gạch ngang đánh dấu các ý trong đoạn liệt kê các biện 
pháp cần thiết để bảo quản quạt điện được bền. Dấu gạch ngang dùng để đánh dấu :
 1. Chỗ bắt đầu lời nói của nhân vật trong đối thoại.
 2. Phần chú thích.
 3. Các ý trong một đoạn liệt kê. LUYỆN TẬP 1) Tìm dấu gạch ngang trong mẩu truyện dưới đây và nêu tác dụng của mỗi dấu.
 QuàQuà ttặặngng chacha 
 Một bữa Pa-xcan đi đâu về khuya thấy bố mình – một viên 
 chức tài chính – vẫn cặm cụi trước bàn làm việc. Anh rón rén lại 
 gần. Ông bố vẫn mải mê với những con số: Ông đang phải kiểm 
 tra sổ sách.
 “Những dãy tính cộng hàng ngàn con số, một công việc buồn tẻ 
 làm sao!” – Pa-xcan nghĩ thầm. Trong óc chàng sinh viên trẻ tuổi 
 chợt lóe lên một tia sáng. Anh lặng lẽ rút về phòng mình và vạch ra 
 một sơ đồ gì đó lên giấy.
 Mươi hôm sau, ông bố ngạc nhiên thấy con ôm một vật gì kỳ 
 lạ đặt trước bàn mình.
 - Con hi vọng món quà nhỏ này có thể làm bố bớt nhức đầu vì 
 Pa-xcan (1623 – 1662) những con tính – Pa-xcan nói.
Ông là nhà toán học, vật lí Thì ra đó là một thứ máy tính cộng trừ mà Pa-xcan đã đặt hết 
học, triết học, nhà văn nổi tình cảm của người con vào việc chế tạo. Đó chính là cái máy tính 
tiếng thời Pháp. Ông đã sáng đầu tiên trên thế giới, tổ tiên của những chiếc máy tính điện tử 
chế máy tính năm 18 tuổi. hiện đại.
 Theo LÊ NGUYÊN LONG, PHẠM NGỌC TOÀN Câu chứa dấu gạch ngang Tác dụng của dấu gạch ngang
 Một bữa Pa-xcan đi đâu về 
khuya, thấy bố mình –1 một viên +) Dấu gạch ngang 1, 2: Đánh dấu 
chức tài chính –2 vẫn cặm cụi trước phần chú thích
bàn làm việc.
 “Những dãy tính cộng hàng +) Dấu gạch ngang 3: Đánh dấu phần 
ngàn con số, một công việc buồn tẻ chú thích
làm sao!” –3 Pa-xcan nghĩ thầm.
 -4 Con hi vọng món quà nhỏ này có +) Dấu gạch ngang 4: Đánh dấu chỗ 
thể làm bố bớt nhức đầu vì những bắt đầu lời nói của Pa-xcan
con tính –5 Pa-xcan nói. +) Dấu gạch ngang 5: Đánh dấu phần 
 chú thích lời nói của Pa-xcan 1) Tìm dấu gạch ngang trong mẩu truyện dưới đây và nêu tác dụng của mỗi dấu.
 QuàQuà ttặặngng chacha 
 Một bữa Pa-xcan đi đâu về khuya thấy bố mình – một viên 
 chức tài chính – vẫn cặm cụi trước bàn làm việc. Anh rón rén lại 
 gần. Ông bố vẫn mải mê với những con số: Ông đang phải kiểm 
 tra sổ sách.
 “Những dãy tính cộng hàng ngàn con số, một công việc buồn tẻ 
 làm sao!” – Pa-xcan nghĩ thầm. Trong óc chàng sinh viên trẻ tuổi 
 chợt lóe lên một tia sáng. Anh lặng lẽ rút về phòng mình và vạch ra 
 một sơ đồ gì đó lên giấy.
 Mươi hôm sau, ông bố ngạc nhiên thấy con ôm một vật gì kỳ 
 lạ đặt trước bàn mình.
 - Con hi vọng món quà nhỏ này có thể làm bố bớt nhức đầu vì 
 những con tính – Pa-xcan nói.
 Thì ra đó là một thứ máy tính cộng trừ mà Pa-xcan đã đặt hết 
 tình cảm của người con vào việc chế tạo. Đó chính là cái máy tính 
 đầu tiên trên thế giới, tổ tiên của những chiếc máy tính điện tử 
 hiện đại.
 Theo LÊ NGUYÊN LONG, PHẠM NGỌC TOÀN BàiBài 2:2:Viết một đoạn văn kể lại cuộc nói chuyện giữa bố hoặc 
 mẹ với em về tình hình học tập của em trong tuần qua, trong 
 đó có dùng dấu gạch ngang để đánh dấu các câu đối thoại và 
 đánh dấu phần chú thích.
 GỢI Ý:
 Học ở trường, lớp
 HỌC TẬP Học tập ngoại khóa
 Tự học, làm bài tập
 Học tại nhà
 Học online, học trên truyền hình CủngCủng cốcố -- DặnDặn 
 dòdò