Bài giảng Lịch sử Lớp 4 - Bài 5: Chiến thắng Bạch Đằng do Ngô Quyền lãnh đạo (Năm 938) - Trường Tiểu học Lê Duẩn

TRƯỜNG TH&THCS LÊ DUẨNLịch sửBài 5: Chiến thắng Bạch Đằng do Ngô Quyền lãnh đạo ( Năm 938 ) KHỞI ĐỘNG- Nêu nguyên nhân,ý nghĩa lịch sử của khởi nghĩa Hai Bà Trưng (năm 40)Lịch sửChiến thắng Bạch Đằng do Ngô Quyền lãnh đạo (năm 938)* Tìm hiểu về Ngô Quyền.NGÔ QUYỀNLà người làng Đường Lâm (Hà Tây).Là con rể Dương Đình nghệ.Là người có tài, yêu nước.Chỉ huy quân dân ta đón đánh quân Nam Hán.+ Một trong những bộ tướng của Dương Đình Nghệ là Ngô Quyền. Ông sinh ngày 12 tháng 3 năm Đinh Tỵ (897) ở Đường Lâm, thị xã Sơn Tây, Hà Tây ( nay là Ba Vì, Hà Nội). Cha của ông là Ngô Mân, là một hào trưởng đa tài. + Ngô Quyền sinh ra và lớn lên trong một đất nước tuy bị thống trị bởi giặc ngoại xâm nhưng có luôn có truyền thống bất khuất kiên cường để giành độc lập cho quê hương. Mặc khác ông đã được chí khí của Phùng Hưng nuôi dưỡng, nên Ngô Quyền sớm tỏ rõ ý chí phi thường hiếm có. Ông có thân thể cường tráng, thông minh và thường xuyên luyện tập võ nghệ nên tiếng tăm của ông đã lan rộng khắp vùng. Ông là người có tài, có sức khỏe, chí lớn, mưu cao, mẹo giỏi và rất yêu nước. + Trong cuộc kháng chiến của Dương Đình Nghệ, Ngô Quyền đã chiến đấu rất anh dũng. Là tướng giỏi lại có nhiều công lao. ông được Dương Đình Nghệ tin yêu và gả con gái cho. Sau khi đánh đuổi quân Nam Hán năm 931, Ngô Quyền được Dương Đình Nghệ phong làm thứ sử trấn giữ đất Ái Châu. Nhờ tài đức của ông, trong năm năm ông đã đem lại yên vui cho đất Ái Châu. Năm 937, khi Dương Đình Nghệ bị Kiều Công Tiễn giết hại để đoạt chức Tiết độ sứ. Ngô Quyền liền kéo quân ra Bắc để báo thù .Dương Đình Nghệ và Ngô QuyềnNgô Quyền giúp Dương Đình Nghệ đánh đuổi quân Nam Hán, giành thắng lợi (năm 931)Dương Đình Nghệ gả con gái cho Ngô QuyềnNgô Quyền trấn giữ Ái Châu (Thanh Hoá)1. Nguyên nhân: - Vì sao có trận Bạch Đằng?- Năm 937 , Kiều Công Tiễn giết Dương Đình Nghệ để đoạt chức Tiết độ sứ.- Ngô Quyền liền kéo quân ra Bắc tiêu diệt Kiều Công Tiễn để bảo vệ nền độc lập tự chủ vừa được xây dựng.- Kiều Công Tiễn hoảng sợ vội cho người cầu cứu nhà Nam Hán , quân Nam Hán xâm lược nước ta lần 2.2. Diễn biến – Kết quả:- Ngô Quyền đã chuẩn bị những gì để đánh đuổi quân Nam Hán? * Sư chuẩn bị của Ngô Quyền.- Dự đoán hướng tấn công của giặc.- Bàn kế sách đánh giặc.- Chọn sông Bạch Đằng làm nơi giao chiến.+ Đóng cọc ngầm dưới lòng sông. + Cho quân mai phục hai bên bờ sông.Quân và dân chặt gỗ đẽo cọc nhọnDi chuyển hàng ngàn cọc gỗ ra sông Bạch Đằng và đóng cọc ở lòng sôngNgô Quyền đã dùng kế chôn cọc gỗ đầu nhọn xuống nơi hiểm yếu ở cửa sông Bạch Đằng (tỉnh Quảng Ninh vào cuối năm 938) CHUẨN BỊ ỨNG PHÓ VỚI QUÂN NAM HÁN Dự đoán quân Nam Hán vào nước ta theo đường sông Bạch Đằng. Ngô Quyền bàn với các tướng sĩ rằng: 	- Hoằng Tháo là một đứa trẻ dại, đem quân từ xa đến, quân lính mỏi mệt, lại nghe được tin Công Tiễn đã bị giết chết, không có người làm nội ứng, đã mất vía trước rồi . Quân ta sức còn mạnh, đối địch với quân mỏi mệt, tất phá được ! Song chúng có lợi ở thuyền, nếu ta không phòng bị trước thì chuyện được thua cũng chưa biết được. Nếu ta sai người đem cọc lớn đóng ngầm ở cửa biển trước, vạt nhọn đầu và bịt sắt, thuyền của chúng nhân khi nước triều lên tiến vào bên trong hàng cọc, bấy giờ ta sẽ dễ bề chế ngự không kế gì hay hơn kế ấy cả. 2. Diễn biến – Kết quả:* Sư chuẩn bị của Ngô Quyền.- Dự đoán hướng tấn công của giặc.- Bàn kế sách đánh giặc.- Chọn sông Bạch Đằng làm nơi giao chiến.+ Đóng cọc ngầm dưới lòng sông. + Cho quân mai phục hai bên bờ sông.* Diễn biến.- Qu©n Nam H¸n kÐo sang ®¸nh n­íc ta. Ng« QuyÒn chØ huy qu©n d©n ta, lîi dông thuû triÒu lªn xuèng trªn s«ng B¹ch §»ng, nhö giÆc vµo b·i cäc råi ®¸nh tan qu©n x©m l­îc (n¨m 938).Quân Nam Hán đến cửa sông vào lúc thủy triều lên, nước che lấp các cọc nhọn.Ngô Quyền cho quân bơi thuyền nhẹ ra khiêu chiến, Quân ta giả thua để nhử địch vào bãi cọc. Hoằng Tháo thúc quân hăm hở đuổi theo, vượt qua bãi cọc ngầm mà không biết.Quân ta mai phục sẵn sàng hai bên bờ sông Bạch ĐằngThủy triều xuống, quân ta bắt đầu phản công quyết liệt.Quân giặc hốt hoảng bỏ chạy thì thuyền va vào bãi cọc nhọnDIỄN BIẾN TRẬN ĐÁNH TRÊN SÔNG BẠCH ĐẰNGSông ChanhSông Cấmsông Bạch ĐằngCửa CấmCửa Nam TriệuLược đồ trận chiến trên sông Bạch Đằng năm 938* Kết quả.- Quân ta tiếp tục truy kích, quân giặc chết quá nửa.- Hoằng Tháo tử trận. Cuộc xâm lược của quân Nam Hán hoàn toàn thất bại. Toàn cảnh Chiến thắng Bạch Đằng 938Quân ta tiếp tục truy kích, quân giặc chết quá nửaHoằng Tháo tử trận. Cuộc xâm lược của quân Nam Hán hoàn toàn thất bại, KẾT QUẢ TRẬN ĐÁNH TRÊN SÔNG BẠCH ĐẰNG 1. Vì sao Ngô Quyền quyết định chọn sông Bạch Đằng làm nơi quyết chiến với quân Nam Hán?* S«ng B¹ch Đ»ng lµ n¬i cã ®Þa hình hiÓm trë, hai bªn toµn lµ rõng rËm, h¶i l­u thÊp, thuû triÒu lªn xuèng m¹nh , lßng s«ng réng vµ s©u. NÕu biÕt tËn dông thiªn thêi,®Þa lîi, nhân hòa nµy thì cã thÓ th¾ng ®Þch.* Vì hai bờ sông , nhất là phía tả ngạn , toàn là rừng rậm, hải lưu thấp , độ dốc không cao , do vậy ảnh hưởng của thủy triều lên xuống rất mạnh . Mực nước sông lúc triều lên , xuống chênh lẹch nhau đến 3m . Khi triều lên , lòng sông rộng mênh mông đến hàng nghìn mét , sâu hơn chục métMỘT SỐ THÔNG TIN THÊM:+ Chủ động: Đón đánh quân xâm lược.+ Độc đáo: Bố trí trận địa cọc ngầm trên sông Bạch Đằng.2. Kế hoạch đánh giặc của Ngô Quyền chủ động và độc đáo ở điểm nào?3. Ý nghĩa lịch sử.- Sau chiến thắng Bạch Đằng, Ngô Quyền đã làm gì?- Theo em chiến thắng Bạch Đằng và việc Ngô Quyền xưng vương có ý nghĩa như thế nào đối với lịch sử dân tộc ta?- ChiÕn th¾ng B¹ch Đ»ng th¾ng lîi, Ng« QuyÒn lªn ng«i vua, đóng đô ở Cổ Loa. + Chiến thắng Bạch Đằng năm 938 chấm dứt hoàn toàn ách thống trị hơn một nghìn năm của Phong kiến Phương Bắc trên đất nước ta+ Mở ra thời kỳ độc lập lâu dài của tổ quốc .* Ghi nhí:	Qu©n Nam H¸n kÐo sang ®¸nh n­íc ta. Ng« QuyÒn chØ huy qu©n d©n ta, lîi dông thuû triÒu lªn xuèng trªn s«ng B¹ch §»ng, nhö giÆc vµo b·i cäc råi ®¸nh tan qu©n x©m l­îc (n¨m 938).	Ng« QuyÒn lªn ng«i vua ®· kÕt thóc hoµn toµn thêi k× ®« hé cña phong kiÕn ph­¬ng B¾c vµ më ®Çu cho thêi k× ®éc lËp l©u dµi cña n­íc ta.Lăng Ngô Quyền ở Đường LâmTượng Ngô Quyền GHI NHỚ CÔNG ƠN NGÔ QUYỀNTRÒ CHƠI:EM YÊU LỊCH SỬ Quân Nam Hán tấn công nước ta bằng đường nào ?C. Đường thủy+ bộD. Đường hàng khôngA.Đường thủyB. Đường bộCâu 1Ngô Quyền đã dựa vào hiện tượng thiên nhiên nào để đánh giặc ?C. Bão lớnD. Thủy triềuA. Lũ lụtB. Mưa toCâu 2Tướng giặc bị tử trận là ai?C. Lưu Hoằng TháoD. Quang Sở KháchA.Cao Chính Bình B.Dương Tư HúcCâu 3Thời gian quân ta chiến thắng Nam Hán? B.Một ngày giữa năm 938 D.Cả 3 ý đều không đúng A.Một ngày đầu năm 938 C.Một ngày cuối năm 938Câu 4 Ai người quê ở Đường LâmĐánh tan quân Hán, Bạch Đằng tiếng vang B.Quang Trung D.Cả 3 ý đều không đúng A.Dương Đình Nghệ C.Tiền Ngô VươngCâu 5Nơi Ngô Quyền chọn làm kinh đô?C. Cổ LoaD. Mê LinhA. Phú XuânB. Phương BắcCâu 6Chiến thắng Bạch Đằng do Ngô Quyền lãnh đạo (năm 938)CHÀO CÁC EM !